مهدی پازوکی، اقتصاددان در گفتوگو با ایلنا درباره بودجهریزی برای سال 1401 و راهکارهای دولت سیزدهم برای جلوگیری از افزایش کسری بودجه اظهار داشت: بودجه به معنای حساب دخلوخرج سالانه دولت است، در این شرایط دولت یا باید مخارج خود را کاهش دهد یا اینکه بتواند درآمدهای واقعی خود را افزایش دهد در غیر این صورت راه سومی وجود ندارد. این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: راهکار جبران یا کاهش کسری بودجه، مولدسازی داراییهای دولت است. دولت اموال و دارایی قابلفروش دارد به ویژه املاکی که در حال حاضر در اختیار برخی از مدیران قرارگرفته است و به صورت رایگان از آن استفاده میکنند یا اینکه تنها 30 هزار تومان بابت اجاره آن میپردازند. تمام این املاک باید به فروش بروند یا اجارههای واقعی از مستأجران آنها اخذ شود. این اقدام باعث میشود عرضه مسکن در کشور هم بیشتر شود. وی با تاکید بر اینکه برای کاهش مخارج باید هزینههای غیرضروری دستگاههای اجرایی حذف شود، گفت: در این موضوع خوشبختانه هر سه قوه دیگر هماهنگ با یکدیگر هستند یعنی مجلس دیگر نمیتواند مانند دوره دولت روحانی برای کشور هزینه جدید بتراشد. برای مثال بودجه مجلس در سال 99 چیزی حدود 570 میلیارد تومان بود که این عدد در لایحه بودجه 1400 پیشنهادی دولت به 623 میلیارد تومان رسید اما مجلس آن را در بودجه نهایی 991 تصویب کرده است. البته این فقط بودجه جاری مجلس است و بودجههای عمرانی مجلس، بودجه پژوهشهای مجلس، بودجه کتابخانه مجلس و...ردیفهای جداگانه از بودجه دارند. وی با اشاره به درآمدهای مالیاتی برای جبران کسری بودجه گفت: در بخش درآمدها در بودجه یکی از درآمدهای سالم دولت مالیات است. اما با افزایش نرخ مالیات بهشدت مخالف هستیم چراکه باعث تشدید رکود میشود اما باید گستره مالیاتی و پایههای مالیاتی را افزایش دهیم.
50 درصد اقتصاد ایران از پرداخت مالیات معاف هستند
پازوکی تاکید کرد: اقتصاد ایران جزو کشورهایی با بالاترین فرار مالیاتی در دنیا است از سوی دیگر حدود 50 درصد اقتصاد ایران از پرداخت مالیات معاف هستند حتی در بین کارمندان دولت هم نابرابریها برای پرداخت مالیات زیاد است و عده زیادی به دلایل متعددی معاف از پرداخت مالیات شدهاند.
استفاده از راهکار مالیاتی غرب
این کارشناس اقتصادی بابیان اینکه در این حوزه باید تجارب غرب استفاده کنیم چراکه دقیقترین دستگاههای مالیاتی را در اختیاردارند، ادامه داد: اگر دستگاه بانکی بهطور کامل در اختیار سازمان امور مالیاتی باشد میتوان جلوی فرار مالیاتی را گرفت. باید تمام سازمانهای مرتبط به صورت آنلاین به یکدیگر متصل باشند تا مالیات هر فرد بر اساس درامدی که دارد، شفاف و روشن مشخص شود و بتوان مودیان را رصد کرد.
پول نفت خرج هزینههای جاری نشود
وی درباره سهم درامدهای نفتی در بودجه گفت: نمیتوان از درآمدهای حاصل از فروش نفت چشمپوشی کرد. باید از نفت در جهت رشد و توسعه کشور استفاده کنیم نه اینکه پول نفت خرج هزینههای جاری شود بلکه باید بتوانیم از درآمدهای نفت برای پروژههای توسعهای و عمرانی بهره ببریم.
ضرورت احیا برجام
وی افزود: اما طبق گزارشهای 6 ماهه گذشته فروش نفت روند نزولی داشته بنابراین راهی جز احیای برجام نداریم و مذاکرات به نفع کشور است. باید تابو مذاکرات شکسته شود، اگر مذاکرات به نتیجه نرسد رقبای نفتی ایران مانند عربستان و روسیه و ... بازار نفت را از ما میگیرند.
انتشار اوراق نقدینگی را از سطح جامعه جمع میکند
پازوکی درباره انتقاد به انتشار اوراق و تورمزایی این ابزار برای جبران کسری بودجه اظهار داشت: آنهایی انتشار اوراق بدهی را مساوی با چاپ پول میدانند سواد اقتصادی ندارند چراکه بانک مرکزی با انتشار اوراق نقدینگی را از سطح جامعه جمع میکند. البته بهطور قطع انتشار اوراق بدهی برای جبران کسری بودجه بهترین راه نیست اما در شرایطی که درآمدهای دولت کفاف مخارج را نمیدهد، در مقابل چاپ پول و استقراض از بانک مرکزی روش بهتری است. در شرایطی که راهکار دیگری برای جبران کسری بودجه نداریم باید از همین روش استفاده کرد هرچند بهترین راهکار نیست. این کارشناس اقتصادی ادامه داد: دارایی دولت 7 هزار هزار میلیارد تومان است که تمام این دارایی قابلفروش است و فروش این اموال باعث میشود که نقدینگی جمع شود و ضد تورم است. وی با تاکید بر اینکه نباید اقتصاد درگرو سیاست باشد و سیاست خارجه باید به نفع رشد و توسعه کشور عمل کند، گفت: اقتصاد ایران به اصلاحات ساختاری نیاز دارد اگر اقتصاد ایران بسته باشد سال بعد هم گرفتار کسری بودجه هستیم. هدف دشمنان ایران منزوی شدن کشور در منطقه است که عدهای هم در داخل کشور از سر جهالت در زمین دشمنان بازی میکنند. دولت نباید هراس از مذاکره با امریکا داشته باشد مذاکره در چارچوب منافع ملی به نفع اقتصاد ایران است.