این دوره نه‌تنها از نظر تقویمی اهمیت دارد، بلکه در زندگی روزمره نیز فرصتی مناسب برای بازنگری، ساماندهی و آماده‌سازی خانه و محیط کار محسوب می‌شود. پاکسازی در شهریور تنها یک کار معمولی نیست، بلکه نوعی برنامه‌ریزی برای شروع فصلی جدید با ذهنی آرام‌تر و محیطی منظم‌تر است.
تغییر فصل و ضرورت نظم تازه با پایان تابستان، شرایط آب‌وهوایی تغییر می‌کند. روزها کوتاه‌تر، هوا خنک‌تر و گاهی همراه با بارندگی می‌شود. این تغییرات باعث می‌شود نیازهای خانه و محیط کار نیز تغییر کند. به طور مثال، در خانه باید وسایل خنک‌کننده کنار گذاشته شده و جای خود را به لوازم گرمایشی و پوشاک پاییزی بدهند. در محیط کار نیز، برنامه‌ها و فعالیت‌های جدیدی در آغاز نیمه دوم سال آغاز می‌شود که نیاز به نظم و سازماندهی دوباره دارد. پاکسازی در شهریور کمک می‌کند تا این تغییرات با کمترین آشفتگی و بیشترین آمادگی انجام شود.
اثر پاکسازی بر سلامت جسم و روان خانه و محیط کار شلوغ و بی‌نظم می‌تواند به طور مستقیم بر ذهن و روان تأثیر بگذارد. وقتی کمدها پر از وسایل غیرضروری هستند یا میز کار با کاغذها و وسایل پراکنده پوشیده شده، ذهن نیز دچار آشفتگی می‌شود. پاکسازی و مرتب‌سازی در شهریور فرصتی است برای رهایی از این آشفتگی و شروع پاییز با ذهنی سبک‌تر. همچنین گرد و غبار و آلودگی‌های انباشته در طول تابستان، به‌ویژه در مناطق گرم و خشک، می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند. یک خانه یا محیط کار تمیز، سلامت جسمی افراد را تضمین کرده و خطر بیماری‌های فصلی را کاهش می‌دهد.
آماده‌سازی برای فعالیت‌های پاییزی پاییز فصلی است که اغلب با بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، شروع پروژه‌های کاری جدید و برنامه‌ریزی‌های نیمه دوم سال همراه می‌شود. به همین دلیل، شهریور ماه بهترین زمان برای ایجاد آمادگی و نظم در خانه و محیط کار است. خانواده‌ها می‌توانند لوازم تحریر و وسایل مورد نیاز فرزندان خود را آماده کنند، کمد لباس‌ها را مرتب سازند و محیط خانه را برای روزهای پرمشغله‌تر پاییز آماده کنند. در محیط کار نیز، این زمان فرصتی است تا بایگانی‌ها ساماندهی شوند، برنامه‌های نیمه‌تمام تابستانی جمع‌بندی شود و تیم‌ها برای اهداف جدید آماده شوند.
انرژی تازه و حس نوسازی پاکسازی شهریور صرفاً یک فعالیت فیزیکی نیست، بلکه تأثیر روانی چشمگیری دارد. وقتی محیط زندگی یا کار مرتب و تمیز می‌شود، افراد احساس شادابی، انرژی و انگیزه بیشتری می‌کنند. این حس نوسازی همانند شروع دوباره‌ای است که هماهنگ با تغییر فصل رخ می‌دهد. بسیاری از افراد تجربه کرده‌اند که بعد از مرتب‌سازی خانه یا میز کارشان، تمرکز بیشتری پیدا می‌کنند و بهره‌وری‌شان افزایش می‌یابد.
مدیریت منابع و صرفه‌جویی یکی دیگر از مزایای مهم پاکسازی در شهریور، شناسایی وسایل بلااستفاده و مدیریت بهتر منابع است. بسیاری از افراد در طول سال وسایل زیادی را نگهداری می‌کنند که هیچ‌گاه استفاده نمی‌شوند. پاکسازی شهریور فرصتی است برای جداسازی این وسایل و یا اهدا کردن آن‌ها به دیگران. این کار نه‌تنها فضای خانه یا محیط کار را آزاد می‌کند، بلکه باعث صرفه‌جویی اقتصادی نیز می‌شود.
هماهنگی با سنت‌ها و فرهنگ در فرهنگ ایرانی، توجه به نظافت و پاکیزگی جایگاه مهمی دارد. اگرچه خانه‌تکانی بیشتر با اسفند و نوروز گره خورده است، اما پاکسازی شهریور نیز به‌نوعی مکمل آن محسوب می‌شود. چرا که در نیمه دوم سال، روزها کوتاه‌تر و فرصت‌ها محدودتر می‌شود و افراد کمتر زمان برای تغییرات اساسی پیدا می‌کنند. از این رو، اگر در شهریور زمان کافی برای پاکسازی و آماده‌سازی صرف شود، پاییز و زمستان با آرامش بیشتری سپری خواهد شد.
توصیه‌های عملی برای اینکه این فرایند به بهترین شکل انجام شود، چند نکته کاربردی می‌تواند کمک‌کننده باشد: * مرتب‌سازی کمدها و انبارها: لباس‌های تابستانی را شسته و بسته‌بندی کنید و جای آن را به پوشاک پاییزی بدهید. * گردگیری و تهویه: پنجره‌ها، پرده‌ها و وسایل بزرگ را گردگیری کنید تا هوای تازه وارد خانه شود. * مرتب‌سازی محیط کار: اسناد قدیمی و غیرضروری را بایگانی یا دور بریزید و میز کار را خلوت کنید. * بازبینی لوازم گرمایشی: بخاری‌ها یا سیستم‌های گرمایشی را بررسی کنید تا در روزهای سرد مشکلی پیش نیاید. برنامه‌ریزی مالی و کاری: با شروع نیمه دوم سال، اهداف تازه‌ای تعریف کنید و اولویت‌ها را مشخص سازید.