ستاره صبح-
انتظارات بین‌المللی از دولت جدید آمریکا بسیار زیاد است. متحدان غربی آمریکا به آن امید بسته‌اند که بایدن بتواند پس از ترک دونالد ترامپ از کاخ سفید، بار دیگر شرایط را برای مناسباتی دوستانه و گسترده فراهم سازد. شارل میشل، رئیس شورای اتحادیه اروپا شروع زمامداری بایدن را «بازگشت خرد» به سیاست آمریکا دانسته و نسبت به بهبود و گسترش مناسبات بین اتحادیه اروپا و آمریکا ابراز امیدواری کرده است. دیوید ساسولی، رئیس پارلمان اروپا نیز شروع زمامداری جو بایدن را سرآغاز فصلی جدید در مناسبات آمریکا و اروپا دانسته است. او در بیانیه‌ای که در همین رابطه منتشر کرده، گفته است: «جهان به مناسبات گسترده و اتحاد قوی بین اروپا و آمریکا نیاز دارد». به گزارش دویچه وله، ساسولی گفته است که مشکلات جهان و از آن جمله تغییرات اقلیمی و گذار جهان تکنیک به فن‌آوری دیجیتال و مقابله با شکاف‌های اجتماعی و بی‌عدالتی تنها از طریق یک همکاری گسترده قابل رفع شدن هستند. رئیس پارلمان اروپا از جو بایدن دعوت کرده است که به اروپا آمده و با شرکت در پارلمان اروپا برای نمایندگان سخنرانی کند.
نقش آمریکا در ناتو
ینس استولتنبرگ، دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی «ناتو» نیز شروع دوره زمامداری جو بایدن در آمریکا را سرآغاز فصل جدیدی در این پیمان دانسته است. استولتنبرگ در بیانیه تبریک خود نوشته است: «رهبری کشور آمریکا برای همکاری ما در عرصه حمایت از دموکراسی، ارزش‌های مشترک‌مان و نظم قانون‌مند جهان غیرقابل چشم‌پوشی است». دبیرکل ناتو از همکاری با رئیس‌جمهوری جدید آمریکا ابراز خرسندی کرده و گفته مایل است شرکت او را در نشست عالی سران و رهبران کشورهای عضو این پیمان در سال جاری به بروکسل خوش‌آمد بگوید. استولتنبرگ همچنین گفته است که از منظر سیاست‌های امنیتی، پیامدهای ناشی از برآمد چین و همچنین تهدید‌های مرتبط به تروریسم بین‌المللی و نقش روسیه در جهان محورهای اصلی فعالیت ناتو را در سال‌های پیش‌رو رقم می‌زنند.
چالش‌های بزرگ روزگار
فرانک والتر اشتاین‌مایر، رئیس‌جمهور آلمان نیز با ارسال یک پیام ویدیویی شروع رسمی کار بایدن را به او تبریک گفته و از این روز به‌عنوان «یک روز خوب برای دموکراسی» یادکرده است. جابه‌جایی در هرم قدرت آمریکا راه را برای امید بستن سیاستمداران آلمان هموارساخته است. سیاستمداران آلمان نیز پایان دوره زمامداری دونالد ترامپ را شانسی برای بهبودی مناسبات آمریکا و اروپا و همچنین گسترش همکاری‌های بین‌المللی می‌دانند. رئیس‌جمهور آلمان در پیام ویدیویی خود گفته است که با شروع دوره زمامداری جو بایدن در آمریکا این امید پدید آمده که «جامعه جهانی در آینده بتواند مجدداً تنگاتنگ‌‌تر و بهتر با یکدیگر همکاری کرده و از این منظر بر مشکلات و چالش‌های بزرگی که جهان در این روزها با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، فائق آید».
