مذاکرات وین امروز در چه مرحلهای قرار دارد و آیا میتوان گفت حصول توافق ایران و غرب نزدیک است؟
بعد از تجربه 10 ساله مذاکرات و رفتوآمدها این بار ایران باید با روندی منطقی وارد مذاکرات میشد و تیم مذاکرهکننده ایران هدف برداشته شدن تحریمها را در نظر داشته و دارد. طرفین به این نتیجه رسیدهاند که حرف ایران منطقی است. حضور مجدد آمریکا در جریان گفتگوها به معنای پشیمانی آمریکا از رویکرد قبلی خود بود. مفهوم مذاکره با ایران برای غرب به این معنا است که ایران میخواهد مسامحه کند و باید تسلیم خواستههای غرب شود! ایران طی چند هفته مذاکره وین برخلاف دولت قبلی که بر اساس اعتماد به غرب و آمریکا حاضر میشد، عمل نکرد و از مواضع بهحق جمهوری اسلامی کوتاه نیامد. مقاومت ایران در سالهای اخیر در برابر زیادهخواهیهای غرب تا حدی جواب داده و ایران توانسته بابیان صریح خواستههایش راه را به سمتی ببرد که مذاکرات احتمالاً به نتیجه مطلوب برسد.
اقتصاد ما در تنگنا قرار دارد. آیا تیم مذاکرهکننده با نگاه به لزوم رسیدن به توافق وارد وین شده بود؟
تیم مذاکرهکننده باعزت پای میز گفتگو نشست. اگر ما به دنبال این هستیم که برجام به فرجامی برسد، نباید این حالت مذاکره برای مذاکره را بپذیریم. در قاموس سیاسی مذاکره به مفهوم نتیجه نیست، بلکه مصالحه نتیجهبخش است و در مصالحه دو طرف برای حل اختلافات خود سعی میکنند امتیازاتی بدهند و امتیازاتی بگیرند تا بتوانند به حداقل اختلاف برسند و برای خروج از بنبست مسیر را باز کنند. امروز ما وارد مرحله مصالحه شدهایم و همانطور که رهبر انقلاب فرمودند این به معنای سازش و تسلیم نیست، بلکه مرحله احقاق حقوق ملت ایران است.
مذاکرات در دولت سیزدهم با شکلی متفاوت از دولت قبل شروع شد. ایران با خواستههای حداکثری به میدان آمد و به نظر میرسید دولت سیزدهم تمایلی به نتیجهگیری ندارد؛ اما امروز حتی مخالفان سابق برجام از لزوم مذاکره حرف میزنند. به نظر شما چه اتفاقی رخ داده است که مخالفان دیروز برجام، موافقان امروز برجام شدهاند؟
وقتی شیوهها تغییر میکند، نتیجه نیز متفاوت خواهد بود و وقتی روش درست اتخاذ شود نتیجه بهتر است. اصول ایران و خطوط قرمز نظام تغییری نکرده است، مذاکرهکنندگان قبلی هم بهخوبی به این نکات توجه داشتند، آنچه عوض شده تاکتیک است و تیم جدید با شیوه متفاوتی وارد عرصه گفتگوی سیاسی با غرب شده است. به عقیده من این بار ایران به شیوه رسیدن به خواستهها به شکل گامبهگام حرکت کرد و هم توافقات ما مشروط است و هم در صورت مواجهشدن با بدعهدی آمریکا نسبت به تعهدات خود میتوانیم مقابلهبهمثل داشته باشیم و راه را نبستهایم. برخی از این شیوه مذاکره با نام بازی برد-برد اسم میبرند. به نظر من در این روش نتیجه برای هر دو طرف معقول و منطقی است و ما میتوانیم به نتیجه مطلوب برسیم.
انتشار سخنان اخیر رهبر انقلاب احتمال نزدیک شدن به توافق را قوت بخشیده است؛ نظر شما دراینباره چیست؟
همواره در تمام مسائل مربوط به ایران، جنگی روانی در غرب به جریان میافتد. امروز هم آقای بایدن با هدایت صهیونیستها همین مسیر را دنبال میکند. ازیکطرف اینطور القا میشود که هرگونه توافق ایران با غرب به معنای تسلیم و سازش است و عملاً از این موضوع برای تضعیف جبهه مقاومت استفاده میکنند. سخن مقام معظم رهبری برای خنثی کردن این جنگ روانی بود، درعینحال از اینکه آنها بخواهند در افکار عمومی دنیا و در جریان مقاومت تسلیم شدن ایران در برابر آمریکا و غرب را نشر بدهند و اینطور القا و تبلیغ کنند، جلوگیری کرد.