کد خبر : 718616 تاریخ : 1404/3/18 - 04:17
محمود جامساز - اقتصاددان آیا توافقی صورت می‌گیرد؟ اختلافات ایران و آمریکا پس از دور سوم مذاکرات بیشتر آشکار شده است .

خواست آمریکا همانطور که بارها اعلام کرده، برچیدن پروژه غنی سازی ایران ‌‌و خط قرمز ایران گفت‌وگو در مورد برنامه هسته‌ای است اخیراً از سوی آمریکا پیام کتبی توسط دولت عمان به جمهوری ایران ارسال شده، گرچه متن آن رسانه‌ای نشده اما بنا بر برداشت کارشناسان علوم سیاسی و روابط بین‌الملل حاوی پیشنهاد ترامپ در مورد توقف غنی سازی و اجازه ورود بازرسان آژانس و نمایندگان آمریکا بخاک ایران بمنظور از بین بردن تأسیسات هسته‌ای از نزدیک بدون توسل به حمله نظامی است . و احتمالا تشکیل کنسرسیومی متشکل از ایران و چند کشور عربی برای غنی سازی اورانیوم در خارج از خاک ایران که البته با واکنش سخت جمهوری اسلامی روبه‌رو شد.دیری نپایید که جمهوری اسلامی در قالب ادبیاتی غیر دیپلوماتیک، پیشنهاد آمریکا را غیر کارشناسی و غیر عملی خواند و با یک «نه» بزرگ به آن پاسخ داد.

فعال سازی ماشه و گزینه نظامی:
این درحالیست که ترامپ بارها از قرار داشتن گزینه نظامی روی میز خبر داده، و اسرائیل خود را برای حمله نظامی به تأسیسات اتمی ایران در صورت عدم توافق آماده کرده است، تر‌وئیکای اروپا هم نمی‌خواهد فرصت فعال سازی مکانیسم ماشه را از دست بدهد، بویژه پس از آخرین گزارش آژانس در مورد افزایش ذخیره اورانیوم غنی شده به ۴۰۸ کیلو و ادعای فعالیت مخفیانه غنی سازی در سایت های ورامین، شیان و تورغوزآباد و دسترسی ایران به اسناد سرى آژانس، شورای حكام فردا قطع‌نامه‌ای در محکومیت ایران صادر و پرونده هسته‌ای ایران را احتمالا به شورای امنیت ارائه خواهد داد .
جمهوری اسلامی تلاش می‌کند فعال سازی مکانیسم ماشه را متوقف کند با وجودی که زمان بزیان ایرانست اما تهران تلاش دارد زمان بخرد.

گزینه جنك صرفا یك تهدید است كه اجرا نمی‌شود :
شاید اطلاعات و داده های درونی جمهوری إسلامی را به این نتیجه رسانده که ترامپ واقعا” طالب جنگ نیست.
پاسخ محکم جمهوری اسلامی به ترامپ ناشی از اطمینانی است که بدلایل زیر نسبت به عدم وقوع جنگ حاصل کرده است:
*ترامپ جنجال آفرین است اما مایل به جنگ نیست زیرا دستیابی به یک توافق را با جمهوری اسلامی یک پیروزی سیاسی برای خود می‌داند تا آنرا به مخالفانش و مالیات دهندگان آمریکایی بفروشد.
*اسرائیل نمی‌خواهد جلوتر از ترامپ حركت كند و خود را در گیر منازعه با آمریكا كند. پس خطر از سوی اسرائیل را هم جدی نمی‌داند .
* ترامپ قراردادهای چند هزار میلیاردی با کشورهای حوزه خلیج فارس منعقد کرده و نمی‌خواهد با وقوع جنگ این دستاوردها نابود شود و یا برای مدتی طولانی معوق بماند زیرا حضور او در کاخ سفید موقتی است . لذا نقش کشورهای حوزه خلیج فارس و منافع قراردادهای اقتصادی برای ترامپ و آمریکا بر حفظ وضعیت کنونی تأثیرگذار است.
* ترامپ، مایک‌والتز و اخیرا” خانم اورتگا که هر دو طرفدار جنگ با جمهوری اسلامی بودند را برکنار کرد .
ترامپ تحریم های جدید علیه ایران را قبل از پاسخ منفی رهبر جمهوری اسلامی متوقف نموده بود .
ایران با اعتبار قدرت نظامی سپاه بویژه تجهیزات موشکی و پهبادی و با تکیه بر حمایت نسبی چین و روسیه به دنبال حفظ خطوط قرمز خود است و آن را با لحنی تهدید آمیز در پاسخ منفی به پیشنهاد ترامپ اعلام کرد .این در حالیست که چین و روسیه همواره بیشترین منافع را از ایران‌گرفته و کمترین را به ایران داده‌اند.
*كاسبان تحریم كه بخشی از نیروهای تأثیر گذار در نظام تصمیم گیری هستند مایل به توافق و برداشتن تحریم‌ها نیستند زیرا فشار حداكثری به نفع آنهاست.
*جمهوری اسلامی روی نیاز ترامپ به یک توافق حساب باز کرده و تاکتیک های مذاکراتی خود را بر همین اساس پی ریخته است.

آیا تهدید نظامی جدی است ؟
به اعتقاد نوینده تهدید های آمریکا و اسرائیل را باید جدی گرفت زیرا :
-گزینه نظامی هنوز روی میز است .
*دست ترامپ چندان هم باز نیست، ٢٠٠ نماینده جمهوری خواه بیانیه استفاده از گزینه نظامی در صورت ادامه غنی سازی در ایران را امضاء كرده‌اند .
*گرچه برداشت جمهوری إسلامی، نفی حمله نظامی آمریكا بعلت امنیت انعقاد قرار دادهاى هزاران میلیاردی با كشور های حوزه خلیج فارس است اما تحلیلكران مخالف ایران هسته‌ای اتفاقا حمله نظامی و پایان تهدیدات جمهوری إسلامی را براى امنیت خاورمیانه ضروری می‌دانند.