ضرورت تصویب FATF
من در مورد FATF جنگ‌ها و صحبت‌هایم را کردم؛ من ضرورتی نمی‌بینم این موارد را در افکار عمومی مطرح کنم؛ چراکه کار سخت‌تر می‌شود؛ امیدوارمان شاالله به نفع مردم حل شود. FATF هم جز ضرورت‌های فعالیت‌های بانکی است و من امیدوارم اتفاق بیفتد؛ اگر تصویب نشود، در مبادلات بانکی به خصوص پس از برداشته‌شده تحریم‌ها مشکل خواهیم داشت؛ مفهوم آن این نیست که نشدنی است ولی مشکلات جدی خواهیم داشت؛ این مسئله‌ای است که در نظام بانکی بین‌المللی تأییدشده است. ما برای حل موضوع نیازمند قانون هستیم و قانون نیازمند طی مراحلی است؛ در مورد FATF هم همین است؛ ما نظر دادیم؛ وزیر اقتصاد نظر داده است؛ بحث‌های زیادی شده و نظرات مخالفین هم نظراتی است که من احترام می‌گذارم. این بحث باید در فضای کارشناسی حل شود و اگر از فضایی که بگوییم چه کسی حل کند، خارج شویم، زودتر به نتیجه خواهیم رسید.
مدیریت دشوار ارز
در اواخر سال‌های ۹۸ و ۹۹ اتفاقاتی افتاد که کار مدیریت ارز دشوار شد؛ مشکل ما در بازار ارز از افزایش قیمت بنزین شروع شد؛ درواقع آبان ماه که قیمت بنزین افزایش یافت، اگر نمودار قیمت ارز و اتفاقات پس‌ازآن حادثه را ببینید، شرایط خوبی در کشور ایجاد نشد و شوکی را به بازار ارز وارد کرد؛ اواخر سال ۹۸، بحث FATF و ورود ما به لیست سیاه، شوک دیگری بر نرخ ارز وارد کرد؛ بنابراین قیمت ارزی که یک سال بین ۱۱ تا ۱۳ هزار تومان بود، با کانال ۱۵ و ۱۶ هزار تومان سال جدید را آغاز کرد؛ بنابراین باید عوامل سیاسی و... را در نظر گرفت؛ ولی باز هم کار را کنترل کردیم.
اختلال در فروش نفت
در ۹۹ اتفاقات زیادی داشتیم، کرونا به‌تنهایی کافی بود که تمام معادلات به هم بخورد؛ شما خوب می‌دانید قطع صادرات نفت به علت تشدید کرونا را شاهد بودیم، قیمت نفت در جهان به زیر ۱۰ دلار رفت و آثار روانی آن در جامعه منعکس شد؛ کاهش شدید قیمت بنزین اتفاق ناگوار دیگر بود؛ به‌طور که بنزین را با یک‌سوم قیمت داخل هم نمی‌توانستیم در خارج بفروشیم؛ قیمت پتروشیمی و فولاد افت کرد و تقاضا کاهش شدیدی داشت و اصلاً ارزی وارد کشور نشد؛ همچنین صادرات نفت ما در اردیبهشت و خرداد به حداقلی‌ترین مقدار ممکن در طول چند سال گذشته رسید؛ از طرفی دیگر شروع افزایش این شوک‌ها باعث شد قیمت ارز در بازار افزایش یابد و درنتیجه آن، وقتی قیمت ارز نوسان به سمت افزایش داشته باشد، صادرکنندگان دست نگه می‌دارند و عرضه نمی‌کنند و این موضوع سبب شد تا قیمت ارز در نیما افزایش یابد.
اقدامات سیاسی که بانک‌ها
را مختل کرد
چهار اقدام مهم سیاسی نیز اتفاق افتاد که این اتفاقات عبارت‌اند از؛ تشدید کاهش تعهدات جمهوری اسلامی در ارتباط با فعالیت‌های هسته‌ای برجام، تصویب قطعنامه ضد ایرانی تروئیکای اروپا در شورای حکام، درخواست فعال شدن مکانیزه ماشه توسط آمریکا و مهم‌تر از همه تحریم ثانویه ۱۸ بانک کشور و تقریباً عرصه دستگاه بانکی ما مختل شد. شرایط یادشده سبب شد تا بانک مرکزی با کاهش شدید درآمدهای ارزی، فعالیت‌های بین‌المللی، بسته شدن دریچه‌های بانکی، فشار تقاضای کالا خصوصاً کالاهای اساسی و داروهای کرونا مواجه شود و درنهایت این شرایط، دستگاه را به سمت بالا بردن نرخ سوق دادند؛ شرایط در سال ۹۹ بسیار فوق‌العاده بود.. ما تا پایان سال 99 از طریق کارگزاری بانک مرکزی ۱۲۵ هزار میلیارد تومان اوراق فروختیم و این رقم ۳۲ واحد درصد از نقدینگی که می‌توانست اضافه شود جلوگیری کرد.
