یک تحلیل‌گر مسائل بین‌الملل گفت: اهداف رافائل گروسی در سفر چند روز آینده‌اش به تهران، بحث سطح همکاری‌های آینده ایران و آژانس و پیگیری سؤالات آژانس خواهد بود که همچنان مدعی است بی‌جواب مانده و موضوع بعدی نحوه بازگشت ایران به تعهدات برجامی‌اش خواهد بود. حسن بهشتی پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا، درباره اهداف سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که روز یکم آذر عازم تهران خواهد شد و در پاسخ به این سؤال که وی چه مباحثی را در مذاکره با وزیر امور خارجه کشورمان مطرح خواهد کرد، گفت: اختلاف نظرهایی میان ایران و آژانس وجود دارد و این نهاد انتظار دارد که ایران تعهدات برجامی خود را انجام دهد و ایران هم معتقد است به علت آنکه طرف مقابل تعهدات برجامی خود را انجام نداده پس ما هم تنها در حد تعهدات مرتبط با NPT عمل خواهیم کرد. این مسئله باعث بروز اختلاف اساسی بین ایران و آژانس شده است. بحث دیگر نیز سوا لاتی است که آژانس برای ایران مطرح کرده است و ایران هم پاسخ داده اما برای آنها قانع‌کننده نبوده و البته مشخص است که پاسخ به این سؤالات هم بیشتر جنبه سیاسی داشته و جنبه حقوقی و فنی ندارد؛ چراکه اگر جنبه حقوقی و فنی داشت، در چهارچوب مذاکرات با سازمان انرژی اتمی ایران مطرح می‌شد.
اهداف رافائل گروسی از سفر به تهران
وی ادامه داد: درخواست گروسی برای دیدار با مقامات سیاسی ایران نیز در راستای همین سؤالات و پاسخ‌هاست، بنابراین این سؤالات باید در چهارچوب‌های سیاسی حل‌وفصل شود که آن هم به مذاکرات ایران با ۱+۴ مرتبط است و مطرح‌شدن آن از سوی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی یک بهانه‌جویی بیشتر نیست. از طرف دیگر آنها مدعی هستند که اطلاعاتی که داده‌شده مربوط به قبل از سال ۲۰۰۳ است یعنی مربوط به هیجده سال قبل و این گذشت زمان هم دلیل دیگری بر بی‌اعتباری این موضوع است. اما به هر صورت آنها ادعا می‌کنند که آثار اورانیومی پیداکرده‌اند که اذعان هم می‌کند این مقدار ناچیز بوده ولی موجب اختلاف شده است. وی افزود: اگر بخواهم خلاصه کنم اهداف رافائل گروسی در سفر چند روز آینده‌اش به تهران، بحث سطح همکاری‌های آینده ایران و آژانس و پیگیری سؤالات آژانس خواهد بود که همچنان مدعی است بی‌جواب مانده و موضوع بعدی نحوه بازگشت ایران به تعهدات برجامی‌اش خواهد بود.
اجازه ورود به بازرسان نمی‌دهیم
این کارشناس مسائل سیاست خارجی در خصوص ادعای روزنامه «وال استریت ژورنال» مبنی بر از سرگیری تولید سانتیریفیوژهای پیشرفته در سایت هسته‌ای کرج و تأثیر این اخبار در آستانه سفر مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران و همچنین آغاز مجدد مذاکرات احیای برجام برای اعمال فشار مضاعف بر ایران، گفت: فعالیت‌های جدید هیچ تعارضی با فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ندارد و این سایت هم تحت نظر بازرسان آژانس بوده است و دوربین‌هایی که در آنجا نصب‌شده توسط خود آژانس نصب‌شده اما بعد از فعالیت تروریستی که منجر به صدمه دیدن این سایت شد، ایران این موضوع را مطرح می‌کند که ما هنوز در حال بررسی هستیم و نمی‌توانیم در این شرایط و تا پایان تحقیقات اجازه ورود به بازرسان را بدهیم.
آژانس نمی‌تواند جهت‌گیری و موضع‌گیری سیاسی کند
وی افزود: طبق گفته مسئولان کشورمان آژانس حتی این اقدام خرابکارانه را محکوم هم نکرده است البته این را هم باید در نظر بگیریم که طبق اساس‌نامه، آژانس نمی‌تواند این اقدام را محکوم کند؛ چراکه اصولاً جهت‌گیری و موضع‌گیری سیاسی، آژانس را از کار اصلی خودش بازمی‌دارد.
تولید سانتیریفیوژ تعارضی با توافق NPT ندارد
وی ادامه داد: آژانس پیش از این دسترسی کامل به این مرکز داشته و می‌داند هیچ اقدام سویی در آن انجام‌نشده است و همچنین تولید سانتیریفیوژ هم هیچ تعارضی با توافق NPT ندارد اما چون در برجام محدودیت قائل شده بودند می‌‌توانند ادعا کنند که این موضوع در تعارض با برجام است و البته در مقابل ایران هم می‌تواند بگوید تا زمانی که طرف مقابل تعهدات خود را انجام ندهد، لزومی نمی‌بینم که تعهد را انجام دهم و در کل این ادعای وال استریت ژورنال فقط یک فضاسازی رسانه‌ای است. بهشتی پور خاطرنشان کرد: تمام فعالیت‌های ایران تحت نظارت آژانس و نوع سانتیریفیوژ تولیدی هم در چهارچوب فعالیت‌های صلح‌آمیز است و مطابق ماده ۲۶ و ۳۶ برجام این حق برای ایران وجود دارد که اگر طرف مقابل تعهدات خود را انجام نداد، ما هم تعهدات را انجام ندهیم. با این حال ذکر این نکته هم ضروری است که مشکلات باید از طریق مذاکره حل شود و به نفع ایران است که با آژانس همکاری خوبی داشته باشد و خدشه وارد شدن به این همکاری بهانه به دست دشمنان می‌دهد تا فشار بیشتری به ایران وارد کنند. با توجه به نزدیکی اجلاس شورای حکام دو طرف باید همکاری خوبی باهم داشته باشند و ما امیدواریم سفر گروسی در همین رابطه باشد.