سید جلال ساداتیان:
هنوز امکان دستیابی به توافق وجود دارد
ستاره صبح/پیام فیض: معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت: بهترین توافق برای دو طرف روی میز قرارگرفته است و طرف‌های برجام باید گام آخر را بردارند. این سخنان مورا در حالی بیان می‌شود که دو طرف مذاکره‌کننده تا حدودی انگیزه برای توافق را از دست داده‌اند. در همین حال جوزف بورل مسئول سیاست خارجه اروپا گفت:به این نتیجه رسیده‌ام که فضا برای مصالحه‌ی بیشتر دیگر تمام شده همچنین ند پرایس سخنگوی کاخ سفید گفت: در حال بررسی پیشنهاد تازه اتحادیه اروپا برای بازگشت به برجام هستیم. در این ارتباط ستاره صبح گفتگویی با سید جلال ساداتیان دیپلمات پیشین انجام داده که در ادامه می‌خوانید:
به نظر شما با توجه به افزایش سطح غنی‌سازی ایران آیا راهبرد جدیدی در ساخت تأسیسات انرژی اتمی اتخاذشده است یا خیر؟
کشورهایی که مدعی کنشگری در سطح روابط بین‌الملل هستند باید یک استراتژی بلند تحت عنوان "دکترین" برای خود داشته باشند. این استراتژی در بازه زمانی 4 تا 8 ساله توسط هر رئیس‌جمهور در کشورهای توسعه‌یافته دنیا اتخاذ می‌شود. جمهوری اسلامی با نظر رهبری یک استراتژی کلان را برای خود دارد. این استراتژی می‌کوشد موقعیت کشور را در منطقه و جهان تثبیت کند. در راستای همین استراتژی تنش‌ها باید بیرون از مرزها مدیریت و خاتمه پیدا کند. برای اجرای دکترین نظامی، جمهوری اسلامی توانمندی خود را در ساخت سلاح‌هایی مانند موشک، پهپاد و هواپیماهای نظامی افزایش داده است و البته سرمایه گذاری لازم در این مورد انجام‌شده است. اهداف این استراتژی ایجاب می‌کند چنین رویکردی در برجام، مسائل منطقه‌ای و مثل یمن صورت گیرد. سیاست خارجی ایران در حوزه خاورمیانه همان‌طور که ظریف هم به آن اشاره‌کرده بود تحت تأثیر میدان هم هست، گرچه جمهوری اسلامی جز در برخورد با تروریست‌ها مذاکرات را برای حل بحران‌های منطقه پیشنهاد داده و می‌دهد.
به نظر شما آیا اقدامات ایران در کاهش تعهداتش موجب احیای برجام می‌شود؟
ایران در راستای استراتژی خود به دنبال کسب موقعیت برتر در مقابل با آمریکا است. ازاین‌رو گاه ایران گامی فراتر می‌گذارد و تعهدات بین‌المللی خود را به دلیل عدم انجام تعهدات طرف مقابل کنار می‌گذارد. ایران در ارتباطش با کشورها طبق اقتضائات موجود نسبت به آن کشور گام برداشته و برمی‌دارد. علی‌رغم اینکه سیاست‌های کلان نظام در تمام ارتباطات حفظ‌شده است. علی‌رغم اینکه سیاست‌های کلان نظام در ارتباط با تمام کشورها یکسان است اما دستگاه دیپلماسی به فراخور اقتضائات با هر کشوری سیاستی جداگانه دارد. حضور ایران در تحولات خاورمیانه مانند سوریه و یمن باعث شده ایران به دلیل توان نظامی دست برتر را داشته باشد.
به نظر شما چرا ایران نمی‌تواند مانند توان نظامی در سایر ابعاد پیشرفت کند؟
مشکل اصلی آمریکا است. واشنگتن جلوی ایران را در مسائل مختلف می‌گیرد. به‌طور مثال ایران تحریم است و نمی‌تواند کالاهایی که لازم دارد وارد کند مشکل اینجاست که دیگر کشورها هم از ترس آمریکا و اجازه ندارند به ایران چیزی بفروشند. کشورهایی مانند هند ترجیح می‌دهند حجم روابط بالای خود را با آمریکا حفظ بکنند و منافع کشورشان را در ارتباط با ایران به خطر نیندازند. در چنین شرایطی فشار مشکلات اقتصادی به مردم وارد می‌شود. بنابراین جمهوری اسلامی تلاش می‌کند دست برتر را در حوزه نظامی حفظ کند اما ایالات‌متحده با تحریم‌های اقتصادی جلوی روند رو به رشد ایران در حوزه‌های مختلف را گرفته و می‌گیرد. گرایش ایران به سمت چین و روسیه برای داشتن موضع برتر و یا برابر در مقابله با آمریکا و شرکای منطقه‌ای اوست. کاهش تعهداتی مثل خاموش شدن دوربین‌ها نیز برای انجام تعهدات طرف مقابل است. اگر غرب به سمت تعارض با ایران پیش برود دست تهران برای پاسخگویی خالی نیست. ایران می‌تواند با کاهش تعهدات پادمانی و افزایش غنی‌سازی اورانیوم پاسخ تعارض غرب را بدهد.
به نظر شما افزایش تنش‌ها به درگیری ایران با غرب و یا اسرائیل کشیده خواهد شد یا خیر؟
تحلیل‌ها حکایت از این دارد که جنگ اتفاق نخواهد افتاد. اسرائیل توان حمله انفرادی به ایران را ندارد. آمریکا هم خود را در باتلاق منطقه گرفتار نمی‌کند. درنتیجه ایران با کاهش نظارت‌های بین‌المللی به دنبال منافع خود است. سخن گروسی مبنی بر "آینده بسیار نامشخص در صورت شکست برجام" می‌تواند هشداری برای آغاز جنگ سرد باشد.
لینک کوتاه:
http://www.setaresobh.ir/fa/main/detail/90437/