ایرج ندیمی/ عضو اتاق بازرگانی ایران
تعیین نرخ تورم در ایران نسبت به کشورهای جهان با چند چالش مواجه هستیم. نخست اینکه در ایران تنها مراکز دولتی مانند بانک مرکزی و مرکز آمار نرخ تورم را اعلام می کنند.این در حالی است که نرخ تورم اعلامی از سوی مراکز دولتی با تردید بخش خصوصی،تعاونی ها و مردم مواجه بوده است. موضوع تورم از جمله موضوعاتی است که حکومت ها در اعلام نرخ واقعی آن با ملاحظاتی مواجه هستند.نکته دیگر تفاوت ارقامی است که بین بانک مرکزی و مرکز آمار ایران در زمینه تورم وجود دارد که در مواردی با هم اختلاف داشته است.به همین دلیل در اعلام نرخ تورم در کشورما با تناقض و پارادوکس مواجه هستیم.نکته بعدی ضرایب و تعدد است.تعداد کالاها و خدمات به گونه ای است که میانگین و معدل را توجیه پذیر می کند. به همین دلیل ما در زمینه جذب سرمایه های خارجی و صادارت و بخش تولید با مشکلاتی مواجه بوده وهستیم.از سوی دیگر ما در شهرها و حتی خیابان های مختلف با تعدد نرخ ها مواجه هستیم.این در حالی است که در کشورهای جهان نوع قیمت ها قابل کشف است و با ثبات همراه است.در کشورهای توسعه یافته نرخ ها مانند فروشگاه های زنجیره ای هستند که در همه مناطق کشور کالاها دارای یک نرخ هستند. این در حالی است که این وضعیت در ایران وجود ندارد و ما با نرخ های متعدد و ناهمسان مواجه هستیم.عدم استقرار نظام جامع مالیاتی و عدم کنترل و الکترونیکی نبودن نظام داد وستد سبب شده که قیمت ها متغیر باشند.نکته مهم دیگری که در پنهان کاری تورم موثر است دولتی بودن اقتصاد است.از سوی دیگر شرایط بین المللی و تحریم هایی که در سال های اخیر اقتصاد ایران با آن مواجه بوده باعث شده که نرخ تورم در ایران افزایش داشته باشد. اگر همه این علائم را در کنار هم قرار بدهیم به این نتیجه می رسیم که قرار گرفتن نرخ تورم ایران در بین 10 کشور نخست جهان پدیده عجیب و تازه ای نیست و دارای ریشه های ساختاری در اقتصاد کشور است.