هفته گذشته شورای حکام پس از سه روز بحث، قطعنامهای علیه ایران صادر کرد و از این کشور خواست با آژانس همکاری کند. ایران این اقدام را سیاسی و بی‌اعتبار خواند. این سه کشور در نامه‌ای به شورای امنیت مدعی شدند که ایران در حال نقض تعهدات خود است. اقدامی که دیپلمات‌ها مدعی شدند هدف آن فشار آوردن به ایران برای حل‌وفصل دیپلماتیک این مسئله و پرهیز از اعمال دوباره تحریم‌های سازمان ملل است. قطعنامه با ۲۰ رأی موافق، ۲ رأی مخالف (روسیه و چین) و ۱۲ رأی ممتنع در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تصویب شد.
نقض N.P.T
قطعنامه از ایران خواسته تا درباره ذرات اورانیوم کشف‌شده در ۲ سایت توضیح دهد، همکاری با آژانس را بهبود ببخشد و از تصمیم خود برای لغو انتصاب بازرسان باتجربه آژانس بازگردد. در قطعنامه آمده است که: ایران در زمینه پادمان‌های پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را نقض کرده است.
سازوکار مکانیزم ماشه
خبرگزاری رویترز گزارش داد: نامه فرانسه، انگلیس و آلمان به‌وضوح، دربردارنده تهدید «بازگردانی یک‌باره» تحریم‌های سازمان ملل (سازوکار ماشه) نیست اما این کشورها در آن متذکر شده‌اند که تاریخ قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که سند قانونی توافق هسته‌ای است، در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد. گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران برجام را پوچ و بی‌اثر کرده و از ارزش آن درزمینه منع اشاعه تسلیحات اتمی کاسته است.
واکنش نمایندگی ایران
در نامه نمایندگی ایران آمده است: ایران تصریح کرده که تصمیم این کشور برای اتخاذ اقدامات اصلاحی کاملاً مطابق با حق ذاتی‌اش طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام در واکنش به خروج یک‌جانبه آمریکا از این توافق و همچنین عدم پایبندی سه کشور اروپایی به تعهدات خود صورت گرفته است.
نمایندگی ایران در این نامه خاطرنشان کرد: هدف این تصمیم ایران که یک سال کامل پس از خروج غیرقانونی ایالات‌متحده و شکست سه کشور اروپایی در اجرای تعهدات لغو تحریم‌ها اتخاذ شد، کاملاً واضح بود؛ بازگرداندن تعادل در تعهدات متقابل و منافع تحت برجام.
واکنش دبیر کل سازمان
آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، دو بار در سال، معمولاً در ژوئن و دسامبر، درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ گزارشی ارائه می‌کند. شورای امنیت قرار است در ۲۴ ژوئن (تاریخ ایرانی) گزارش بعدی را بررسی کند. داریل کیمبال، مدیر اجرایی انجمن غیردولتی کنترل تسلیحاتی آمریکا درباره این نامه مدعی شد: اشاره تروئیکای اروپایی به تاریخ اکتبر ۲۰۲۵، وقتی مهلت بازگردانی یک‌باره تحریم‌های سازمان ملل به پایان می‌رسد و مکاتبه آن‌ها با شورای امنیت بیانگر این است که آن‌ها واقعاً در تلاش‌اند زمینه قانونی بازگردانی تحریم‌ها علیه ایران درزمانی دیگر را فراهم کنند.
شواهد و قرائن نشان می‌دهد برنامه «سخت» و «نرم» سه کشور اروپایی این است که آهسته و بدون سروصدا پای پرونده هسته‌ای ایران را به شورای امنیت و فعال نمودن مکانیزم ماشه است. بر اساس قطعنامه 1929- 1835 – 1803 – 1739 – 1669 در دولت روحانی و در قالب دیپلماسی هوشمند در 23 تیر 1394 بی‌اثر شد. بر اساس توافق برجام تمام تحریم‌های مرتبط با پرونده هسته‌ای از بین رفت، پول‌های بلوکه‌شده ایران آزاد و مانع فروش نفت و برگرداندن پول به خزانه نیز برداشته شد و در سال های 94، 95 و 96 رشد اقتصاد مثبت شد و مردم از مواهب آن بهره بردند. معاهده برجام روز 25 مهر 1404 به پایان می‌رسد و ایران به قبل از تشکیل پرونده هسته‌ای در سال 1382 در سازمان بین‌المللی انرژی اتمی باز خواهد گشت. نکته قابل تأمل این است که غرب درصدد است تا قبل از پایان انقضا معاهده برجام سه کشور اروپایی مکانزیم ماشه را فعال کنند و تحریم های شش قطعنامه شورای امنیت بازگردد. در آن صورت باید شاهد تورم بیشتر و سقوط ارزش پول ملی بود. دولت سیزدهم نتوانست تحریم‌ها را بردارد و با غرب به تفاهم برسد. حال باید دید دولت چهاردهم این کار را خواهد کرد یا نه. برداشتن تحریم‌ها یک معیار برای رأی دادن به کاندیدای ریاست جمهوری است.