مقام‌های آمریکایی اگرچه ادعا کرده‌اند که فروش اقلام بشردوستانه، ازجمله دارو و تجهیزات پزشکی مشمول تحریم‌های این کشور علیه ایران نمی‌شود، اما در عمل به علت محدودیت‌های معاملات بانکی و مالی بین بانک‌های ایرانی با بانک‌های جهان، خرید و واردات دارو نیز با موانع و مشکلات جدی روبرو است. موضوعی که حسن روحانی، رئیس‌جمهور نیز روز گذشته به‌صراحت به آن اشاره کرد و گفت: «برای اینکه ما بتوانیم واکسن وارد کنیم به حداقل یک و نیم میلیارد دلار پول نیاز داریم که جابجایی این پول و خرید واکسن آسان نیست.» روحانی در صحبت‌های خود به نقش تحریم‌ها نیز اشاره کرد و گفت: «بعضی نمی‌دانند اداره کشور چگونه است، بعد مشکلات را به دوش دولت می‌اندازند.» اشاره رئیس‌جمهور، اشاره درستی است و برداشته شدن تحریم‌ها، یکی از مهم‌ترین مسائلی است که باید هرچه سریع‌تر پیگیری شود تا بیش از این، فشار بر مردم وارد نشود و امکان خرید واکسن از خارج نیز فراهم شود. البته با توجه به تثبیت روند انتقال قدرت در آمریکا و قرار گرفتن نهادهای اصلی این کشور در دست دموکرات‌ها، می‌توان به برداشته شدن تحریم‌ها و تأثیر مثبت آن بر اقتصاد ایران خوش‌بین بود؛ زیرا از مدت‌ها قبل بایدن و حزبش، سیاست بازگشت به برجام و مذاکره را برای تنش‌زدایی با ایران اعلام کرده بودند. اصلاً همین حزب در زمان دولت اوباما بود که پایه‌گذار و معمار توافق برجام بین قدرت‌های جهانی با ایران شد. به عقیده نگارنده، در صورت احیای برجام، زنجیره پیوسته‌ای از اتفاقات مثبت سیاسی و اقتصادی در درون و برون به وقوع خواهد پیوست. رفع تحریم صادرات فراورده‌های نفتی و غیرنفتی ایران و همچنین رفع تحریم نظام بانکی ایران، دو اثر محسوس احیای برجام خواهند بود. با فرض تحقق این اهداف، ایران می‌تواند در فاصله کوتاهی، صادرات نفت و میعانات نفتی خود را بازسازی و بازیابی کند و به بالای دو میلیون بشکه در روز برساند. از سوی دیگر رفع تحریم نظام بانکی ایران نیز امکان جابه‌جایی و تأمین منابع ارزی کشور به‌خصوص پول‌های بلوکه‌شده در بانک‌های خارجی را فراهم می‌کند. هم‌اکنون هزینه جابه‌جایی حواله‌های ارزی واردات بین ١٠ تا ٢٠ درصد اصل حواله‌های ارزی است. از طرفی هزینه دور زدن تحریم‌ها برای صادرات انواع کالا نیز دست‌کم ١٠ درصد ارزیابی می‌شود. (براساس برآورد عباس آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی، دور زدن تحریم‌ها برای کشور 400 میلیارد دلار هزینه در پی داشته است.) مجموعه این ارقام به معنی آن است که رفع تحریم‌ها، حداقل امکان ٢٠ درصد صرفه‌جویی ارزی ناشی از هزینه تبادلات ارزی ایران با دنیا را فراهم می‌کند. رفع تحریم‌ها همچنین امکان تأمین مالی دولت از محل فروش نفت را افزایش می‌دهد. رونق تجارت می‌تواند منجر به افزایش درآمد دولت ناشی از اخذ تعرفه گمرکی و مالیات شود. همچنین وفور کالا سطح عمومی قیمت‌ها را کاهش می‌دهد و از روند فزاینده تورم می‌کاهد. کاهش تورم انتظاری و روند تأمین ارزی بسیاری از سرمایه‌ها را از پناهگاه دلار و طلا و حتی سفته‌بازی بازار مسکن بیرون می‌کشد و قدرت پول ملی افزایش می‌یابد. پول ملی قدرتمند می‌تواند موجب رونق بازار سهام و افزایش مبادلات تجاری و اقتصادی در درون کشور شود. همچنین درصورتی‌که از لجاجت با برداشته شدن تحریم‌ها کاسته شود و ایران بتواند واردات واکسن کووید 19 را با سرعت بیشتری پی بگیرد، با انجام واکسیناسیون و کاهش شیوع ویروس کرونا در کشور، کسب‌وکارها جانی دوباره می‌گیرند و این موضوع می‌تواند نرخ رشد تولید ناخالص ملی را افزایش دهد. بنابراین همان‌گونه که رئیس‌جمهور در سخنان خود اشاره کرد، به‌جای آن‌که عده‌ای همه تقصیرها را به گردن دولت بیندازند و دولت را مسئول همه ناکامی‌ها قلمداد کنند، بهتر است دست از لجاجت با ملت بردارند و در مسیر کاهش تحریم‌ها و احیای برجام، مانع‌تراشی نکنند.