حسن هانی زاده- تحلیلگر مسائل بین الملل

پارلمان اروپا در حالی سپاه را در لیست سازمان های تروریستی قرار داده است که تجربه چندین ماه مذاکره بین ایران و کشور های 1+4 را پشت سر گذاشته ایم. با توجه به اینکه مقامات اروپایی همواره اعلام می کنند، روزنه برجام باز است و تمایل خود را برای گفت و گوی نشان می دهد اما با به بن بست رسیدن مذاکرات می توان این طور اندیشید که اتحادیه اروپا برای وادار کردن ایران به تسلیم و به خاطر قرار دادن کشورمان در موضع ضعف به چنین اقدامی دست زده است. سپاه پاسداران جایگاهی مهم در قانون اساسی ایران دارد از این رو اقدام پارلمان اروپا بدعتی خطرناک در تعاملات بین المللی است. این اقدام نوعی مداخله به شمار می رود و در بررسی های حقوقی نقض قوانین بین المللی است. اروپا با اجرایی کردن این اقدام به تقابل مهمی با ایران دست می زند، تقابلی که می تواند نتیجه هر گفت و گو و توافقی را تحت الشعاع قرار بدهد. این تقابل و بسته شدن مجرای توافق به نفع دو طرف نیست. نتیجه ای که این تقابل به دنبال دارد، گمان نمی رود که شورای اتحادیه اروپا این مصوبه پارلمان را اجرایی کند. اگر چه این مصوبه لغو نمی شود ولی اجرای آن متوقف خواهد شد چون از اساس چنین مصوبه ای همچون سدی در مسیر مذاکره با ایران عمل می کند. اما بی پرده باید گفت آنچه در این تصمیم گیری موثر بود ماجرای پهباد های ایرانی در جنگ اوکراین است.

 اگر چه مسائل داخلی ایران و نقش ایران در منطقه نیز در لابلای اظهار نظر مقامات اروپایی شنیده می شود اما گفته می شود،  اما آنچه سران اروپایی را به اجماع رساند و موجب شد شاهد چنین تصمیم گیری چالش برانگیزی باشیم اتهام دخالت ایران در جنگ اوکراین بود. در این سو ایران هم آرام نمی نشیند و می توان پیش بینی کرد که با شدت گرفتن فشار ها از سوی اروپاییان، کشورمان ساز و کار هایی تهاجمی تر اتخاذ کند. اگر چه این مسیر پر از اشتباه خواهد بود ولی دو طرف این ظرفیت را دارند همانطور که در داخل ایران تند روها از فرصت استفاده کرده و بر طبل دشمنی با غرب می کوبند. مطرح کردن مساله همکاری های ایران و روسیه و حوادث داخلی کشور موثر واقع شد و اروپا به ایده آمریکایی منزوی کردن ایران روی آورد. اما اتحادیه اروپا همواره از بسته شدن روزنه گفت و گو با ایران بیمناک است. این دو وضعیت در یک راستا نیستند. از سر گیری مذاکرات می تواند در این شرایط به آرام شدن فضا کمک کند. بهتر است دو طرف تصمیم خود را بگیرند و در میز مذاکره در قبال رد و بدل کردن امتیازاتی به تیره شدن فضای روابطشان خاتمه بدهند. اجرایی شدن مصوبه پارلمان اروپا چیزی است که تندروها از آن بدشان نمی آید.تندروی به بسته شدن تمام درها بین ایران و اروپا می انجامد که درست نیست.