کنترل نرخ ارز
نرخ ارز در بازار ثانویه تعیین می‌شود و اگر نرخ ۴۲۰۰ تومانی را که برای کالاهای اساسی و داروست، کنار بگذاریم، بازار ثانویه روزبه‌روز در حال تغییر است و بانک مرکزی دخالتی نمی‌کند. دخالت بانک مرکزی در جهت ثبات است و اجازه نمی‌دهد نوسانات سنگین شود و اقتصاد دچار مشکل شود؛ شک نکنید من اعتقادی به سرکوب نرخ ارز ندارم. طرح گام (گواهی اعتبار مولد) یکی از طرح‌های بسیار خوب ما بود؛ دیر راه افتاد ولی راه افتاد؛ کندی بانک‌های ما، مشکل با بورس و... از دلایل دیر اتفاق افتادن طرح گام بود؛ اواخر سال گذشته چند مورد از این طرح صادر و تأمین مالی، برای ایران‌خودرو و برخی دیگر از صنایع اتفاق افتاد؛ امیدوارم امسال این گسترش بیشتر شود؛ چراکه من به زنجیره تأمین مالی تولید اعتقاددارم؛ چون از این طریق می‌توانیم بدون ایجاد تورم نقدینگی به واحدهای تولیدی تزریق کنیم.
ارز 4200 تومانی یک‌شبه حذف شود
اگر ارز ۴۲۰۰ را برداشتند، مابه‌التفاوت آن را به مردم خواهیم داد و حتماً انجام خواهد شد. من می‌گویم اگر سیاست قرار است اجرا شود، امشب تصمیم‌گیری و فردا اجرا شود و مابه‌التفاوت به مردم داده شود؛ این سیاست‌گذاری کار اجرایی است و باید در دولت انجام شود؛ من از سال ۹۷، مخالف ارز ۴۲۰۰ تومانی هستم. نامه‌های مختلفی هم نوشتم؛ من به عنوان شخص همتی با آن مخالفم ولی به عنوان رئیس‌کل بانک مرکزی نمی‌توانم خارج از مجموعه نظام اقتصادی کشور، ساز مخالف بزنم.
آزاد شدن پول‌های بلوکه‌شده
ایران را تکذیب می‌کنم
در خصوص کره صحبت‌های زیادی می‌شود که همه این‌ها را تکذیب می‌کنم؛ مسئول این پول‌ها بانک مرکزی است و خبرهای منتشرشده بدون نظر روابط عمومی بانک مرکزی، بنده و... صحت ندارد؛ این حق جمهوری اسلامی است که از منابعش استفاده کند و این امر باید هرچه زودتر اتفاق بیفتد و اگر اتفاق بیفتد، آثارش را در مجموعه خواهیم دید؛ چون این پول حق ماست و کره کار خلافی می‌کند. از این نظر ما مطرح می‌کنیم وگرنه امسال بانک مرکزی ۱۱ میلیارد دلار از منابع خودش تأمین ارز کرده است؛ هفت میلیارد دلار باید زودتر آزاد شود؛ حق ماست و اگر آزاد شود، باید جریمه عدم‌النفع ما هم از سمت دولت کره پرداخت شود.
آمریکا مانع وام ایران
ما ۶۰ سال است عضو صندوقیم و ۰.۲ میلیارد دلار از منابع ما هم آنجاست و همه کشورها از آن استفاده می‌کنند؛ صندوق پس از کرونا اعلام کرد که به همه اقتصادهای آسیب‌دیده از این ویروس، در دستگاهی به نام RFI وام ارائه می‌کنیم؛ این وام صندوق مثل وام‌های قبلی نیست که شرط و شروط داشته باشد؛ به همین علت گفتیم حق ما این است که وام بگیریم و پیگیری کردیم و در یک سال چند نامه نوشتم؛ ولی متأسفانه خبردار شدیم آمریکایی‌ها در نامه‌ای به صندوق درخواست مخالفت با وام ما را کردند. مسئولین صندوق حتی آن را به برد نبردند تا آنجا رد کنند؛ اصلاً اجازه پیدا نکردند ببرند؛ من قبلاً شنیده بودم که می‌گفتند این نهادها مستقل هستند و همتی به آن‌ها بدبین است ولی به من ثابت شد بدون اراده آمریکا این نهادها هیچ نیستند اما ما پیگیر هستیم؛ حالا که تا این مرحله رفتیم، ادامه این موضوع را حتماً پیگیری خواهیم کرد.
میانگین رشد ۱۰ ساله
با نفت ۰.۲ درصد
ما باید سرمایه‌گذاری در کشور را تقویت کنیم؛ متوسط تشکیل سرمایه ثابت ناخالص داخلی ما ظرف ده سال گذشته، نیم درصد بوده است؛ و تشکیل سرمایه ناخالص داخلی‌مان در ده سال، ۵ درصد هم کاهش داشت و این سبب شد میانگین رشد ۱۰ ساله ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ با نفت ۰.۲ درصد شود؛ رشد ۱۰ ساله ۰.۲ درصدی هم یعنی یک جای کار مشکل دارد؛ مجموعه تصمیم‌گیری نظام، دولت و... باید طراحی جدیدی در خصوص رابطه بانک مرکزی با دولت، سرمایه‌گذاران و... کنند. تشکیل سرمایه داخلی در تولید مهم است؛ وقتی شما در کل ده سال ۰.۲ درصد رشد داشته باشید، ۲۶ درصد میانگین رشد نقدینگی خواهید داشت؛ به‌طور ساده ۲۷۰ درصد نقدینگی رشد و تولید ۲ درصد رشد کند، آیا نباید انتظار تورم داشت؟ بانک مرکزی مقصر است؛ اما من باید ساختار مناسب را داشته باشم؛ من فقط در جهت نفی به دولت می‌روم نه اثبات؛ این ساختار باید اصلاح شود؛ اگر این ساختار اصلاح نشود، این مشکلات از ابتدایی که بانک مرکزی و دستگاه اقتصادی مدرن در کشور ما شکل گرفت، وجود دارد و باید اصلاح شود.