نقدینگی در خردادماه امسال از مرز ۳۷۰۰ هزار میلیارد تومان گذشته و نسبت به دو سال پیش تقریباً دو برابر شده است و حالا برخی کارشناسان اقتصادی از وقوع تورمی در ماههای آینده خبر میدهند که تاکنون تجربه نشده است. تا زمانی که حجم نقدینگی کنترل نشود نمیتوان تورم را کنترل کرد و حالا که آمارها از افزایش افسارگسیخته نقدینگی خبر میدهند، باید منتظر تورم میماند که این میزان از نقدینگی در پی دارد. به گزارش همشهری آنلاین، به گفته یک کارشناس اقتصادی، «نقدینگی مانند فواره نیست که وقتی بالا رفت بهسرعت پایین بیاید. رشد نقدینگی در کشور یک امر طبیعی است اما به شرطی که میزان رشد آن روندی منطقی داشته باشد.» در یک اقتصاد سالم و مولد، رشد نقدینگی نتیجه رشد تولید است. در این شرایط هرچه نقدینگی افزایش پیدا کند همچنان ما به ازای آن کالا و خدمات وجود دارد و رابطه عرضه و تقاضا متناسب میماند. درحالیکه در یک اقتصاد غیر مولد و ناسالم درازای رشد نقدینگی، کالایی تولید نمیشود و درنتیجه، افزایش نقدینگی مستقیماً به جهش تورم دامن میزند. نقدینگی مجموع اسکناسها و مسکوکات و سپردههای دیداری در کشور است. پایه پولی و ضریب فزاینده نقدینگی، اجزای نقدینگی بهحساب میآیند و نقدینگی از طریق اجزا و ترکیب آن قابلتحلیل است.
تورمی که از حد میگذرد
آخرین آمار بانک مرکزی از میزان نقدینگی در خردادماه امسال موجب شد تا مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران نسبت به آن واکنش نشان دهد. وی در توییتر خود دراینباره چنین نوشت: «طبق آمار بانک مرکزی میزان نقدینگی از ۳۷۰۰ هزار میلیارد عبور کرده و نسبت به دو سال پیش ۲ برابر شده. اگرچه طی ماههای گذشته نسبت به عواقب نقدینگی هشدار دادهشده «اما دریغ». با این روند در ماههای آینده دولت با تورمی روبهرو خواهد شد که هیچگاه در کشور تجربه نشده است.»
هشدار به افزایش حجم نقدینگی
بر اساس آمارهای بانک مرکزی، از خردادماه سال گذشته تا پایان خردادماه امسال یک هزار و ۴۶ هزار و ۹۲۴ میلیارد تومان و در سهماهه اول امسال ۲۲۷ هزار و ۹۲۴ میلیارد تومان به حجم نقدینگی افزودهشده است. همچنین تا پایان خرداد ما امسال حجم نقدینگی به عدد ۳ هزار و ۷۰۴ هزار و ۹۴ میلیارد تومان رسیده است. طبق اعلام بانک مرکزی حجم نقدینگی در ۱۲ ماهه منتهی به خردادماه امسال ۳۹.۴ درصد رشد داشته که نسبت به پایان اسفندماه سال گذشته ۶.۶ درصد افزایش نشان میدهد. همچنین از خردادماه سال گذشته تا پایان خردادماه امسال یک هزار و ۴۶ هزار و ۹۲۴ میلیارد تومان و در سهماهه اول امسال ۲۲۷ هزار و ۹۲۴ میلیارد تومان به حجم نقدینگی افزودهشده است. پایه پولی نیز در سهماهه اول امسال با رشد ۹.۲ درصدی به ۵۰۱ هزار و ۱۰۷ میلیارد تومان رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۰.۷ درصد (۱۱۷ هزار و ۷۵۷ میلیارد تومان) رشد داشته است. همچنین در سهماهه اول امسال هم ۴۲ هزار و ۲۱۷ میلیارد تومان رشد داشته که طبق گزارش بانک مرکزی بخش عمده آن ناشی از تنخواهگردان بودجه ۱۴۰۰ بوده است. ضمن اینکه بانک مرکزی برای کنترل این رشد اقدام به فروش اوراق بدهی و جمعکردن بخشی از پایه پولی منتشرشده کرده است. بر اساس این آمار و ارقام، نرخ ضریب فزاینده در سطح عدد ۷.۴ قرار دارد. همچنین بانک مرکزی نماترهای اقتصادی سهماهه چهارم سال ۱۳۹۹ را منتشر کرد که بر اساس آن، در بخش متغیرهای پولی رشد نقدینگی نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن به ۴۰.۶ درصد رسید. در این مدت رشد پول ۶۱.۷ درصد، شبه پول ۳۶.۲ درصد و رشد سپردههای بخش غیردولتی ۴۱.۱ درصد بوده است.