پیامدهای افزایش «تحقیر جنسیتی»
میر محمود حریرچی جامعهشناس در گفتوگو با ایلنا در واکنش به ویدئو منتشرشده در فضای مجازی و درگیری گروهی از دختران و قمهکشی یک دختر گفت: من در ابتدا که این فیلم را دیدم، تردید کردم و احساس کردم شاید یک حالت نمایشی داشته باشد، اما با حالتهایی که بروز میدادند و الفاظی که به هم میدادند متوجه شدم که فیلم واقعی است. بدتر از آن تحقیر و تمسخری است که اطرافیان آنها بهویژه پسرانی که در آن نزدیکی هستند نشان میدادند و کنار ایستادهاند و دخترانی که باهم درگیر شدهاند را تحقیر میکنند. این تحقیر جنسیتی در کشور ما روزبهروز افزایش پیدا میکند و ما اشکال مختلف آن را میبینیم. در این فیلم نیز شکلی از همین تحقیر جنسیتی دیده میشود و این بیتفاوتی پسران به همراه قهقهههایشان چیزی جز تحقیر جنسیتی نمیتواند باشد.
خشونت فقط خشونت فیزیکی نیست
وی با تأکید بر اینکه بدون تردید، خشونت در جامعه ما بهشدت رواج پیداکرده است، گفت: خشونت فقط شامل خشونت فیزیکی نیست، بلکه خشونت کلامی، خشونت مالی و خشونت عاطفی را شامل میشود و ما همه این خشونتها را در خانواده و جامعه میبینیم. در خانوادهها هم چنین مشکلاتی وجود دارد و بعضاً افراد در خانواده نمیتوانند باهم صحبت کنند، درحالیکه گفتگو بسیاری از مسائل را حل میکند. اگر کسی اشتباهی را مرتکب شده است باید شهامت عذرخواهی داشته باشد و این موضوعی است که ما حتی در سطح مسئولان کشور هم نمیبینیم. ما همیشه میخواهیم برنده باشیم وقتی میخواهیم برنده باشیم، قطعاً باید طرف مقابل بازنده باشد و این رفتارها را از خانواده تا در درون جامعه و حتی در سیستم نیز مشاهده میکنیم. این جامعهشناس تصریح کرد: از ابتدا در خانواده و سپس در آموزشوپرورش به فرزندان آموزش دهیم که افراد باید به شکل درست خودشان را مطرح کنند؛ یعنی اگر رقابت است باید رقابت سالم باشد، اگر حقجویی و حقخواهی است باید حقخواهی مستدل و محکم باشد و نه با دادوفریاد. بعضاً در خانوادهها با دختران بهگونهای برخورد میشود که هیچ حقی ندارند، اما در مقابل پسر خانواده هر کاری میتواند انجام دهد و برای دختران مدام چارچوب در نظر گرفته میشود. باید به خانوادهها یاد داده شود که افراد حقوق برابر دارند، اما وقتی قوانین ما هم چنین حقوقی را قائل نیست خواهناخواه در خانواده نیز چنین موضوعاتی القا میشود. حریرچی خاطرنشان کرد: صداوسیما دانشگاه عمومی است، اما آیا خشونت در این دانشگاه تبلیغ نمیشود و آیا زنان در برنامههای تلویزیونی تحقیر نمیشوند و آیا حقوقشان به انواع مختلف در سریالها و فیلمها نادیده گرفته نمیشود؟ آموزشوپرورش هم که صرفاً در کنکور خلاصهشده است؛ بنابراین افراد با حقوق خود آشنا نمیشوند و میخواهند ادای دیگران را دربیاورند، درحالیکه باید یاد بگیریم که هرکسی خودش باشد و اعتمادبهنفس لازم را داشته باشد و باید این اعتمادبهنفسی که از دختران گرفتهشده را به آنها برگردانیم و اگر جامعه در جهتی پیش برود که حقوق خود را بشناسد و مطالبه گری درست داشته باشد، دیگر شاهد چنین رفتارهای خشونتآمیزی در جامعه نخواهیم بود.
وقتی اعتمادبهنفس افراد را میگیریم «قلدر» میشوند
وی در پاسخ به این سؤال که آیا چنین رفتارهایی در جامعه برای جلبتوجه و به دست آوردن جایگاه است، گفت: اعتمادبهنفس در این ماجرا میتواند، بسیار مهم باشد یعنی ما اعتمادبهنفس لازم را نداریم و از همان درون خانواده اعتمادبهنفس از افراد گرفتهشده و در محیط آموزشی و جامعه بایدها و نبایدهای فراوانی برای او در نظر میگیریم اعتمادبهنفس از جوانان و دختران گرفته میشود و وقتی این اعتمادبهنفس از بین برود فرد احساس تنهایی میکند و احساس تنهایی باعث میشود ریسکپذیری زیاد شود. ریسکپذیری به دلیل از بین رفتن اعتمادبهنفس در جامعه ما بالا رفته است. وقتی به اشکال مختلف جلوی شادی کردن گرفته میشود و هر نوع شادی لهو و لعب معنی میشود، ریسکپذیری در تفریحات بالا میرود یعنی زیرزمینی میشود و به اشکال مختلف خودش را نشان میدهد. وقتی اعتمادبهنفس از افراد گرفته میشود دیگر به کسی گوش نمیدهند و میخواهند با قلدری خودشان را به نمایش بگذارند. متأسفانه امروز میبینیم که ریسکپذیری در جوانان بالا رفته و رفتارهایی از خودشان به نمایش میگذارند که تصور میکنند جامعه اینگونه دوست دارد.