صداوسیما به عنوان یک سازمان فرهنگی که تولیدات گسترده‌ای در حوزه آثار نمایشی دارد نیازمند بودجه عظیمی است، اما همواره محل تأمین بودجه، میزان آن و کارآمد بودن این سازمان نسبت به بودجه‌ای که دریافت می‌کند، واکنش‌ها به بودجه رسانه‌ی ملی را موجب شده است و در میان کارشناسان مختلف با دیدگاه‌های متفاوت، برخی نیز رقم ۴۲ درصدی افزایش بودجه برای رسانه ملی را منطقی و قابل دفاع می‌دانند.
اداره خصوصی صداوسیما قدرتمندتر خواهد بود
مهدی پازوکی اقتصاددان گفت: اثرات تورمی بودجه‌ای که امسال برای کشور تعیین شده از هم‌اکنون مشخص است که به توده‌های مردم آسیب خواهد زد و یکی از عوامل آن متأسفانه همین تخصیص‌هایی است که تنها مربوط به صداوسیما هم نمی‌شود.
وی افزود: بودجه صداوسیما نباید افزایش داشته باشد، این سازمان خودش درآمد دارد، صداوسیما را به یک مدیر مستقل بسپارند و مدیر را هم موظف کنند که نیمی از ساعات شبانه‌روز را به پخش برنامه‌ها و اخبار مرتبط با سیاست‌های کشور اختصاص دهد، قطعاً اداره خصوصی صداوسیما بسیار قدرتمندتر خواهد بود و اصلاً بودجه‌ای هم از دولت نخواهد گرفت. نمونه موفق این مثال، شبکه «الجزیره» است که با کارکنان بسیار کمتر از صداوسیما در همه جای دنیا دارای اعتبار و خبرنگار است و حتی برنامه می‌سازد.
شفاف‌سازی درباره
دخل‌وخرج صداوسیما
او تأکید کرد: حداقل صداوسیما باید درباره این بودجه و نحوه هزینه کردن‌ها و کمبودهایی که بر آن تأکید دارد و درآمدش شفاف‌سازی کند، اگر هم کمبود بودجه دارد در وهله اول باید شرکت‌هایی که وجودشان ضرورتی ندارد را تعطیل کند. چه لزومی دارد که صداوسیما در زیباکنار مجموعه آموزشی و رفاهی داشته باشد؟ اگر بودجه‌اش کافی نیست همین مجموعه را که ساختمان و زمینش ارزش بالایی دارد، بفروشد و مشکل کسری بودجه‌اش را حل کند نه اینکه از بیت‌المال برای مشکلات بودجه خود هزینه کند. صداوسیما در تهران و چندین شهر مهمانسرا دارد، کجای دنیا تلویزیون‌ها مهمانسرا دارند و اصلاً مهمانسرا برای این سازمان چه کارکردی دارد؟ مسئولان کمی تحقیق و پژوهش کنند و ببینند که آیا تلویزیون‌های بزرگ دنیا مهمانسرا دارند؟
افزایش کیفیت به‌جای توسعه کمیت در تلویزیون
پازوکی تأکید کرد: تلویزیون حتی می‌تواند تعداد شبکه‌هایش را کاهش دهد و به‌جای توسعه کمیت به افزایش کیفیت توجه داشته باشد. به‌عنوان یک شهروند از مسئولان کشور سؤال دارم که چرا افزایش حقوق کارکنان دولت حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد کمتر از میزان افزایش بودجه صداوسیما است؟
بودجه صداوسیما ثابت
باقی‌مانده است
مهدی فرجی مدیر سابق شبکه یک سیما و تهیه‌کننده تلویزیون در مقام دفاع از افزایش بودجه صداوسیما گفت: اتفاقاً بودجه تعیین شده برای تولید آثار باکیفیت در صداوسیما کافی نیست. ما از یک طرف معتقدیم که تورم ۴۰ درصدی داریم و از طرفی نهایتاً ۴۰ درصد افزایش بودجه داریم. این به معنای افزایش بودجه نیست، بلکه با در نظر گرفتن میزان تورم درواقع بودجه صداوسیما ثابت باقی‌مانده است.
تفاوت بودجه سریال‌های تلویزیون و شبکه نمایش خانگی
وی خاطرنشان کرد: برای اینکه درک درست‌تری از شرایط داشته باشیم باید نگاهی به ارقام تولید سریال‌های شبکه نمایش خانگی داشته باشیم که تفاوت زیادی با بودجه‌های تلویزیون دارند. ما اگر می‌خواهیم تلویزیونی داشته باشیم که تولیدات باکیفیت داشته باشد، باید نگاهی واقع‌بینانه به بودجه تلویزیون داشته باشیم و کسب درآمدهای بازرگانی را آزاد بگذاریم و اجازه دهیم که تلویزیون با بودجه‌ای منطقی در تولیدات خود به پیشرفت برسد.
او افزود: قیمت غذا، حمل‌ونقل، دستمزد افراد، کالاها و خدمات در کشور را با سال‌های قبل مقایسه کنیم و ببینیم که چه افزایشی داشته‌اند. اگر قرار است ما در تولیداتمان دچار افت نشویم باید حداقل همان‌قدر که هزینه‌های تولید افزایش پیدا کرده، بودجه نیز افزایش داشته باشد. در حال حاضر در شبکه نمایش خانگی دستمزد بازیگران چندین برابر سریال‌های تلویزیونی است و به اعتقاد من با ادامه این روند و کمبود بودجه، تلویزیون نمی‌تواند در جذب بهترین‌ها موفق عمل کند.
وضعیت تلویزیون در سال آینده
این تهیه‌کننده در پایان درباره وضعیت تلویزیون در سال آینده گفت: اگر بخواهم دقیقاً سریالی که امسال ساخته‌ام را برای سال آینده بسازم حداقل با ۶۰ یا ۵۰ درصد افزایش بودجه مواجه هستم و با همین مثال ساده می‌توان فهمید که افزایش ۴۲ درصدی بودجه صداوسیما کافی یا ناکافی است. قطعاً در این زمینه سال آینده صداوسیما با چالش‌هایی مواجه خواهد شد.
فرجی درباره مطرح شدن نام صداوسیما به‌عنوان بزرگ‌ترین نهاد فرهنگی زیان‌ده گفت: مشخص است که این یک موضوع انحرافی است، اگر ما می‌خواهیم در ارزیابی تلویزیون دقیق عمل کنیم باید بتوانیم به طور واقعی و دقیق یک ارزیابی از مخاطبان و افکار عمومی داشته باشیم و ببینیم که تلویزیون چه میزان در جذب نظر مخاطبان موفق بوده است. در واقع معیار موفقیت تلویزیون در این مورد است و مطرح کردن موضوعاتی این‌چنین بدون داشتن آماری دقیق ما را به نتیجه‌گیری غلط می‌رساند. بسیاری از آمارهایی که مطرح می‌شوند واقعی نیستند و گذشته از این مسئله نباید تلویزیون را مثل یک بنگاه اقتصادی دانست و عملکرد آن را بر این اساس مورد ارزیابی قرار داد.