تسلط ایران بر قبرس
محاسبات تقویمی نشان می دهد که جزیره 9 هزار کیلومتری قبرس در مدیترانه شرقی در ماه ژوئن سال 545 پیش از میلاد بر قلمرو ایران افزوده شده بود و این زمان در کتابهای تاریخ قرون قدیم مندرج است. این جزیره که از نظر وسعت سومین جزیره مدیترانه بشمار می رود تا مارس 332 پیش از میلاد [ 4 ـ 5 ماه پس از نبرد ایسوس] هنوز در دست ایرانیان بود. نبرد ایسوس که در آن ارتش ایران از اسکندر مقدونی شکست خورد در نوامبر 333 پیش از میلاد روی داده بود. ناحیه ایسوس تا ساحل مدیترانه فاصله زیاد ندارد. در دوران حکومت ایران بر قبرس، نهال و بذر بسیاری از درختان میوه منطقه مدیترانه و نیز حنا (برای تولید رنگ قرمز) از این جزیره به ایران و نهال و بذر چند نوع انگور ایران به آنجا منتقل شد. ایرانیان از معادن مس قبرس استفاده می کردند. قبرس 19 دهه یک پایگاه دریایی ایران در مدیترانه بود. به تحریک آتنی ها و همزمان با سایر ایونی ها قبرسی ها در سال 499 پیش از میلاد برضد امپراتوری ایران دست به شورش زدند.
انتصاب هاشمی به جانشینی فرماندهی کل قوا
در اواخر جنگ و پس از سقوط شلمچه، جمهوري اسلامي ايران دست به اقداماتي زد كه افزايش فعاليتهاي سياسي براي جابجايي در بندهاي قطعنامه 598 شوراي امنيت و اعزام نيروهاي بيشتر به جبهه هاي جنگ از آن جمله است. همچنين اقدام برجستهاي كه ايران در اين زمان انجام داد، انتصاب آيت اللَّه هاشمي رفسنجاني به عنوان جانشين فرماندهي كل قوا در دوازدهم خرداد 1367 بود. زمينه هاي انتصاب آقاي هاشمي به مسؤوليت جديد، اساساً پس از سقوط فاو ايجاد شد و بدين ترتيب بود كه سپاه، ايشان را براي اين عنوان به امام پيشنهاد كرد. از اينرو، امام پس از سقوط شلمچه، طي حكمي، آقاي هاشمي را به اين سمت تعيين نموده و در آن حكم، به ايجاد ستاد فرماندهي كل، هماهنگي كامل ارتش، سپاه، بسيج و نيروهاي انتظامي سعي در استفاده هر چه بهتر از امكانات و نيروها و بهرهبرداري صحيح از كمكهاي مردمي اشاره كردند.
خاطرات هاشمی رفسنجانی
صبح به بیت امام رفتم. احمد آقا اظهار نگرانی داشت. با دکترها صحبت کردم. درمان جدیدی شروع کردهاند. قرار شد اطلاعیهای پزشکی، به گونهای داده شود که کمی نگرانی در آن دیده شود. امام را زیارت کردیم. خیلی ضعیف شدهاند. گفتند درد دارند و اشتها ندارند و ناراحتند. صدایشان خیلی ضعیف است. در حالی که پیشانی ایشان را میبوسیدم و دستم روی دستشان بود، فشار ملایم دستشان را احساس کردم. به زحمت بر خودم مسلط شدم، ولی جلوی اشکها را نتوانستم بگیرم. از چشمان نیمه باز امام حالت وداع دیدم. به ایشان عرض کردم میخواهم به نماز جمعه بروم، پیامی برای مردم ندارید؟ فرمودند به مردم بگویید دعا کنند که خداوند من را بپذیرد. بغض گلویم را فشرد. در نماز جمعه پیام ایشان را به صورت لطیفی گفتم که هم مردم متوجه شوند و دعا کنند و هم باعث انفجار نشود. با احمد آقا درباره رهبری و مسائل بازنگری [قانون اساسی] صحبت شد. قرار شد در اتمام کار تسریع نماییم.عصر دکتر ولایتی [وزیر امور خارجه] آمد. راجع به سفر شوروی و حد روابط با آنها مذاکره شد. حاجیه والده امروز مهمانمان بودند.