چراغ سبز ظریف به انتخابات 1400

ستاره صبح-

مسئولیت وزیر امور خارجه، دفاع از کل کشور است؛ یعنی وزیر خارجه در این مقام، نمی‌تواند بگوید که با فلان کار قوه قضائیه یا با کار اطلاعات سپاه مخالف است و از آن دفاع نمی‌کند. اطلاعات سپاه سریال «گاندو» را علیه من ساخته است با این حال من وظیفه دارم که در خارج از کشور از این نهاد، دفاع کنم. اصلاً نمی‌توانم مسائل داخلی را موردتوجه قرار دهم و بگویم چون این‌ها گاندو را علیه من ساختند، در خارج بخواهم مقابله به مثل کنم. وظیفه من این است که در خارج از کشور، از همه سیاست‌هایی که به نام جمهوری اسلامی بیان می‌شود و یا اجرایی می‌شود، دفاع کنم. من قصد دارم تا زمانی که مسئولیت دارم این روش را ادامه دهم. ممکن است زمانی که مسئولیتی در این زمینه نداشته باشم،‌ بتوانم از وضعیت فعلی و از خود و کارهایی که انجام دادیم دفاع کنم؛ آن هم نه به دلیل دفاع از خودم، بلکه به خاطر دفاع از یک تفکر و نگرشی که نسبت به روابط خارجی وجود داشته است. به هر حال من به عنوان یک کارشناس این حوزه که بیش از چهل سال از عمر خود را در دانشگاه و مسئولیت کاری مرتبط به صورت هم‌زمان گذرانده‌ام، معتقدم یک نگرش خاص نسبت به حوزه سیاست خارجی وجود داشته باشد. ممکن است درزمانی که دیگر مسئول پیگیری یک سیاست در برابر عوامل خارجی نباشم، بتوانم در مقام دفاع برآیم، چراکه دیگر آن عامل خارجی وجود نخواهد داشت که بگوید مثلاً تو به عنوان طرف صحبت ما، در کشور خود از این رویکرد خاص دفاع کردی. به عنوان نمونه، من در داخل، از امتیازات برجام دفاع می‌کنم و اما در خارج از کشور در مذاکره با یک قدرت خارجی، خواستار امتیاز هستم، اگر در آینده، بعد از مرگ من، نامه‌نگاری‌هایم منتشر شود مشخص خواهد شد که من هر چه بوده را گفته‌ام و حتی در مواردی، از برخی منتقدین هم تندتر انتقاد کرده‌ام.

انتخابات 1400
 فکر من برای مقابله با این وضعیت کار نمی‌کند، مگر این‌که تهدید کنم در انتخابات شرکت می‌کنم چراکه من هرچه گفتم شرکت نمی‌کنم تأثیر منفی گذاشته ‌است. معتقدم کاری که بلد هستم حوزه سیاست خارجی است، در تمام زندگی‌ام فقط همین کار را انجام دادم و با صراحت گفتم که ترجیح و تصمیم من برای آینده چیست، اما ظاهراً هیچ تأثیری ندارد. لذا دوستان دائم خوششان می‌آید که بگویند من برای انتخابات می‌آیم، من باید چه کارکنم که آقایان این ماجرا را رها کنند؟  شرایط جدید در آمریکا مطبوعات علاقه پیدا کردند که بدانند آینده چه می‌شود و از من سؤال بپرسند و من جواب بدهم، وگرنه این حضور رسانه‌ای با طراحی من نبوده، با درخواست کسان دیگر بود.
 ترجیح بنده این است که از مردادماه در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران که سمت دانشیاری دارم تدریس کنم از تجربیاتم در چهل سال گذشته استفاده کنم و دانشجو تربیت کنم؛ اما تقدیر خداوند هرچه باشد همان است، چراکه هیچ‌وقت با تقدیر خداوند نمی‌شود جدال کرد. ترجیحم برای آینده تدریس است، اما تسلیم تقدیرم.  من خودم را موظف به انجام وظیفه می‌دانم، هر وقت که احساس کردم نمی‌توانم انجام وظیفه کنم، لازم می‌دانستم که کنار بکشم تا کسی دیگر که می‌تواند کار را انجام دهد. به همین دلیل هم خیلی ابایی نداشتم که بگویم من دیگر نمی‌توانم با این شرایط و با این کارشکنی‌ها کارکنم. آن باری هم که استعفایم را اعلام کردم، به خاطر این بود که اعتقاد داشتم وزیر خارجه‌ای که در ملاقات یک رئیس کشور حضور نداشته باشد و این را در تلویزیون با پخش تصاویر به صورت علنی اعلام کنند، دیگر در هیچ جای دنیا آن فرد را به عنوان وزیر خارجه تحویل نمی‌گیرند. لذا من از آن به بعد اگر می‌خواستم بدون اقدامی که این تصویر غلط را اصلاح کند، حرکت کنم، درواقع یک وزیر خارجه 100 درصد بی‌خاصیت در دنیا می‌شدم. 

آینده آمریکا
 ترامپ 75 میلیون رأی آورد، بالاترین رأیی که یک رئیس‌جمهور قبلاً آورده بود را ترامپ آورده است. نکته‌ مهم این که تمام مخالفین ترامپ جمع شدند و 80 میلیون رأی آوردند. نمی‌دانم آن‌هایی که پیش‌بینی کردند که ترامپ دوباره انتخاب نمی‌شود بر چه اساس این پیش‌بینی را داشتند؛ مگر این‌که با ماوراءطبیعه ارتباط داشته باشند؛ اما پیش‌بینی من این شد که نتایج (نامزدهای) انتخابات به هم نزدیک خواهد بود، بعد هم خود آمریکایی‌ها شروع کردند به نوشتن درباره این‌که از روز بعد از انتخابات اگر ترامپ ببازد در آمریکا دعوا شروع می‌شود، لذا من این پیش‌بینی را هم گفتم. این پیش‌بینی هم بر اساس مطالعه تحلیل‌های داخل آمریکا بود و فکر می‌کنم هنوز هم این دعوا در آمریکا تمام نشده و احساسم هم این است که شکافی که در جامعه آمریکا در چهار سال گذشته ایجاد و خونین و آتشین شد، این شکاف به راحتی پر نخواهد شد. اول این‌که بعضی می‌گویند من با جو بایدن رفیق بودیم، هیچ دو مسئول خارجی باهم رفیق نیستند. من درزمانی که سفیر بودم و ایشان هم سناتور بود و یک مدت هم رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا بود، با ایشان دیدار داشتم، بیشتر هم ایشان به نیویورک می‌آمدند، چون من اجازه رفتن به واشنگتن را نداشتم. دیدارهای متعددی داشتیم و بحث‌های متعددی انجام دادیم. ایشان آدم زیرکی است و  در روابط خارجی بسیار متخصص است و در آمریکا هم عنصر خودی محسوب می‌شود. من جوابم به همه این سؤال‌ها این است که اگر مردم هر فردی را انتخاب کنند، آن فرد باید سیاستی را انتخاب کند که متناسب با شرایط و سیاست طرف مقابل باشد.  بستگی دارد، به این‌که هر کدام از این روسای جمهور با چه میزان از حمایت مردمی انتخاب‌شده باشند؛ یعنی هر‌قدر حمایت مردمی بیشتر باشد قدرت چانه‌زنی در سطح بین‌المللی بیشتر خواهد شد.