روند عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای 2سال طول می کشد
ایران آغاز روند فنی عضویت دائم خود را در بلوک تحت رهبری چین و روسیه، به باز شدن درهای بازارهای بزرگ آسیایی و غلبه بر تحریم‌های اقتصادی غرب و به ویژه آمریکا تعبیر می‌کند ولی ظاهرا بازارهای مالی ایران چندان با این تعبیر همسو نیستند.وزیر خارجه کشورمان در جریان برگزاری بیست و دومین اجلاس سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای (SCO) تفاهم‌نامه پذیرش تعهدات اولیه عضویت دائم در این سازمان را امضا کرد. بدین ترتیب، مطابق گفته گریگوری لوگوینوف، معاون دبیرکل این سازمان به تلویزیون دولتی روسیه، از این پس ایران می‌تواند در جلسات این سازمان شرکت کند ولی روند فنی عضویت کامل این کشور زمانبر خواهد بود. چنان که این فرايند برای دو کشور هند و پاکستان به عنوان تازه‌ترین اعضای دائم این سازمان از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ طول کشید.البته ایران نیز اعلام کرده که پیش‌نویس لایحه عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای را به مجلس این کشور ارائه کرده و منتظر تصویب آن از سوی نمایندگان است.
شانگهای گزینه آلترناتیو دولت در شکست احتمالی برجام
روند فنی عضویت دائم ایران در سازمان سازمان همکاری شانگهای در شرایطی آغاز می‌شود که به گفته مقام‌های اروپایی و آمریکایی پاسخ ایران به پیشنهاد اتحادیه اروپا برای احیای برجام و رفع تحریم‌های اقتصادی آمریکا علیه این کشور، مذاکرات هسته‌ای را به بن بست کشانده است. البته ابراهیم رئیسی آن گونه که از دوره نطق‌های انتخاباتی خود عنوان کرده معتقد به تقویت پیمان‌های منطقه‌ای و مبادلات تجاری ایران با کشورهای منطقه است و به آن به عنوان راهی برای رونق اقتصاد کشور با فرض ادامه برقراری تحریم‌های غرب نگاه می کند، رویکردی که مورد تاکید و حمایت رهبر معظم انقلاب نیز قرار دارد.بر این اساس، دولت سیزدهم، پذیرش عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای را گامی بلند در جهت صدور این پیام به اروپا و آمریکا می‌داند که دولت ایران فارغ از اتکا به نتایج مذاکرات وین، در تدارک کم اثر کردن تحریم‌های غرب بر اقتصاد کشور است.
شاخص بورس و قیمت دلار پس از خبر عضویت دائم ایران در شانگ های
اما در نخستین روزکاری پس از انتشار خبر آغاز روند فنی عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای، شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در جریان معاملات روز یکشنبه با ۱۱ هزار و ۱۸۳ واحد کاهش به کمتر از یک میلیون و ۳۷۸ هزار واحد رسید که پایین‌ترین حد آن در سال جاری خورشیدی و طی ۱۸۲ روز گذشته به شمار می‌رود.بانک مرکزی نیز در آغاز معاملات نخستین روز کاری هفته نرخ رسمی فروش دلار آمریکا را نزدیک به ۵۰ تومان بالا برد و به ۲۸ هزار و ۸۰۳ تومان رساند، نرخی که از آبان ۱۳۹۹ تا به امروز بی‌سابقه بوده است. در داد و ستدهای بازار آزاد ارز تهران نیز نرخ فروش هر دلار آمریکا همچون روز کاری قبل، بین ۳۱ هزار و ۹۰۰ تا ۳۲ هزار تومان نوسان داشت که بالاترین نرخ از روز ۸ مرداد گذشته محسوب می‌شود.قیمت آزاد فروش دلار آمریکا پس از آن با طولانی شدن توقف مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب در ۲۲ خرداد گذشته با عبور از مرز ۳۳ هزار تومان رکورد تاریخی جدیدی ثبت کرد، تحت تاثیر انتشار اخبار امیدوار کننده از روند مذاکرات وین که با هدف احیای برجام و لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران در جریان بود، سیر نزولی به خود گرفت و طی مبادلات روز ۲۹ مرداد تا ۲۸ هزار و ۷۰۰ تومان پایین آمد که معادل نرخ فروش دلار در جریان معاملات روز ۱۹ اردیبهشت سال ۱۴۰۱ بود.
تجارت با چین و روسیه در گرو تصویب اف ای تی اف
بنابراین به نظر می‌رسد که بازارهای مالی هنوز چندان به تاثیر مثبت تقویت نگاه به شرق دولت بر اقتصاد کشور امیدوار نیستند و بیشتر نگران سرنوشت برجام و تحریم‌های آمریکا هستند. کما این که پیشتر نیز برخی فعالان بخش خصوصی ایران نیز تاکید کرده‌اند که هموار شدن مسیر تبادلات پولی و تجاری ایران حتی با کشورهای منطقه و به ویژه چین و روسیه نیز نیازمند لغو تحریم‌ها و خروج این کشور از فهرست سیاه اف‌ای‌تی‌اف(FATF) است.در چنین شرایطی است که ابراهیم رئیسی پس از دیدار با رهبر انقلاب خود را برای سفر به نیویورک و سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل آماده می کند.