فریدون مجلسی، تحلیلگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح تشریح کرد
بازی روسیه و چین با امریکا بر سر ایران
فریدون مجلسی در پاسخ به این پرسش که چرا دور هفتم مذاکرات بی‌نتیجه تمام شد گفت: ابتدا باید در نظر داشت که سیاست‌گذاری در این مذاکرات با وزارت امور خارجه نیست، بلکه مجموعه حاکمیت است که تصمیم می‌گیرد چه مواضعی را به‌طرف مقابل اعلام کند. چیزی که از دور هفتم مذاکرات در وین برداشت می‌شود آن است که این روند نتیجه‌بخش نبوده و به نظر می‌رسد هدف به‌نوعی چانه‌زنی برای گرفتن امتیاز بیشتر از طرف غربی است. جمهوری اسلامی درخواست‌هایی را مطرح می‌کند که قابلیت اجرایی ندارند و ممکن است با کوتاه آمدن از این خواست‌ها به‌نوعی به‌طرف مقابل اعلام کند که امتیاز داده است. حال واقعیت آن است که ما دچار تحریم هستیم و این ما هستیم که نیازمند رفع تحریم و گشایش‌های اقتصادی برای ملت خودمان هستیم. مسئولان باید این واقعیت را درک کنند و سری به کوچه و بازار بزنند تا ببینند مردم چگونه گرفتار و سردرگم هستند.
متأسفانه معیشت مردم از جنبه دیگری هم تهدید می‌شود و آن این است که منابعی که باید در بین آحاد مردم تقسیم شود صرف کارهایی می‌شود که اراده مردم در آن‌ها نقشی ندارد و از مردم نظرخواهی نمی‌شود.
وی درباره درخواست ایران مبنی بر اینکه تا تمام تحریم‌ها لغو نشود ما اقدامی انجام نمی‌دهیم، گفت: اصلاً مسئله سر تحریم‌هاست، از نگاه غرب تحریم در برابر تهدید است که به وجود می‌آید. مشکل بر سر مسائل هسته‌ای نیست، غرب تهدید نابودی رژیم اشغالگر را نمی‌پذیرد و به نظر می‌رسد مسائل هسته‌ای و غنی‌سازی اورانیم بهانه است.
مجلسی با تأکید بر اینکه روسیه نقش پلیس بد را در این دور مذاکرات ایفا می‌کند گفت: روسیه رقیب صادرات گاز ایران است و طبیعتاً بن‌بست‌های اقتصادی ایران می‌تواند برای مسکو سودمند باشد. کرملین یکی از بزرگ‌ترین حامیان موجودیت اسرائیل است که این نکته نباید در مناسبات ما فراموش شود. بنده تصور می‌کنم روس‌ها کماکان می‌خواهند از ایران ابزاری بسازند برای سود بردن در تخاصم با غرب و با کارت ایران بازی کنند. مجلسی در پایان صحبت‌های خود گفت: توصیه من به حاکمیت آن است که برای موفقیت در مذاکرات و عدم نیاز به این رایزنی‌ها بهتر است در شیوه اداره کشور تجدیدنظر شود و به روسیه و چین در روابط خارجی تکیه نشود، زیرا این دو کشور علاقه‌مند هستند تا تنش بین ایران و امریکا ادامه پیدا کند و از آن سود ببرند. چین در شرایط تحریم، نفت ارزان از ایران می‌خرد و کالاهای بنجل را به ایران می‌دهد، یعنی تهاتر انجام می‌شود که معامله خوبی نیست. ریشه مشکلات اقتصادی کشور ریشه در سیاسی داخلی و خارجی دارد. باید درباره نوع رویکردها در روابط خارجی با غرب، روسیه، چین و خاورمیانه تجدیدنظر کنیم و ازنقطه‌نظرهای نخبگان در داخل بهره بگیریم.