تأکید بر نقش آمریکا
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا نیز با انتشار یک پست توییتری بر اهمیت نقش آمریکا در حل مشکلات عمده جهان تأکید ورزیده است. جانسون با اشاره به مشکلاتی که به همه مردم جهان مربوط می‌شود و ازجمله به شیوع ویروس کرونا و تغییرات اقلیمی گفته است که این مشکلات تنها در همراهی و مشارکت با آمریکا می‌توانند از سر راه برداشته شوند. نخست‌وزیر بریتانیا نیز از همکاری با جو بایدن ابراز خشنودی کرده است. دولت روسیه هم از جو بایدن و دولت او خواسته است به‌طور «سازنده» در راستای پیشبرد مذاکرات ناظر بر تمدید توافق کاهش سلاح‌های هسته‌ای «نیو استارت» گام بردارند. وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرده است که این کشور بر پایه اصل حق مشترک و همچنین در نظر گرفتن منافع هر دو طرف آماده است در عرصه کاهش زرادخانه هسته‌ای با آمریکا همکاری کند. در حال حاضر قرار است دو کشور آمریکا و روسیه بر سر تمدید توافق کاهش تسلیحات هسته‌ای «نیو استارت» با یکدیگر گفت‌وگو و مذاکره کنند. باید یادآور شد که قرارداد پیشین دو کشور در این زمینه روز ۵ فوریه به پایان می‌رسد. این در حالی است که روسیه و آمریکا در دوره زمامداری دونالد ترامپ موفق به کسب توافق بر سر تمدید این قرارداد نشده‌اند. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان نیز جو بایدن را فراخوانده است تا در رویارویی با بحران‌های انسانی هیچ‌گاه عدالت حقیقی و آزادی را از مدنظر دور ندارد. رهبر کاتولیک‌های جهان همچنین از رئیس‌جمهوری آمریکا درخواست کرده است در تصمیمات خود به‌خصوص به وضعیت تهیدستان، اقشار ضعیف اجتماعی و کسانی که صدای‌شان به گوش کسی نمی‌رسد، توجه مبذول کند.
واکنش رسانه‌ها
رسانه‌ها در سراسر جهان امیدها و تردیدهای خود را نسبت به دولت تحت رهبری او در آمریکا ابراز می‌دارند. روزنامه‌های روسیه عمدتاً درصدد بوده‌اند پیش‌بینی کنند که ریاست جمهوری بایدن چه نتایجی برای روابط روسیه و آمریکا خواهد داشت. کانال ۲۴ روسیه گفته است که «به‌طورکلی، پیش از روی کار آمدن جو بایدن، اظهارات ضد روسی در ایالات‌متحده افزایش قابل‌توجه داشته است.» این کانال پیش‌بینی می‌کند که دولت آینده آمریکا درصدد شدت بخشیدن به تحریم‌ها علیه روسیه است. روزنامه ایزوستیا که طرفدار دولت روسیه است اظهارنظر کرده است که «چشم‌انداز روابط روسیه و آمریکا تحت دولت جدید حاکی از خوش‌بینی برای بهبود روابط نیست.» نشریات دولتی چین با استقبال از این تحول از بایدن خواسته‌اند که «رویکرد جنگ سرد» را که دونالد ترامپ نسبت به جمهوری خلق چین در پیش‌گرفته بود تغییر دهد و بیشترین خشم خود را متوجه مایک پومپئو، وزیر امور خارجه دولت دونالد ترامپ کرده‌اند. روزنامه انگلیسی‌زبان گلوبال تایمز در این مورد مقاله‌ای با عنوان «آمریکا تحت دولت جدید باید به پومپئو به‌عنوان مجنون نگاه کند» نوشته است و افزوده که امیدوار است که دولت بایدن مصمم باشد «تمام بمب‌های ساعتی را که پومپئو علیه چین کار گذاشته از کار بیندازد.» دویچه وله آلمان هم گفته است که بایدن می‌تواند به‌سرعت سیاست دولت دونالد ترامپ در مورد یمن، عراق و شمال آفریقا را تغییر دهد؛ اما روزنامه دی تسایت آلمان پیش‌بینی کرده است که مسائل داخلی ایالات‌متحده، مانند «غلبه بر تلاطم سیاسی» بر اهداف سیاست خارجی اولویت خواهد داشت. روزنامه دی ولت می‌نویسد که «برخلاف ترامپ، بایدن ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه را دوست خودش نمی‌داند بلکه مخالف خودش می‌داند و پوتین این را به‌خوبی می‌داند.» در سرتاسر جهان عرب، سرمقاله روزنامه‌ها حاوی انتظار تغییر در سیاست واشنگتن به‌خصوص در مورد اختلاف اسرائیل و فلسطینیان است. تونی اسا در سرمقاله روزنامه الجمهوریه لبنان پیش‌بینی می‌کند که تحت بایدن، نفوذ اسرائیل در دولت آمریکا افزایش زیاد خواهد داشت و می‌افزاید «در آغاز دوره چهارساله وی، احتمال دارد به خاطر تغییرات عظیم، یک خاورمیانه جدید در شرف تولد باشد.»
