به نظر مقامات ایران قطع برق تأسیسات نطنز حاصل انفجار عمدی توسط اسرائیل بوده است.این حادثه، تلاشهای دیپلماتیک که از هفته گذشته برای نجات توافق هستهای 2015 آغاز شد را با وضعیت جدیدی روبرو نمود.
* ایران دقیقاً نگفت که چه عواملی باعث بروز حادثه در تأسیسات محافظتشده نطنز که سابق بر این نیز هدف خرابکاری بوده، شده است. اسرائیل بهطور علنی از تأیید یا رد هرگونه مسئولیت خودداری کرده است . اما مقامات اطلاعاتی آمریكا معتقدند كه این اتفاق کار اسرائیل بوده است.
اهرمهای ایران در مذاکرات جدیدی که دولت بایدن برای بازگرداندن توافق هستهای دنبال میکند، میتواند به خطر بیفتد. ایران گفته است تا زمان لغو تحریمهای اعمالشده توسط رئیسجمهور سابق دونالد ترامپ بر فعالیتهای ممنوع شده توسط برجام خواهد افزود.
درحالیکه معلوم نیست دولت بایدن در هنگام بازدید وزیر دفاع ایالاتمتحده از اسرائیل تا چه میزان از این حادثه مطلع بوده است، معذالک مقامات اسرائیلی ناراحتی خود را از خواست آقای بایدن برای احیای توافق هستهای که سلف وی در سال 2018 از ان انصراف داده بود، پنهان نکردند.
علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، قطع برق را اقدام “تروریسم هستهای” توصیف کرد و گفت جامعه جهانی باید با این تهدید مقابله کند.به گفته رسانههای خبری ایران،آقای صالحی گفت: “ اقدام علیه سایت غنیسازی نطنز نشاندهنده شکست کسانی است که مخالف توسعه و دستاوردهای قابلتوجه هستهای و سیاسی کشور ما هستند .” “این حادثه نشاندهنده عدم موفقیت کسانی نیز میباشد که مخالف مذاکره ایران برای رفع تحریمها هستند.” اسرائیل، که ایران را دشمن میداند، پیشازاین نیز در تخریب صنعت هستهای از حملات سایبری گرفته تا ترورهای مستقیم دست داشته است. اعتقاد بر این است که اسرائیل چندین دانشمند هستهای ایران در مهرومومهای اخیر ازجمله یک توسعهدهنده کلیدی برنامه هستهای در نوامبر گذشته را به ترور کرده است. اقداماتی که اسرائیل هیچگاه آنها را رد یا تائید نکرده است.
* انفجار در نطنز یک هفته بعدازآن رخ داد که ایالاتمتحده و ایران، در اولین دور دیپلماسی زیر نظر دولت بایدن، در وین شرکت کردند که هدف آن احیای توافق هستهای متوقفشده توسط آقای ترامپ بود.
گفتگوها برای نجات این توافقنامه، معروف به برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام، قرار است این هفته در وین از سر گرفته شود.
* هنری روم، تحلیلگر ایران در گروه اوراسیا، گروه مشاوره ریسک سیاسی، گفت: “تهران با یک موازنه دشوار مواجه است.” “ احساس میشود ایران اجبار برای تلافی به اسرائیل سیگنال خواهد داد که حملات آن کشور بدون هزینه نخواهد ماند.”
* در همان زمان، آقای روم گفت، “ایران همچنین باید اطمینان حاصل کند که چنین تلافی احتمالی ادامه کار غرب برای ورود مجدد به برجام را ازنظر سیاسی غیرممکن نمیسازد.”
با افزایش بیشتر سوءظنها، قطع برق یک روز پسازآن صورت گرفت که مقامات ایرانی از افتتاح سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته مستقر در محلی که در پی آتشسوزی نطنز ساختهشده بود، تمجید کردند.
11 آوریل 2021
تارنمای نیویورک تایمز
برگردان و کوتاهسازی
Asghar.shahdi@gmail.com