دکتر علی بیگدلی، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با ستاره صبح عنوان کرد
شرایط در مذاکرات هسته‌ای به نفع ایران نیست
ستاره صبح، فائزه صدر: سه کشور اروپایی یعنی انگلیس، فرانسه و آلمان به‌علاوه چین و روسیه در مذاکرات برجام، پیش‌ازاین اعلام کرده بودند که حدود 80 تا 90 درصد از توافقات در دور قبل و با هیات پیشین مذاکره‌کننده ایرانی محقق شده بود، ازاین‌رو انتظار می‌رفت دولت سیزدهم دررسیدن به نتیجه مشترک با طرف‌های برجام راه سختی را در پیش نداشته باشد. اما حضور متفاوت با تیم قبل هیات ایرانی در وین و حضور پرتعداد نمایندگان دیپلماسی ایران در این شهر، پیش‌بینی‌ها را نقش بر آب کرد. دراین‌ارتباط ستاره صبح گفت‌وگویی با دکتر علی بیگدلی، تحلیلگر روابط بین‌الملل درباره نتایج احتمالی مذاکرات در هفته پیش رو انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
تیم مذاکراتی ایران همچنان در وین حضور دارد بااین‌وجود خبرهای خوشی از غرب نمی‌رسد. پیش‌بینی شما از نتایج احتمالی مذاکرات چیست؟
انتظارات بالا و تنوع حرف‌هایی که در ایران و وین زده‌شده، اعضای دیگر برجام را دچار سردرگمی کرده است. بنابراین هیئت مذاکره‌کننده ایران در فضای تندرو حرکت می‌کند و با این حجم از انتظارات و دو سند ارائه‌شده توسط باقری کنی قابل تحقق نیست، مثل‌اینکه خواسته شود تمام تحریم‌ها برداشته شود.
امروز حضور نمایندگان ایران در وین نکته‌ای مثبت است یا باید آن را ضعف دستگاه دیپلماسی دانست؟ ایران برای رسیدن به توافق چه مسیری را پیش رو دارد؟
به‌عنوان کارشناس پیشنهادم این است که ایران باید تن به یک توافق پلکانی دهد تا فضای اقتصادی مناسب شود و غنی‌سازی 60 درصدی را رها کند و در مراحل بعدی مذاکرات اگر ایران به تعهدات خود عمل کرد و به کارشناسان آژانس اجازه ورود و بازبینی و نصب دوربین داد با این کار کارشناسان آژانس گزارش مثبتی خواهند داد این اتفاق یک مرحله دیگر از پیشرفت است.
نقش اسرائیل در عدم احیای برجام چیست؟
اسرائیل بیکار ننشسته و برای به هم زدن توافق تلاش می‌کند. با این حجم از انتظاراتی که ایران دارد امکان تحقق یافتن توافقی وجود ندارد. با توجه به اینکه در منطقه مانورهای سیاسی و نظامی بوده و هست و حلقه سیاسی و امنیتی علیه ما را تنگ می‌کنند و با توجه به سفر محمد بن سلمان به خلیج‌فارس می‌توان آن را یک نوع آشتی‌کنان با خلیج‌فارس تلقی کرد. تحرکات خاورمیانه در جهت دنبال کردن یک سیاست واحد در راستای سیاست آمریکا است. آمریکایی‌ها توانستند تقریباً در بین اعضای امضاکننده برجام ائتلاف به وجود آورند. متأسفانه نمایندگان روسیه و چین هم عضو این ائتلاف هستند. درنتیجه شرایط در مذاکرات برای ایران در حال بحرانی شدن است و برای رها شدن از این شرایط پیشنهاد من این است که ایران یک قرارداد موقتی یا مرحله‌ای امضا کند تا آمریکا تحریم‌های ذیل برجام و فروش نفت و بنزین و مایعات نفتی و پتروشیمی را بردارد و مشکلات بانکی هم حل شود. این فرایند می‌تواند در وضعیت اقتصادی ایران گشایش مؤثری ایجاد کند. در شرایط فعلی مشکلات برای هیچ‌کدام از طرفین یعنی نه ایران و نه امریکا حل‌نشده است. اگر ایران به تعهدات خود خوب عمل کند و مطمئن شود که امریکا هم به تعهدات خود عمل کرده می‌توان مذاکرات را در مراحل بعد برای حل اختلافات بعدی ادامه داد.
به نظر می‌رسد باوجود غیرمستقیم بودن مذاکرات، این دور از گفت‌وگوها نتیجه‌بخش نخواهد بود؟
مطمئن باشید با سطح بالا از انتظارات امکان رسیدن به توافق وجود ندارد. سفر باقری با این حجم از انتظارات در این دور از مذاکرات و با هیئت همراهان که حاشیه‌ساز شده و هزینه زیاد صرف شده، آیا ضرورت داشت؟ ایشان می‌توانست در سفرهای دوره‌ای خود به پاریس، لندن و برلین با مقامات این سه کشور صحبت کند و سطح انتظارات خود را آنجا مطرح کند، بنابراین ضرورتی نداشت این هیئت با تعداد و هزینه بالا به وین بروند. ناهماهنگی در تصمیم‌گیری دیپلماتیک وجود دارد و به نظر می رسد سیاست خارجی فاقد استراتژی است.