روزنامههای بی کاغذ!
اشاره: دولت دوازدهم در ماههای پایانی عمر خود با تلاش چند تن از مدیران مسئول مطبوعات، 40 میلیون دلار ارز 4200 تومانی برای واردات کاغذ تخصیص داد که از این مبلغ 20 میلیون دلار آن برای کاغذ مطبوعات و 20 میلیون دلار دیگر برای کاغذ صنعت نشر در نظر گرفته شد. هرچند مسئولان کنونی وزارت ارشاد تاکنون پیگیر تخصیص این ارز و واردات کاغذ بودهاند، اما به نظر میرسد که اولویت بانک مرکزی پرداخت ارز برای مطبوعات و صنعت نشر نیست، به همین دلیل تاکنون این ارز تخصیص پیدا نکرده است. اتفاق ناخوشایندی که میتواند روزنامههای سراسری بهویژه روزنامههای بخش خصوصی را به تعطیلی بکشاند. مدیران رسانهها میگویند کاغذ کیلویی ۳۰ هزار تومان در بازار غیررسمی هم پیدا نمیشود! بحران کاغذ بار دیگر به جان مطبوعات افتاده تا علاوه بر دشواریهای کار در دوران کرونا، عاملی باشد برای اینکه رمق مطبوعات را بگیرد. دراینارتباط علی مزینانی مدیرمسئول روزنامه هفت صبح گفت: «طی یک سال و نیم گذشته تیراژ روزنامه هفت صبح نصف شده که علت آن عدم فروش نبوده، بلکه عدم تأمین مواد اولیه مثل کاغذ، مشکلات و هزینههای چاپ است.» وی روز شنبه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی از احتمال عدم ادامه چاپ و انتشار نسخه کاغذی این روزنامه خبر داد. او دراینباره نوشت: «از امروز کاغذی برای چاپ روزنامه نداریم. کاغذ کیلویی ۳۰ هزار تومان هم در بازار غیررسمی پیدا نمیشود. اگر ازاینپس نسخه کاغذی روزنامه در دسترس نبود، نتیجه سه قفله شدن واردات کاغذ است و بس، روزگار خوش آنها که شبه روزنامهاند و نیازی به کاغذ ندارند و منتظر سهمیه کاغذ برای فروشاند.» دراینارتباط برنامه «تراز» شبکه ایران کالا نقطهنظرهای سه تن از مدیران مطبوعاتی درباره این بحران را جویا شده که در ادامه گزیدهای از آن را میخوانید.
علی مزینانی مدیرعامل روزنامه هفت صبح گفت: کاغذی که اواخر سال ۹۶ با کیلویی ۲ تا ۲ هزار و ۵۰۰ تومان از بازار آزاد تهیه میکردیم در حال حاضر با ۱۸ هزار تومان تهیه میکنیم. در آن سالها با برآورد ۱۴۰ هزار تن کاغذ روزنامه، نیاز نشریات کشور برطرف میشد که الآن با کاهش تیراژ، حدود ۹۰ هزار تن نیاز داریم. این در حالی است که شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران ۲۰ درصد بازار را در آن سالها در دست داشت که کاغذی کاملاً ایرانی تولید میکرد و مابقی از طریق واردکنندگان تأمین میشد. این شرکت ۲۰ سال پیش با صرف ۶۰۰ میلیون دلار ارز دولتی با مالکیت بانک ملی و شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی راهاندازی شد و طبق ادعای خودشان ظرفیت تولید ۱۷۰ هزار تن کاغذ دارند که ۹۰ هزار تن کاغذ روزنامهای است، ولی با این ظرفیت، در دو سال گذشته عملاً کاغذ روزنامه تولید نکرده و به علت شاید سود بیشتر به تولید کاغذهای صنعتی پرداخته است. آخرین پارت کاغذ این شرکت دو هزار