ارزیابی شما از دیدار رئیسی با گوترش چیست؟ در دیدارهایی که در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل اتفاق می‌افتد چه پتانسیل‌هایی وجود دارد؟
دیدار رئیسی با گوترش یک دیدار معمول است که به‌صورت رویه پیش از برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل دبیرکل این سازمان با سران کشورها برگزار می‌کند. دبیرکل سازمان ملل به تعبیری رئیس این سازمان محسوب می‌شود و میزبان همه کشورهایی که در این نشست شرکت می‌کنند است.
معمولاً محتوای این دیدارها به‌گونه‌ای نیست که در قالب آن توافق صورت گیرد مگر آنکه موردی تقاضا یا مطرح شود. اما اینکه رئیسی گفته است که ایران آمادگی دارد که در راستای صلح جهانی نقش‌آفرینی کند مسئله‌ای نیست که اعلام شود بلکه هر کشوری که عضو سازمان ملل باشد وظیفه دارد برای صلح و ثبات در دنیا تلاش کند.
یکی از پیش‌شرط‌های عضویت در سازمان ملل این است که حکومت آن کشور باید نقش فعال برای امنیت بین‌الملل ایفا کند. وظیفه سازمان ملل حل‌وفصل مخاصمات از طریق گفتگو و رایزنی دولت‌های درگیر است.
به نظر شما امروز نقش سازمان ملل در عرصه بین‌المللی چگونه است؟
در همه کشورها رسانه‌ها به‌عنوان رکن چهارم دموکراسی آزادی عمل دارند و می‌توانند از دولت‌ها و شخصیت‌ها انتقاد کنند. اینکه رسانه‌ها در مورد ایران بد می‌نویسند و غیرمنصفانه منتشر می‌کنند ربطی به سازمان ملل و شخص دبیرکل ندارد. برای حل این موضوع باید یک دیپلماسی عمومی فعال وجود داشته باشد که درصدد اصلاح چهره ایران در دنیا بربیاید.
متأسفانه واقعیت این است که چهره ایران در دنیا مخدوش است. علت هم در دو موضوع خلاصه می‌شود. ابتدا شیوه حکمرانی است. بسیاری از صاحب‌نظران در عرصه حکمرانی به شیوه موجود در کشور انتقاداتی دارند که نیازمند اصلاح، بازبینی و تحول است. حکمرانی نتوانسته یا نمی تواند تصویر مطلوبی از ایران به دنیا ارائه نمی‌دهد.
نکته دوم نوع سیاست خارجی ایران است. متأسفانه نوع کنشگری ما در عرصه خارجی تعامل گرایانه نیست. در چند سالی که روحانی و خاتمی رئیس دولت بودند تصویر ایران در دنیا مطلوب ارزیابی می‌شد. ایده‌هایی که خاتمی مطرح می‌کرد بازتاب وسیعی در دنیا پیدا می‌کرد.
بنابراین به‌نوعی می‌توان گفت این خود ما هستیم که تصویر غیر مطلوبی از ایران به دنیا نشان می‌دهیم.
از زمانی که سازمان ملل تأسیس شد هدف این بوده که از تنش بین دولت‌ها جلوگیری کند. اما هیچ‌وقت نشده که بتوانند نقش خود را به‌درستی ایفا کند. زیرا دنیا محل تنازع منافع کشورها است. کشورها هم منافع خود را با هیچ‌چیز جایگزین نمی‌کنند.
اگر قوانین سازمان ملل باعث عدم تأمین منافع یک کشور شود دولتمردان آن کشور به قوانین سازمان ملل دهن‌کجی می‌کنند. سازمان ملل تاکنون بارها قطعنامه علیه برخی کشورها مانند اسرائیل و کره شمالی تصویب کرده اما اتفاقی نیفتاده است.
سازمان ملل تا حدودی در اهداف خود موفق بوده اما اینکه بتواند مانع نزاع و جنگ شود در توانش نبوده است.
اینکه ایران بخواهد ایفاگر نقش برای صلح در جهان باشد ایده‌ای است که باید از آن استقبال کرد. خداکند رئیسی این موضوع را با برنامه‌ریزی گفته باشد. اولین گام در این مسیر آن است که استانداردهای حاکم بر سازمان ملل پذیرفته شود در این صورت بسیاری از مشکلات در عرصه سیاست خارجی و داخلی ایران حل خواهد شد.
هر کشور که عضو سازمان ملل است باید به گسترش امنیت در جهان کمک کند.
فضایی که در سازمان ملل وجود دارد چگونه است؟
فضای حاکم بر سازمان ملل به‌گونه‌ای است که کشورها می‌خواهند نظرات و سیاست‌های خود را در قالب سخنرانی مطرح کنند. از مسائل سیاسی گرفته تا محیط زیستی موضوعات مختلفی است که در هر نشست مجمع عمومی سازمان ملل به آن پرداخته می‌شود. در حاشیه نشست مجمع عمومی، سران کشورها هم با یکدیگر ملاقات می‌کنند. این دیدارها بهترین فرصت است زیرا زمان زیادی نمی‌گیرد و افراد بدون پروتکل‌های مرسوم و سیاسی فقط به دیدار و رایزنی می‌پردازند که امر مطلوبی محسوب می‌شود.
مجمع عمومی سازمان ملل مهم‌ترین رویداد دیپلماتیک جهانی است که هرسال یک‌بار در نیویورک اتفاق می‌افتد. اولین پایه برجام در سال 1392 از دیدارهای مقامات در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل رقم خورد. ملاقاتی که ظریف با همتایان خود انجام داد منجر به توافقنامه برجام شد. این موضوع نشان می‌دهد که ظرفیت سازمان ملل چگونه است.
نظر شما درباره برخورد تیم دیپلماسی ایران در نیویورک با برخی رسانه‌های معاند مانند ایران اینترنشنال چیست؟
بنده حساسیت‌های برخی مقامات نسبت به این رسانه را خیلی بیشتر از ظرفیت کل این شبکه می‌دانم. به‌قول‌معروف «رستم یلی بود در سیستان، منم کردمش رستم داستان» درست است که این شبکه هزینه‌های زیادی می‌کند اما خوراک خود را از داخل کشور می‌گیرد. اتفاقاً اگر چنانچه می‌خواهیم ادعاهای آن شبکه را خنثی کنیم باید در شیوه‌های حکمرانی و دیپلماسی تغییر رویکرد دهیم.
دیپلمات‌هایی که از ایران به نیویورک می‌روند باید آن‌چنان ظرفیت بزرگی داشته باشند که اگر چنانچه در مواجه با یک رسانه معاند قرار گرفتند نگرانی نداشته باشند. طبیعی است که به آن‌ها مصاحبه اختصاصی ندهند اما در مقابل سؤالات آن‌ها اگر بتوانند باقدرت پاسخ دهند و نقطه نظرات را علمی و مستدل بیان کنند منعی وجود ندارد.
آن‌ها که به تعبیر ایران یک‌طرفه صحبت می‌کنند وقتی رسانه را در اختیار ما قرار می‌دهند چرا نباید به سؤالات آن‌ها پاسخ دهیم.
مگر آنکه آن رسانه روی پاشنه آشیل ما پا بگذارد که در آن زمان باید خودمان پاشنه آشیل را از بین ببریم.