گرچه بازگشت به برجام محتمل به نظر میرسد ، اما واشنگتن و تهران موانع داخلی پیچیدهای دارند که باید برطرف شوند. ایالاتمتحده و ایران در حالی در یک رقابت تنگاتنگ به هم خیره شدهاند، که هیچکدام مایل به زدن چشمک اول نیستند. جو بایدن از زمان شروع به کار در تاریخ 20 ژانویه با بنبست در برنامه جامع اقدام مشترک(برجام) روبرو گردید. با تمایل هر دو کشور ایران و ایالاتمتحده، در بازگشت به برجام، ممکن است اینطور تصور شود که مسیر نسبتاً سادهای در پیش روست. درحالیکه مینهای فراوانی بهصورت “ملاحظات داخلی” بر سر راه قرار دارد. هیچیک از آنها نمیخواهند گامی اشتباه بردارند که ترکش آن سبب بلوا در خانه گردد. روز سهشنبه ، پیشرفت آشکاری در مذاکرات حاصل شد ، هر دو طرف در وین (هرچند در هتلهای جداگانه اقامت داشتند) با سایر امضاکنندگان معروف به 1 + 4: انگلیس ، چین ، فرانسه ، روسیه و آلمان دیدار کردند. از زمان خروج ترامپ از توافق ، این اولین بار بود که ایالاتمتحده در یک نشست چندجانبه با ایران شرکت میکرد. طی چند ماه گذشته ، ایالاتمتحده و ایران خواستههای یکدیگر را منعکس کردهاند. دولت بایدن بار دیگر تأكید كرده است كه اگر تهران با دقت به توافق عمل كند ، ایالاتمتحده به برجام بازگشته تحریمهای مربوط به امور هستهای را لغو خواهد كرد. ایران نیز بار دیگر تأكید كرد كه این واشنگتن است که ابتدا باید تحریمها - بهویژه تحریمهای نفتی و بانكی - را بردارد. ند پرایس سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: هرچند”پیشرفت فوری” در مذاکرات وجود نداشت معذالک جلسه دیگری در نظر گرفته شد. دولت بایدن طی 100 روز نخست کار خود بیشتر بر برنامه اقتصاد و ویروس کرونا متمرکز بوده است که شامل تصویب بسته محرک 1.9 تریلیارد دلاری در ماه مارس و برنامه زیربنایی 2.3 تریلیاردی دلار که در حال حاضر در کشور در جریان است، میباشد. بایدن همچنین در حال تکمیل تیم خود میباشد که توسط کنگره مورد تائید قرارگرفتهاند. رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنا ، باب منندز ، تأیید اعضای کلیدی چون وندی شرمن مذاکرهکننده اصلی هستهای در دوران اوباما و نامزد معاون وزیر خارجه را بارها به عقب انداخته است. منندز “سابقه دشوار کردن کار برای روسای جمهور” را دارد و هرگز طرفدار سیاست تعامل دیپلماتیک باراک اوباما با ایران نبود. وی در حال حاضر در مسیر انتخاب کالین کال برای معاونت وزیر دفاع در امور سیاسی ، منصوب دوره اوباما که در تأمین توافق هستهای نیز نقش اساسی داشت ، سنگاندازی میکند. کال به دلیل حمایت از برجام همواره تحتفشار بخشی از مخالفین از دو حزب قرار داشته است. در تاریخ 25 مارس ، منندز یکی از 43 امضاکننده نامه دوحزبی بود که خواستار دستیابی به توافق گستردهتر با ایران شده بودند. توافقی که باید برنامه موشکی بالستیک و فعالیتهای منطقهای را نیز در برگیرد. برخی از مقامات دولت بایدن نیز با این گروه امضاء کننده اشتراک نظر دارند. در همین حال ، در ایران نیز سیاست داخلی در جریان است. انتخابات ریاست جمهوری در 18 ژوئن برگزار میشود ، بخشی به همین دلیل است که سرانجام جلسه وین برگزار شد. (البته خبر انتشار توافقنامه 25 ساله ایران و چین نیز بخش دیگر از دلیل تشکیل فوری جلسه وین بود. پروفسور شیرین هانتر چند روز پیشازاین، از توافق بهعنوان گیم چنجر یا تغییردهنده بازی و صحنه نامبرده بود- مترجم) . این نگرانی وجود دارد ، خصوصاً در میان کشورهای امضاکننده اروپایی - انگلیس ، فرانسه و آلمان - که ممکن است بهزودی پنجره تعامل با برجام به مدت چند ماه بسته شود. ایران معمولاً با شروع مبارزات انتخاباتی و تا زمان استقرار دولت جدید تصمیمات بزرگی نخواهد گرفت.
8 آوریل 2021- تارنمای گاردین
برگردان و کوتاهسازی: علیاصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com