ایرنا: نیروهای آمریکا و متحدانش در افغانستان قرار است طبق برنامه تا ۱۱ سپتامبر سال جاری خروج خود را از این کشور کامل کنند. آمریکا به دولت کابل قول داده است که به حمایتهای خود برای ایجاد ثبات در افغانستان از جمله حمایت از ارتش این کشور برای مهار جنگجویان طالبان و دیگر گروهها، ادامه خواهد داد. گزارشهای رسانه های غربی حاکی از آن است که آمریکا درصدد استفاده از پایگاهها یا تاسیساتی در کشورهای هممرز با افغانستان است. والاستریت جورنال روز هشتم ماه مه گزارش داد که برنامهریزان نظامی آمریکا در جست وجوی گزینههایی برای استقرار نیروها و تجهیزات نظامی در آسیای مرکزی و خاورمیانه پس از خروج نیروهای آمریکایی و ائتلافی از افغانستان در ماههای آینده هستند. گزینههایی که در حال بررسی هستند شامل کشورهای نزدیک تا کشورهای دورتری مانند امارتهای عربی منطقه خلیج فارس و همچنین کشتیهای نیروی دریایی مستقر در دریا هستند. این روزنامه آمریکایی به نقل از برخی مقامات نظامی و دولت بایدن گزارش داد که گزینههای مورد ترجیح برای این کار ، کشورهای ازبکستان و تاجیکستان هستند که با افغانستان هم مرز هستند و این مساله امکان اعزام سریع نیرو را فراهم میسازد. اما حضور نظامی گسترده روسیه در این منطقه و حضور نظامی رو به افزایش چین و تنشهای بین آنها و واشنگتن مطابق گزارش ها ، برنامههای موجود برای پایگاه در آسیای مرکزی را با پیچیدگی رو به رو میسازد. به یاد بیاوریم که زلمی خلیلزاد فرستاده ویژه آمریکا در امور افغانستان در اوایل ماه مه به ازبکستان و تاجیکستان سفر کرد و مباحثات او با مقامات عالیرتبه این کشورها بر تلاش برای میانجیگری صلح در بین جناحهای افغان پیش از ضربالاجل ۱۱ سپتامبر برای خروج نیروها متمرکز بود. همه کشورهای آسیای مرکزی در عملیات آمریکا در افغانستان پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ نقش ایفا کردند اما وضعیت کنونی نسبت به ۲۰ سال پیش متفاوت است. و هر چند دلایلی هست که برخی کشورهای آسیای مرکزی ممکن است مایل به احیای همکاریهای نظامی موقتی با واشنگتن باشند اما همچنین دلایلی وجود دارد ممکن است بخواهند از تلاشهای بیشتر آمریکا در افغانستان به دور بمانند. اما یک مساله روشن است و آن اینکه خروج نیروهای آمریکا و متحدانش از افغانستان جنبه جدیدی برای امور منطقهای خواهد گشود و هراس از وخامت اوضاع سیاسی و بدتر شدن امنیت در افغانستان موجب نگرانی منطقهای است.برخی کارشناسان آسیای مرکزی بر این باورند که نبرد قدرت بین گروههای نفوذ و جناح های سیاسی در داخل دولت افغانستان و قدرت رو به افزایش طالبان این پتانسیل را دارد که توازن قدرت تضمین شده از سوی آمریکا را تغییر دهد. به گفته این کارشناسان ، خروج رسمی نیروهای آمریکایی بطور خاص برای کشورهای آسیای میانه به علت نزدیکی آنها به افغانستان حائز اهمیت است و ممکن است منجر به برخی از تبعات راهبردی شود. این کارشناسان میگویند که تحلیل پیامدهای خروج نیروهای آمریکا برای منطقه آسیای مرکزی از زوایای مختلف حائز اهمیت است و بطور خاص زاویه اقتصادی مهم است چرا که فاکتورهای سیاسی و اقتصادی مرتبط با توسعه زیرساختهای تجارت و انرژی منطقهای مهم هستند. تضعیف دولت مرکزی و به قدرت رسیدن بالقوه نمایندگان گروههای افراطی میتواند مطابق گزارشها ، توسعه افغانستان را چند دهه به عقب ببرد.