نوبل صلح
«ماریا رسا»، خبرنگار فیلیپینی-آمریکایی و «دیمیتری موراتف» از روسیه برای «نبرد سرسختانه برای آزادی بیان» شایسته انتخاب برای جایزه نوبل صلح امسال معرفی شدند. ماریا رسا در سال ۲۰۲۰ به «انتشار اخبار نادرست در فضای مجازی» بر اساس قانون مناقشه برانگیز مقابله با جرائم سایبری فیلیپین متهم شد، اما این اتهام با انتقاد از سوی گروه‌های حقوق بشری و خبرنگاران روبرو شد که فیلیپین را به حمله علیه آزادی رسانه متهم کردند. خانم رسا همچنین فرد برگزیده مجله تایم در ۲۰۱۸ شد که یکی از اعضای گروه خبرنگارانی بود که در سراسر جهان با اخبار جعلی مقابله کردند. وی همچنین منتقد سرسخت رودریگو دورته، رئیس‌جمهوری فیلیپین نیز به شمار می‌رود. دیمیتری موراتف، سردبیر روزنامه «نووایا گازتا» از منتقدان عدم توجه مقامات دولتی به قتل روزنامه‌نگاران روس و خواستار ایجاد نهادی وابسته به پلیس بین‌الملل برای پیگیری این قتل‌ها شده بود. او در سال ۲۰۰۷ برنده جایزه بین‌المللی آزادی مطبوعات از سوی کمیته حمایت از روزنامه‌نگاران شد. این جایزه به روزنامه‌نگارانی تعلق می‌گیرد که در دفاع از آزادی مطبوعات در برابر حملات، تهدیدها یا زندان شجاعت نشان می‌دهند. موراتف در ۱۸ ژانویه ۲۰۱۰ نشان لژیون افتخار که بالاترین نشان فرانسه است را دریافت کرد. در ۲۹ مه ۲۰۱۰، موراتف جایزه «چهار آزادی» را برای آزادی بیان در میدلبورگ هلند دریافت کرد.
نوبل پزشکی
جایزه نوبل پزشکی ۲۰۲۱، به «دیوید جولیوس» و «آردم پاتاپوتیان» برای پژوهش در مورد کشف دسته جدیدی از گیرنده‌های دما و لامسه با استفاده از سلول‌های حساس اهدا شد. جولیوس ۶۵ ساله آمریکایی با استفاده از ترکیب تند فلفل چیلی موفق به شناسایی حسگری در انتهای عصب پوست شده است. پاتایوتیان ۵۴ ساله آمریکایی ارمنی نیز گروه جدیدی از حسگرهای لامسه را کشف کرده که به محرک‌های مکانیکی پوست و اندام‌های داخلی واکنش نشان می‌دهند. یافته‌های این دانشمندان حلقه گمشده در انسان از تعامل پیچیده بین حواس و محیط را شناسایی کرده و درک بشر از احساس سرما، گرما و محرک‌های مکانیکی سیستم عصبی بدن را افزایش داده است.
نوبل فیزیک
جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۱ به «سوکورو مانابه» از آمریکا و «کلاس هاسلمن» از آلمان به‌پاس تلاش‌هایشان در زمینه مدل‌سازی فیزیکی آب‌وهوای زمین و پیش‌بینی قابل‌اطمینان گرمایش جهانی تعلق گرفت و نیم دیگر جایزه یک‌میلیون و ۱۴۵ هزار دلاری به «جورجیا پاریسی» برای کشف اثر متقابل نابهنجاری و نوسانات در سیستم‌های فیزیکی در مقیاس اتمی تا سیاره‌ای اهدا شد. با استفاده از روش‌های هاسلمن ثابت شد که دلیل افزایش دما در جو زمین انتشار گاز دی‌اکسید کربن ناشی از فعالیت‌های انسانی است. مانابه از پیشگامان استفاده از کامپیوتر برای شبیه‌سازی تغییرات آب‌وهواست.