تن بود که به اسم یک روزنامه بزرگ دولتی با ثبت سفارش وارد شد و عملاً وارد همان روزنامه هم نشد و هماکنون ۱۱۰۰ تن کاغذ آن در انبارهای تهران دپو شده و با توجه به اصرارهای ما نیز به نرخ دولتی توزیع نمیشود. ۹۰۰ تن باقیمانده به طرق مختلف وارد بازار شده و میبایست با قیمتی مصوب (با فرض ارز ۴۲۰۰ تومانی) نهایتاً ۵۳۰۰ تومان فروش برود که با نرخهای متعددی از این کاغذ برند اروپایی مواجه هستیم که آخرین قیمت آن تا ۱۸ هزار تومان است. بهتازگی و در مذاکره نماینده شرکت مازندران با همان روزنامه دولتی نیز مبلغ ۱۸ هزار تومان مطرحشده است. پرسش این است که فاکتورها چگونه ثبت میشوند و مابهالتفاوتها کجا میروند؟ بازیگر اصلی صحنه و مخل بازار کاغذ کیست؟
دلیل توقف چاپ روزنامه بانی فیلم
مسعود داودی مدیرمسئول و سردبیر روزنامه بانی فیلم در بخش دیگری از این برنامه گفت: با توجه به مشکل گرانی کاغذ ابتدای سال ۹۷ (باوجود افزایش ۳۰ درصدی نسبت به سال قبل) کاغذ خارجی روزنامه کیلویی ۲ هزار و ۲۰۰ تومان بود، این قیمت بهمرور افزایش یافت بهطوریکه در شهریورماه ۹۷ به ۵ تا ۶ هزار تومان و پایان سال ۹۷ به ۱۳ هزار و ۵۰۰ و الآن به مرز ۱۸ هزار تومان رسید.۹ برابر شدن قیمت کاغذ در کمتر از یک سال با هیچ منطق اقتصادی قابل توجیه نیست. این کار ما را در چرخهای کاملاً ویرانگر قرار داد و چارهای جز کنارهگیری باقی نماند. وی در خصوص توقف چاپ روزنامه بانی فیلم گفت: ما در سال ۹۸ و با فرض کاغذ کیلویی بالای ۱۳ هزار تومان با فروشندگان کاغذ تماس برقرار کردیم و باکمال تعجب در اولین گفتوگو شنیدیم که قیمت کاغذ هنوز مشخص نشده است. قبلاً این حرفها را درباره دلار شنیده بودیم، ولی درباره کاغذ نه… اینقدر این مسائل و بیثباتی ادامه پیدا کرد و به سمتی رفت که متأسفانه ما کلاً اینطرف سال نتوانستیم روزنامه را منتشر کنیم و هماکنون در انتظار اقدام وزارت ارشاد در جهت تعدیل قیمت کاغذ هستیم.
300 روزنامه نداریم، 300 اسم داریم
مهدی رحمانیان مدیرمسئول روزنامه شرق نیز در ادامه برنامه گفت: من وقتی با مدیران ارشاد درباره مشکلات یارانه و کاغذ و ... صحبت میکنم میگویند ما ۳۰۰ روزنامه داریم شما هم یکی از این مجموعهها، درصورتیکه ما واقعاً ۳۰۰ روزنامه نداریم، بلکه ۳۰۰ اسم داریم. یارانه، آگهی، کاغذ و… بر اساس عناوین تقسیم، سهمیهبندی و تصمیمگیری میشود درحالیکه ما ۳۰ روزنامه فعال هم نداریم. این مبنای غلط باعث این نوع سهمیهبندی است. برخی از این اسمهای سهمیهای، اصلاً روزنامهای چاپ نمیکنند یا محدود چاپ میکنند. برخی برای توجیه عملکردشان به دکههای نزدیک وزارت ارشاد توزیع میکنند. به مدیران پیشنهاد دادم حتی جهت بررسی به همان دکهها هم مراجعه کنند و تعداد را آماری بررسی کنند. متأسفانه مشکل در نظام توزیع کاغذ از سوی کارگروهی است که ارشاد تعیین کرده است.
لینک کوتاه:
http://www.setaresobh.ir/fa/main/detail/81301/