مسیح فرزانه، کارشناس ارشد صنعت خودرو
هر بار که کمبود عرضه از طرف خودروساز داخل توازن عرضه و تقاضا را به هم می زند و قیمت خودرو در بازار بالا میرود از آزاد سازی واردات خودرو حرف میزنیم و عقیده داریم که آزاد سازی التهابات بازار خودرو را آرام میکند. زیرا به تقاضای واقعی پاسخ داده میشود و مصرف کننده برای خرید خودرو قدرت انتخاب دارد. در نتیجه، فضایی رقابتی ایجاد میشود که منجر به تعادل در بازار عرضه و تقاضا است.
همچنین واردات باعث میشود خودروهایی با کیفیت بالا و در حد استانداردهای جهانی وارد بازار مصرف شود که از تبعات آن میتوان به کاهش مصرف سوخت، کاهش آلودگی هوا و کاهش آمار تلفات در حوادث رانندگی اشاره کرد.
اما این راه حل در سطوح تصمیم گیر با بد فهمی تعمدی مواجه است. این درحالی است که راه حل رفع التهابات بازار خودرو، واردات خودروی کارکرده است. واردات به خودروی نو محدود میشود آن هم عموماً از برندهای چینی و با قیمتهایی گرانتر از تولیدات داخل درحالیکه ماشین خارجی به معنی ماشین چینی نیست! نباید واردات فقط از برندهای چینی باشد. به ویژه که بازار مصرف ایران به طور سنتی به برندهای نظیر نیسان، تویوتا، بنز، بی ام دبیلیو، هیوندای، میتسوبیشی و کیا علاقه دارد و این خودروها در ایران بیشتر مورد استقبال خواهند بود.
وانگهی چون اکثر اقشار جامعه تمکن مالی خرید خودروهای خارجی نو را ندارند. بهترین گزینه برای مدیریت بازار خودرو در کشور، صدور مجوز واردات خودروی کارکرده از برندهای مطرح جهانی است. این راه حل سالهاست که مطرح میشود و همواره نشنیده گرفته شده است و تصمیم گیران هر بار به علتی آن را کنار گذاشتهاند.
در این سالهایی که خودروسازان با مشکلات عدیدهای روبرو هستند و تولید نه از نظر کمیت و نه کیفیت مطلوب متقاضیان خرید خودرو نیست، راههای بسیاری آزموده شده ولی کماکان واردات خودروی کارکرده به شکل تنها طرح و تنها گزینه حل مشکل نمایان میشود.
در این زمینه شروطی مطرح میشود از جمله اینکه در خصوص واردات خودرو کارکرده باید با تدوین قوانینی برای هر متقاضی یک خودرو در نظر گرفته شود ولی واردات خودرو مشروط به طرح اسقاط نباشد زیرا باعث ایجاد دلالی در حوزه خودروهای اسقاطی خواهد شد.
مهمتر از همه اینکه نرخ خودروهای کارکرده وارداتی باید بر اساس بازار جهانی باشد و با بستن تعرفههای گمرکی و... قیمت خودروها با نرخ جهانی این مدلها فاصله بالایی ایجاد نکند. همچنین در انتخابات مدلها به تأمین قطعات و بازارهایی که بتوان قطعات این خودروها را تأمین کرد توجه شود.