دکتر یوسف مولایی، استاد دانشگاه و تحلیلگر روابط بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح با اشاره به نشانه‌های تغییر مواضع ایران و عربستان در قبال یکدیگر گفت: «نتیجه و پیش‌بینی کار بسیار سخت است، برای این‌که ایران و عربستان تنش‌های جدی دارند و آب‌کردن این یخ‌ها و شکستن دیوار بی‌اعتمادی بین آن‌ها که بسیار هم بلند است، کار راحتی نیست. برای این‌که ما هیچ شاخصی نداریم که اندازه بگیریم و ببینیم این پالس‌ها و پیام‌هایی که ردوبدل شده، الزاماً به این معنی است که تا چند ماه دیگر برقرار می‌شود. تنها چیزی که می‌توان گفت، یک خوش‌بینی به این است که چشم‌اندازی بین طرفین مبنی بر این‌که علاقه‌مند هستند تنش‌ها را کاهش هستند، وجود دارد. ولی وقتی وارد این جزئیات می‌شوند که چگونه تنش‌ها کاهش پیدا کند، فرض در یمن چه باید بکنند، در مورد بقیه مسائل منطقه‌ای و دیگر موارد مورد اختلاف، تا زمانی که روی میز نیاید و نحوه حل‌وفصل آن مشخص نشود، نمی‌توان گفت که اتفاقی رخ‌داده است. حالا ممکن است که از یک جایی که حل‌وفصل آن ساده‌تر است، مثلاً از یمن، شروع کنند و تنش‌ها را کاهش دهند و به‌طرف ایجاد روابط دیپلماتیک رسمی و گفت‌وگوهایی برقرار شود، این‌ها باید در گام‌های بعدی دیده شود.»
نشانه‌های بهبود روابط
این استاد حقوق و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران در ادامه با اشاره به شرایط موجود در کشور و منطقه افزود: «در سیاست و روابط بین‌الملل خیلی از تحرکات می‌تواند تاکتیکی باشد. عربستان مثلاً در رابطه با روابط جدیدش در ارتباط با بایدن چیزهایی نشان دهد، ایران هم همین‌طور برای این‌که بخواهد از بار فشارها بکاهد و علاقه‌مندی نشان دهد، ممکن است نشانه‌هایی از تمایل به بهبود روابط با یکدیگر نشان داده‌اند. من هیچ اعتقادی ندارم به این‌که این موارد ممکن است منتهی شود به حل مشکلات. در ایران هم بعضاً اتفاقات و حوادث عجیبی رخ می‌دهد و مثلاً ممکن است دوباره عده‌ای به سفارت عربستان حمله کنند. این اتفاقات قابل پیش‌بینی نیست و ممکن است دوباره رخ دهد. از طرفی ما نمی‌دانیم که حوزه تصمیم‌گیری در ایران، خصوصاً در روابط خارجی، چرا خیلی شفاف نیست. اگر فقط وزارت امور خارجه می‌خواست تصمیم بگیرد، مشکلی نبود و می‌شد راحت پیش‌بینی کرد؛ ولی چون درباره سیاست خارجی، دستگاه دیپلماسی به‌تنهایی تصمیم نمی‌گیرد و به قول آقای ظریف «میدان» هم هست، که می‌تواند پیش‌بینی کند که تصمیم نهایی چه خواهد بود.»
تغییر رویکرد آمریکا
مولایی در پایان در پاسخ به این سؤال که آیا تغییر رویکرد دولت بایدن نسبت به منطقه خلیج‌فارس، می‌تواند ایران و عربستان را به سمت‌وسوی بهبود روابط سوق دهد یا خیر، گفت: «یکی از متغیرهایی که کمک می‌کند که فضا مثبت‌تر شود همین است. ولی به‌تنهایی کافی نیست. زیرا ایران و عربستان هرکدام دنیایی از مجهولات و معادلات پیچیده در ذهن خوددارند و آن‌ها را هم در این موضوع لحاظ می‌کنند. ولی به‌هرحال تغییر رویکرد آمریکا نسبت به عربستان و مسائل منطقه‌ای فضا را بهتر کرده است. حالا اگر اراده ایران هم قوی‌تر شود، کمک می‌کند به این‌که فضا بازتر شود و برویم به‌طرف برقراری و بهبود روابط دیپلماتیک؛ عربستان هم به همین ترتیب. به‌هرحال بعدازاین همه تنش‌ها، هرکدام از این کشورها درس‌هایی گرفته‌اند و متوجه شده‌اند که تنش پرهزینه است و فایده‌ای ندارد. اگر محاسبات واقع‌بینانه کنند و هر طرفی نسبت به موقعیت طرف مقابل شرایط را بسنجد، خواهند دید که تنش‌ها در طول این سال‌ها فایده‌ای نداشته است و شانس برقراری روابط بیشتر می‌شود. ولی بعضی مواقع، طرفین به دنبال کسب سود و منافع بیشتر هستند. برای مثال عربستان مدت‌ها فکر می‌کرد که در یمن که یک پیروزی واقعی به دست می‌آورد و بنابراین دستش پر است که به ایران بیشتر فشار بیاورد، یا مثلاً درباره مسائل سوریه و عراق و... محاسباتی دارد. در این مورد هم اگر محاسبات به واقعیت نزدیک شود، آنگاه ارزیابی طرفین از یکدیگر واقع‌بینانه باشد، آنگاه کمک می‌کند که سریع‌تر این مسیر طی شود.»