اشاره: محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، روز شنبه 7 فروردین (۲۷ مارس)، سند همکاری جامع ۲۵ ساله دو کشور را در محل وزارت خارجه ایران در تهران امضا کردند. پیش از آن نیز خبرگزاری‌ها گزارش داده بودند که سند جامع همکاری دو کشور از سوی علی لاریجانی، مشاور رهبری و مسئول پیگیری قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین و پس از دیدار با وزیر خارجه چین، «نهایی» شده است. به گزارش رسانه‌ها، در دیدارهای وزیر امور خارجه چین در تهران، طرفین ایرانی و چینی «بر بسط همه‌جانبه روابط مبتنی بر مشارکت جامع راهبردی تأکید کردند». هرچند سابقه مذاکره درباره این سند راهبردی به بیش از ۱۰ سال پیش بازمی‌گردد، اما جدی شدن آن، هم‌زمان با مذاکرات برجام اتفاق افتاد. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری خلق چین، در سال ۱۳۹۴ و در فاصله ۱۱ روز پیش از توافق هسته‌ای ایران و ۱+۵ به تهران آمد و با رهبر انقلاب و رئیس‌جمهور دیدار و گفت‌وگو کرد. رهبر انقلاب روز 3 بهمن 1394 در دیدار با شی جین‌ پینگ، رئیس‌جمهوری چین گفتند: «دولت و ملت ایران همواره به دنبال گسترش روابط با کشورهای مستقل و قابل‌اطمینان همچون چین بوده و هستند و بر همین اساس، توافق رؤسای جمهوری ایران و چین برای روابط استراتژیک ۲۵ ساله، درست و حکمت‌آمیز است». در آن زمان صحبت از طرح «راه ابریشم جدید» درزمینه استراتژی تجارت خارجی چین در میان بود. پس‌ازآن، پیش‌نویس سند همکاری‌های راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین چند بار بین پکن و تهران ردوبدل شد. پیش‌نویس نهایی این برنامه روز ۳ تیر ۱۳۹۹ در جلسه هیئت دولت بررسی و تصویب شد و به وزارت امور خارجه مأموریت داده شد که طی مذاکرات نهایی با طرف چینی، براساس منافع متقابل بلندمدت، این برنامه را به امضای طرفین برساند. همان زمان برخی رسانه‌های خارجی ادعاهایی را درباره امتیازهای غیرمعمول به چین، ازجمله واگذاری کنترل چند بندر و جزیره ایرانی به پکن مطرح کردند که مسئولان آن را تکذیب کردند. بااین‌حال به دلیل عدم انتشار جزئیات این سند، گمانه‌زنی‌ها درباره آن همچنان رواج داشته و دارد و کنشگران معتقدند که بهترین روش در روابط خارجی، ایجاد رابطه متوازن بین شرق و غرب با رعایت منافع ملی است است. گزارش پیش رو به مرور واکنش‌های مرتبط می‌پردازد.