ستاره صبح-
علی مطهری در مورد مخالفتها با تصویب لوایح FATF میگوید: مخالفان که این قدر سنگ معیشت مردم را به سینه میزنند، چرا حالا که قرار است گشایشی حاصل شود مقابل آن ایستادهاند؟ تحمیل این مشکلات غیرضروری به مردم به چه معناست؟ مگر هدف انقلاب این بوده که ما به مردم فشار بیاوریم؟ اگر بخواهیم دلایل کاهش سرمایه اجتماعی را بررسی کنیم، شامل برخی اشتباهات در تصمیمگیریها میشود و البته شامل بعضی اتفاقات غیرمترقبه هم میشود که در اختیار ما نبوده است؛ مثلاً نحوه اجرای افزایش قیمت بنزین اشتباه بود. تصمیمی بود که باعث عکسالعملها و اعتراضهای اجتماعی شد. در ادامه، برخورد نامناسب با معترضان هم باعث شد عدهای کشته شوند و طبیعی است که نارضایتیها بیشتر شد. بیش از 40 سال از انقلاب، با مشکلات مواجهیم. خود این ذهنیت و نگاه میتواند باعث کاهش سرمایه اجتماعی شود. فشار حداکثری ترامپ باعث نارضایتی شد و مشکلاتی را ایجاد کرد.
رشد مؤسسات غیرمجاز قبل
از دولت روحانی
مطهری گفت: مؤسسات اعتباری اعتراضاتی را برانگیختند و دولت مجبور شد از بیتالمال پول طلبکاران را بدهد. این معضل به سالهای قبل از دولت روحانی برمیگشت. مؤسسات غیرمجاز قبل از دولت روحانی رشد کرده بودند و عجیب بود که بیشترشان هم در مشهد بودند. دولت مجبور شد از جیب مردم (36 هزار میلیارد تومان) بدهی این مؤسسات را بپردازد. برخی از همان کسانی که این مشکلات را ایجاد کرده بودند، جالب این است که اعتراضها از مشهد آغاز شد، عدهای فکر میکردند میتوانند اعتراضهای کنترل شده راه بیندازند و آن را در جهت مخالفت با دولت هدایت کنند، ولی کار از دستشان دررفت و دیدیم در همین اعتراضها شعارهای تند علیه نظام و مقامات عالی کشور داده شد.
ضرر اقدامات خودسرانه
مطهری افزود: در مشهد دیدیم که اسم دو بلوار را به اسم شجریان و فروغ فرخزاد تغییر دادند. البته در سطح اتفاقی که در تهران افتاد بازتاب نداشت. این همه حقبهجانبی از کجا میآید؟ این تقابلها مصداق کثرت آراست یا مضر است؟ این تقابلها اگر در حد اظهارنظر باشد مضر نیست بلکه مفید است اما اقدامات خودسرانه عملی مضر است. اینکه کسی نام یک خیابان را قبول نداشته باشد و شخصاً بخواهد اسم آن خیابان را تغییر دهد مضر است. در کشور باید تابع قانون بود، حتی اگر آن قانون را قبول نداشته باشیم.
بگذاریم مردم حرفشان را بزنند
مطهری در پاسخ به اینکه نگاه حذفی در کشور نسبت به رقیب، نسبت به منتقد یا نسبت به کسانی که نظر موافق ما را ندارند شدت گرفته است. این نگاه چه آفتی به خصوص در سطح تصمیمگیریهای کلان کشور دارد؟ گفت: میگوییم کسی که با ماست باید مطیع محض باشد و تمام تصمیمات ما را بپذیرد و یکجایی اگر انتقادی دارد باید او را کنار بگذاریم. فرض کنیم یک کسی در یکجایی انتقادی دارد و نظر رسمی نظام را قبول ندارد و جایی این انتقادش را ابراز میکند. این اشکال ندارد، بگذاریم مردم حرفشان را بزنند. آیا نظرتان مخالف قانون اساسی نیست، از جهت بحث التزام عملی به اسلام؟ نمیگویم کسی که نماینده میشود احکام اسلام را زیر پا بگذارد. این فرد خودش سالم است، ولی موافق برخی آزادیهاست؛ مثلاً کسی هست خودش موافق حجاب شرعی و عرفی است و همسرش هم چادری است ولی میگوید حجاب باید اختیاری باشد. حرف این تیپ آدمها هم باید در مجلس شنیده شود.
