به نظر شما نقش آمریکا در گسترش تنش در منطقه چیست؟ ایلات متحده چه اقداماتی را در راستای کاهش درگیری می‌تواند انجام دهد؟
نقش آمریکا در بحران غزه غیرقابل‌انکار است. آمریکا هم اکنون به‌عنوان بزرگ‌ترین حامی مالی و سیاسی اسرائیل در بحران غزه تمام ظرفیت‌های خود را پشت نتانیاهو آورده است و از پنج پیش‌نویس قطعنامه‌ای که می‌توانست منجر به آتش‌بس شود و از گسترش جنگ جلوگیری کند خودداری کرد و با وتوی آن سدی در برابر توقف عملیات اسرائیل در غزه شد. نباید نادیده گرفت که آمریکایی‌ها به دنبال این نیستند که جنگ گسترش یابد. زیرا تبعات گسترش جنگ غیرقابل‌پیش‌بینی و غیرقابل مدیریت است. پیام‌هایی که طرف آمریکایی از کانال‌های مختلف ارسال کرده نشان می‌دهد آن‌ها نمی‌خواهند ایران وارد چنین جنگی شود. اما محور مقاومت، هم حزب‌الله و هم انصارالله تلاش می‌کنند اسرائیل را مشغول کنند تا شدت حملات در غزه را افزایش ندهد. حملاتی که حزب‌الله در شمال اسرائیل انجام می‌دهد در همین راستاست. سید حسن نصرالله گفت که اگر یک دهم این حملات در شرایط دیگری صورت می‌گرفت حزب‌الله قاطعانه واکنش نشان می‌داد. اسرائیل تلاش کرده با بمباران جنوب لبنان پاسخ حزب‌الله را بدهد اما فراتر از این نرفته است. یعنی همه طرف‌های جنگ نسبت به تبعات گسترش دامنه جنگ هوشیار هستند.
 

  به نظر شما چرا دامنه درگیری در اردن و مصر گسترش نمی‌یابد؟
این موضوع به شرایط سیاسی و جغرافیایی کشورها برمی‌گردد. مصر و اردن کشورهایی هستند که در روند مذاکرات سازش قرار دارند و حاضر نیستند در جبهه سیاسی یا نظامی مقابل اسرائیل بایستند. از سوی دیگر نگرانی جدی دارند که آوارگان فلسطینی وارد مرزها آن‌ها شوند و تبعات بحران غزه متوجه آن‌ها هم بشود. از سوی دیگر سوریه، لبنان و یمن شرایط خاصی دارند. گروه‌های مقامت در این کشورها وجود دارند و دولت این کشورها عملاً اشراف و کنترلی بر گروه‌های مقاومت ندارند. به همین دلیل شاهد هستیم بازیگران غیردولتی مانند حزب‌الله و انصارالله نقش پررنگی در غزه ایفا می‌کنند. دولت‌هایی مانند مصر و اردن می‌خواهند به‌گونه‌ای وسط بایستند که نه از جانب افکار عمومی کشورشان محکوم شوند و نه از سوی کشورهایی مانند آمریکا.

  پیش‌بینی شما از آینده جنگ غزه چیست؟
سناریوهای مختلفی وجود دارد. هنوز بحران غزه وارد مرحله‌ای نشده که حماس از تمام ظرفیت‌های خود علیه اسرائیل استفاده کند. در همین حد که اسرائیل پس از 35 روز موفق به نفوذ به شمال غزه شده هزینه فراوانی را متحمل شده است. گفته می‌شود حماس حدود 20 هزار نیروی آماده‌باش دارد و اسرائیل هنوز نتوانسته ضربه نهایی به این تونل‌ها بزند. نتانیاهو برای بلندمدت آمادگی درگیری با حماس را ندارد. ضمن اینکه جنایت‌های اسرائیل فشار افکار عمومی غرب نسبت به دولت‌ها را زیاد کرده است. مواضع دوگانه آمریکا و اروپا نسبت به جنایت‌های غزه واکنشی در مقابل فشار افکار عمومی است. اگر نگاهی به جنگ 33 روزه لبنان در سال 2006 بیندازیم تل‌آویو با شکست مواجه شد همان‌طور که در جنگ 6 روزه. اما این جنگ با جنگ‌های قبلی متفاوت است. نمی‌توان آینده قابل‌تصوری برای این جنگ متصور بود. اینکه اداره غزه پس از جنگ به دست چه کسانی خواهد افتاد با توجه به اینکه حماس در بستر اجتماعی مردم غزه نفوذ دارد نکته مهمی است.معضل مقاومت برای اسرائیل باقی خواهد ماند.