بازگشت به روال عادی
فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین و تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح گفت: «پس از آغازبه‌کار جو بایدن در کاخ سفید، مهم‌ترین اتفاقی که خواهد افتاد این است که سیاست‌های کشور بزرگ و ابرقدرتی مانند آمریکا به مسیر و روال عادی خود بازخواهد گشت و دیگر رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم‌گیرنده مطلق در امور و زیرپاگذارنده قانون نخواهد بود. بایدن به نظرات اتاق‌های فکر و کارشناسان و صاحب‌نظران گوناگون و برنامه‌ریزی‌ها و طرح‌هایی که از مدت‌ها قبل تهیه‌شده‌اند، بدون دخالت دادن سلایق و نظرات شخصی و بر مبنای اصول و قواعد حرفه‌ای توجه خواهد کرد. البته خود جو بایدن به‌عنوان یک سیاستمدار کهنه‌کار که سال‌ها تجربه سناتوری و همچنین هشت سال تجربه ارزشمند در مقام معاونت ریاست جمهوری باراک اوباما را در کارنامه خود دارد، به‌عنوان یک کارشناس صاحب نظرات قابل قبولی است به همین دلیل همه دنیا روی او حساب باز خواهند کرد و او می‌تواند شخصیتی تأثیرگذار باشد؛ درست برعکس دونالد ترامپ که به‌صورت خودکامه، نظرات و سلایق شخصی خود را مقدم بر همه‌چیز می‌دانست و به همین دلیل مردم آمریکا با هوشمندی به میدان آمدند و دوباره به او رأی ندادند و او را از قدرت کنار گذاشتند؛ بنابراین بازگشت بایدن به عرصه بین‌المللی، روابط آمریکا با کشورهای مختلف جهان ازجمله ایران را بهبود خواهد بخشید. به‌عبارت‌دیگر بایدن آمریکا را از انزوای بین‌المللی به‌خصوص در ارتباط با اروپا خارج خواهد کرد و به‌تمامی پیمان‌ها و کنوانسیون‌های مهم جهانی و بین‌المللی ازجمله معاهده زیست‌محیطی پاریس، عضویت در یونسکو و سازمان بهداشت جهانی، قراردادهای اقتصادی با چین، کانادا و... و به‌خصوص معاهده برجام بازخواهد گشت. به‌طورکلی باید دانست که با روی کار آمدن بایدن، تغییری جدی در سیاست‌های آمریکا پدید خواهد آمد و اتفاقاتی مهم در انتظار این ابرقدرت نخست دنیا خواهد بود.»
رفراندوم درباره ترامپ
دکتر یوسف مولایی، استاد حقوق بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به انتخاب چهره‌های باسابقه در تیم سیاست خارجی جو بایدن و رویکرد مثبت آنان نسبت به بازگشت آمریکا به برجام گفت: «آقای بایدن معاون اول آقای اوباما بود و در سیاست کلان خارجی‌اش همین مسیر را می‌خواهد ادامه دهد؛ اما شرایط قدری متفاوت شده و به آن راحتی که خیلی‌ها فکر می‌کنند، ممکن است این مسیر طی نشود. در خود آمریکا و در حزب دموکرات حداقل دو جریان وجود دارد؛ یکی جریان هیلاری کلینتون و دیگری جریان اوباما-بایدن. به نظر می‌رسد خط کلینتون عجله‌ای برای بازگشت به برجام، حداقل با شرایطی که ایران انتظار دارد، ندارد و می‌خواهد از فشارهای حداکثری که ترامپ ایجاد کرده، برای گرفتن امتیازاتی از ایران استفاده کنند. به‌علاوه این‌که اکنون در آمریکا طرفداران ترامپ یک وزن سیاسی و اجتماعی دارند و می‌توانند در مناسباتی که در مخالفت‌های سنا و بخش جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان باسیاست‌های دموکرات‌ها به عمل خواهد آمد، باید محاسبه شود. فقط می‌توان گفت اراده سیاسی در تیم جو بایدن وجود دارد برای این‌که تا جای ممکن، آثار مخربی را که ترامپ باسیاست‌هایش ایجاد کرده، و یکی از آن‌ها خروج از برجام است، برطرف کنند و شرایط را به دوران قبل از ترامپ برگردانند. ولی باید اتفاقاتی را که هم در داخل آمریکا، هم در سطح جهانی و هم در ایران افتاده و خواهد افتاد مدنظر قرار دهیم. به هر حال مسیر احیای برجام چندان هموار نیست، گرچه اراده سیاسی از طرف آمریکایی‌ها وجود دارد».