رئیس سابق سازمان توسعه تجارت اظهار کرد: بسیاری از کشورها مانند چین، تایوان، تایلند و بسیاری دیگر از کشورها در کنار اینکه عضو شانگهای هستند از متحدان اصلی تجاری آمریکا هم به شمار میروند و نمیخواهند که به خاطر تجارت با ایران بعداً تحت تأثیر فشارهای آمریکا قرار بگیرند. بیشتر کشورها چنین مشکلی در تجارت با ایران دارند، حتی در همسایگی ما کشوری مانند عراق به دلیل فشارهای آمریکا چندان حاضر به این کار نیستند.
سهم ناچیز ایران از پیمان شانگهای
محمدرضا موجودی در گفتوگو با ایلنا در مورد پیوستن احتمالی ایران به پیمان شانگهای اظهار کرد: ایران هرچه بیشتر بتواند عضو پیمانهای منطقهای شود بیشتر نفع میبرد. نیاز است که در این شرایط سهم خود را از پیمانهای منطقهای افزایش دهیم، امروز سهم ما در پیمانهای منطقهای بسیار ناچیز است که نقطهضعف بزرگی برای تجارت و اقتصاد ایران محسوب میشود. شانگهای پیمان مهمی در منطقه جنوب شرق آسیا است، بازار بزرگی در این منطقه وجود دارد و درعینحال کشورهای عضو این پیمان از ظرفیت بالایی برای تجارت برخوردار هستند. از این جهت این موضوع فرصت خوبی برای ایران است. اگرچه به نظر نمیرسد راه سادهای فرار وی ایران برای پیوستن به پیمان شانگهای نیست اما اگر بتواند بر مسائل مختلف سیاسی و اقتصادی که مانع عضویت در اینگونه پیمانها هستند غلبه کند، فرصت خوبی میتواند نصیب تجارت ایران شود تا بتوانیم ظرفیت خوبی را از نظر اقتصادی ایجاد کنیم.
مانع نبود ارتباط بانکی ایران با دنیا
وی افزود: یکی از موانع مهم برای این کار مشکلات بانکی است، برقرار ارتباط بانکی منوط به عضویت در FATF یا داشتن شرایط عضویت در پیمانهای پولی است. ازآنجاکه ما مشکلاتی در رابطه با FATF داریم، قطعاً نبود ارتباط بانکی ما مانع خواهد بود و برای مبادله پول یا کالا قطعاً با مشکل مواجه میشویم.
تحریم مانع تجارت با ایران
موجودی با اشاره به مشکل تحریمها گفت: علاوه بر این تحریمها بهطور جدی کشتیرانی ما را تحت تأثیر قرار داده است که این موضوع هم تبادل کالایی ما را با این کشورها مشکل خواهد کرد. این مشکل به عنوان یک زیرساخت باید حل شود. روابط بینالمللی نیز تحت تأثیر تحریمها قرارگرفته و بسیاری از کالاها مشمول تحریم شدهاند. این موضوع هم مانع از آن میشود که ارتباط تجاری مناسب را باهدفهای تجاری خود برقرار کنیم. بسیاری از کشورها مانند چین، تایوان، تایلند و بسیاری دیگر از کشورها در کنار اینکه عضو شانگهای هستند از متحدان اصلی تجاری آمریکا هم به شمار میروند و نمیخواهند که به خاطر تجارت با ایران بعداً تحت تأثیر فشارهای آمریکا قرار بگیرد. بیشتر کشورها چنین مشکلی در تجارت با ایران دارند، حتی در همسایگی ما کشوری مانند عراق به دلیل فشارهای آمریکا چندان حاضر به این کار نیستند. برای این کشورها ارتباط تجاری با آمریکا مهم است و نمیخواهند که مورد تحریم بانکهای آمریکایی یا خزانهداری این کشور قرار بگیرند.وی خاطرنشان کرد: برخی از کشورهای عضو شانگهای، عضو اوراسیا نیز هستند. ظرفیت تجارت ایران با این کشورها به صورت بالقوه بالا است اما ازآنجاکه در ایران ظرفیتسازی لازم انجامنشده، نمیدانیم که ظرفیت بالفعل به چه میزان میتواند باشد. چین خریدار بخشی از مواد اولیه تولیدی ما است؛ روسیه، قزاقستان و قرقیزستان کشورهایی هستند که سبد صادراتی و وارداتی آنها تقریباً شبیه ما است. البته به جز مواد کشاورزی و غذایی که ما تولیدکننده آن هستیم اما ظرفیت مناسب برای صادرات آن را ایجاد نکردیم. محصولاتی که ما در این زمینه تولید میکنیم ظرفیت بینالمللی ندارند و بیشتر در سطح محلی و داخلی است.
تولیدات کشور محدود است
رئیس سابق سازمان توسعه تجارت در ادامه تصریح کرد: با توجه به اینکه ارتباط در پیمان همکاریهای شانگهای بیشتر حول کشورهایی است که میخواهند تحت نظر نفوذ آمریکا و ناتو خود را رشد دهند، شاید بتوانند ارتباطی را با ایران بگیرند اما بستگی دارد که ما تا چه حد بتوانیم در مقیاس بینالمللی تولیدات داشته باشد. متأسفانه ما در سالهای گذشته در داخل کشور در سطح بینالمللی ظرفیتسازی نکردهایم و تولیدات ما در این مورد بسیار محدود است. به استثنای محصولاتی مانند پتروشیمی یا فولاد و بعضی محصولات معدنی که نیازی به ظرفیتسازی نداشته، در بقیه محصولات مشکلات جدی داریم.