مشکل مجلس یازدهم
مطهری گفت: مهمترین موضوع این است که اینها دست و بال خودشان را میبندند، یعنی تصمیماتی میگیرند که جایگاه مجلس را پایین میآورد؛ مثلاً در مجلس فعلی صحبت این بود که در هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان یک نماینده هم از قوه قضاییه باشد، یک نماینده هم از شورای نگهبان باشد. اینها نقض استقلال قواست. ثانیاً مجلس با این کار دست خودش را میبندد. یا بحث این بود که شورای نگهبان در داخل مجلس دفتر داشته باشد و کارشناسهای آنها در همه کمیسیونها حضورداشته باشند. این اصلاً لزومی ندارد. مجلس و شورای نگهبان دو نهاد مکمل هم هستند. معنی ندارد که شورای نگهبان در قانونگذاری نقش داشته باشد. شورای نگهبان فقط میتواند مصوبات مجلس را از نظر انطباق با شرع و قانون بررسی کند ولی اینکه خودش درروند قانونگذاری وارد شود غلط است. البته مانعی ندارد که در مواردی مجلس از کارشناس شورای نگهبان برای بررسی طرح یا لایحهای در یک کمیسیون دعوت کند. همچنین ورود مجمع تشخیص مصلحت نظام در بررسی مصوبات مجلس خلاف قانون اساسی است، موضوعی که مدتی است باب شده و من قبلاً هم اعتراض کردهام و گفتهام ما دو شورای نگهبان در کشور نداریم که یکی بیاید مصوبات مجلس را از نظر انطباق باسیاستهای کلی بررسی کند و یکی از جهت انطباق با شرع و قانون اساسی. این کارها درواقع تنزل جایگاه و شأن مجلس است؛ دیدیم که در عمل هم این اتفاق افتاد و دو لایحه CFT و پالرمو با اشکالات هیئت عالی نظارت بر سیاستهای کلی نظام در مجمع مواجه شد و بررسی این دو لایحه را متوقف کردند؛ یعنی دو لایحهای که مجلس تصویب کرده بود و یکی از آنها را شورای نگهبان هم تأیید کرده بود، به خاطر اشکالی که مجمع گرفت، متوقف شد و باعث شد وارد لیست سیاه FATF شویم. اینها همگی باعث تنزل جایگاه مجلس است. نمایندگان باید به هوش باشند که جلوی این چیزها را بگیرند.
تعین تکلیف لوایح FATF
مطهری گفت: صلاح کشور این است که لوایح FATF تصویب شود. مخصوصاً با توجه به تحولی که در آمریکا ایجادشده و رئیسجمهور جدید آمریکا گفته است میخواهد به برجام برگردد اگر اینها به برجام برگردند و ما همچنان در لیست سیاه FATF باشیم، برداشتن تحریمها اثر لازم را نخواهد داشت، به نظر من الان زمان خوبی است که آن دو لایحه تعیین تکلیف و این مشکل حل شود. ولی اینکه یک عده اصرار دارند اینها تصویب نشود، مشکل غیرضروری برای مردم درست میکند. ما پولمان را نمیتوانیم درست منتقل کنیم و کالاها را گرانتر از قیمت معمول باید به داخل کشور منتقل کنیم و باعث بهرهبرداری کشورهای همسایه و خوشحالی عربستان و اسرائیل شده است. چرا نباید این مشکل را حل کنیم؟ اینکه بگویند اگر ما عضو بشویم باید همه اطلاعات را به FATF بدهیم حرف درستی نیست. این یک ویترینی است که نشان میدهیم ما با پول شویی و کمک به تروریسم مخالفیم. آمریکا، اسرائیل، عربستان و ... عضو هستند و اینها همه به داعش کمک میکنند. اینها عضو هستند و فقط ویترین را حفظ کردهاند. عضویت در خیلی از سازمانهای بینالمللی همین طور است. عضویت در سازمان ملل هم همین طور است. گاهی آدم به این مخالفتها شک میکند. میگوید نکند یک عده که این قدر با تصویب این لوایح مخالفت میکنند، سودی در این تصویب نشدن دارند؟ که خطرناک است. به نظرم وقتش است که این مشکل حل شود تا روابط بانکی ما با دنیا حالت عادی پیدا کند. مخالفان که این قدر سنگ معیشت مردم را به سینه میزنند، چرا حالا که قرار است گشایشی حاصل شود محکم مقابل آن ایستادهاند؟