نظر شما در ارتباط با سدسازی ترکیه و تنش آبی با ایران چیست؟
رودخانه‌هایی که دولت ترکیه روی آن‌ها اقدام به سدسازی کرده است از کوه‌های شمالی ترکیه سرچشمه می‌گیرد. ترکیه از گذشته‌های دور یک حق مالکیتی روی رودخانه‌های دجله و ارس برای خودش قائل بود. ترکیه یک کشور کشاورزی است و به آب نیاز دارد. این اقدام بار سیاسی هم دارد مخصوصاً اختلافاتی که ترکیه امروز با عراق و سوریه پیداکرده و سد را به 19 عدد افزایش داده که برای همسایگان آزاردهنده است. زمانی که ترکیه روی سد ارس سد ساخت کرد تنش آبی در ایران شکل گرفت. سفر اردوغان به عربستان و همچنین سفر رئیس‌جمهور اسرائیل به ترکیه باعث تیره شدن روابطش با ایران شد. ترکیه به یک حلقه امنیتی سیاسی متصل می‌شود که اعضای آن شامل عربستان، اسرائیل، اردن، امارات و مصر است. این حلقه فضای امنیتی ایران را در منطقه تنگ خواهد کرد. اردوغان از این موضوع می‌خواهد برای کسب منافع اقتصادی به دنیای عرب نزدیک شود. وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرده است که با تشکیل یک کمیته مشترک بین ایران و ترکیه مسئله را حل خواهیم کرد. بنده امید به این‌گونه کمیته‌ها ندارم همان‌طور که در مسئله هلمند هم هنوز اختلافات ما با طالبان حل‌نشده است. اشرف غنی به ایران گفته بود شما نفت دارید و ما آب، شما به ما نفت بدهید تا ما به شما آب بدهیم. افغانستان به قرارداد آبی خود با ایران پایبند نیست. رودخانه ارس برای آذربایجان مسئله حساسی است. مسئله سدسازی ترکیه به روابط خوب تهران-آنکارا برای فروش گاز صدمه می‌زند. متأسفانه پیوندهای ایران با ترکیه در حال تضعیف است. ترکیه خود را صاحب تمام آب‌های رودخانه دجله، فرات و ارس می‌داند.
به نظر شما تا چه میزان می‌توان احتمال داد که آب رودخانه‌های هلمند و ارس به یک تنش نظامی امنیتی بین ایران افغانستان و ترکیه برسد؟
ایران و ترکیه نمی‌توانند درگیر یک تنش امنیتی و نظامی شوند. این موضوع به نفع ایران هم نیست. امیدواریم از طریق مذاکرات سیاسی و رد و بدل امتیازاتی شکل حل شود؛ اما درباره افغانستان نمی‌توان پیش‌بینی کرد که چه اتفاقی می‌افتد زیرا دولت رسمی در آنجا شکل نگرفته است. قرارداد ایران و افغانستان که در سال 1351 منعقد شد در سازمان ملل ثبت‌نشده و ضمانت اجرایی ندارد. این موضوع آب هلمند یک مسئله دوطرفه بین ایران و افغانستان است.
آیا موضوع آب پتانسیل شکل‌دهی تنش‌های امنیتی در منطقه را دارد؟
بله مسئله آب در تمام نقاط دنیا می‌تواند موجب تنش نظامی و امنیتی شود. بسیاری از تحلیلگران پیش‌بینی می‌کنند که در آینده آب از نفت گران‌تر می‌شود و جنگ‌ها بر سر آب شکل می‌گیرد. مسئله رودخانه هلمند و رودخانه ارس باید از طریق مذاکره حل شود نه از طریق نظامی.