نوبل شیمی
جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۱ به «دیوید مک میلان» و «بنجامین لیست» به‌پاس تلاش‌هایشان برای توسعه ارگانوکاتالیز نامتقارن اهدا شد. این دو دانشمند ابزار دقیق و نوینی برای ساخت مولکولی توسعه داده‌اند. ساختن مولکول‌ها یک هنر دشوار است. محققان مدت‌ها معتقد بودند که فقط دو نوع کاتالیزور وجود دارد: فلزات و آنزیم‌ها. بنجامین لیست و دیوید مک میلان نوع سوم آن یعنی «ارگانوکاتالیز نامتقارن» را که بر مبنای مولکول‌های آلی کوچک ایجاد شده، توسعه دادند. این ابزار نقش مهمی در تحقیقات دارویی ایفا می‌کند. این کاتالیزورهای آلی چارچوبی پایدار از اتم‌های کربن دارند، بنابراین گروه‌های شیمیایی فعال‌تری می‌توانند به آن متصل شوند. این کاتالیزور سازگار با محیط‌زیست و تولید آن مقرون به‌صرفه‌تر است.
نوبل ادبیات
جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۲۱ به «عبدالرزاق گورنا»، نویسنده ۷۳ ساله اهل تانزانیا رسید. کمیته نوبل ادبیات عبدالرزاق گورنا را به سبب «نفوذ سازش‌ناپذیر و دلسوزانه او در تأثیرات استعمار و سرنوشت پناهندگان در شکاف میان فرهنگ‌ها و قاره‌ها» شایسته دریافت جایزه نوبل ابیات ۲۰۲۱ معرفی کرده است. عبدالرزاق گورنا متولد سال ۱۹۴۸ که در بریتانیا زندگی می‌کند و به زبان انگلیسی می‌نویسند تاکنون ۱۰ رمان و یک مجموعه داستان کوتاه با عنوان «مادرم در یک مزرعه در آفریقا زندگی می‌کرد» (۲۰۰۶) منتشر کرده است. رمان «بهشت» از مهم‌ترین آثار او محسوب می‌شود که در سال ۱۹۹۴ به فهرست کوتاه جایزه «بوکر» راه‌یافته بود. «گریز» (۲۰۰۵) و «کنار دریا» (۲۰۰۱) دو رمان معروف دیگر این نویسنده هستند که هر دو به جمع نامزدهای اولیه جایزه «بوکر» راه‌یافته بودند. همچنین «زندگی پس از مرگ» (۲۰۲۰) آخرین رمان «گورنا» است که به جمع نامزدهای نهایی جایزه «جورج اورول» راه‌یافته بود.
طلسم «نوبل» شکست!
آکادمی سوئدی نوبل در طول سال‌های برگزاری این جایزه و پس از ۳۵ سال، دومین نویسنده آفریقایی سیاه‌پوست را به عنوان برنده نوبل ادبیات معرفی کرد. به گزارش ایسنا، در نشست خبری آکادمی سوئد در شهر استکهلم سرانجام نام «عبدالرزاق گورنا» نویسنده ۷۳ ساله اهل منطقه زنگبار در تانزانیا به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات ۲۰۲۱ خوانده شد تا صد و نوزدهمین برنده مهم‌ترین جایزه دنیای ادبیات یک رمان‌نویس آفریقایی و سیاه‌پوست باشد. «وله سوینکا» نویسنده اهل کشور نیجریه در سال ۱۹۸۶ نام خود را به عنوان «نخستین آفریقایی سیاه‌پوست برنده جایزه نوبل ادبیات» ماندگار کرد و حالا پس از یک وقفه طولانی‌مدت و ۳۵ ساله «عبدالرزاق گورنا» دیگر نویسنده آفریقایی سیاه‌پوست موفق به کسب این جایزه ارزشمند می‌شود. «خاطره عزیمت» (۱۹۸۷)، «راه زائران» (۱۹۸۸)، «بهشت» (۱۹۹۴)، «تحسین سکوت» (۱۹۹۶)، «کنار دریا» (۲۰۰۱)، «گریز» (۲۰۰۵)، «آخرین هدیه» (۲۰۱۱) و «زندگی پس از مرگ «(۲۰۲۰) از مهم‌ترین آثار «عبدالرزاق گورنا» محسوب می‌شوند.