پنج دور مذاکره بین ایران و آمریکا بدون نتیجه پایان گرفت و البته دور پنجم آن سختتر و پیچیدهتر بود. براساس برخی خبرها ویتکاف نماینده آمریکا از جلسه خارج شد. هنوز مشخص نیست دور ششم کی و در کجا برگزار میشود. اگر قرار باشد یخ روابط ایران و آمریکا شکسته شود، دور ششم مذاکرات بهتر است در تهران یا واشنگتن به صورت مستقیم و بدون میانجی صورت گیرد تا توافق حاصل شود.
مذاکرات فعلی ایران و آمریکا شش ضلع دارد. ضلع اول آمریکا، ضلع دوم اسراییل، ضلع سوم اروپا، ضلع چهارم لابی یهود در آمریکا، ضلع پنجم اعراب و ضلع ششم روسیه است.
هر یک از این شش ضلع میتوانند در نتیجه مذاکرات تأثیرگذار باشد. با این وجود هم آمریکا و هم ایران تلاش میکنند تا به توافق نزدیک شوند. آنچه مانع توافق است، خط قرمز دو طرف است. آمریکا میگوید ایران باید غنی سازی را تعطیل کند، در مقابل ایران میگوید حفظ غنی سازی خط قرمز ماست.
اگر دو طرف از مواضعشان کوتاه نیایند نه مذاکرهای صورت خواهد گرفت و نه توافقی، مگر اینکه دو طرف قدری از مواضع خود کوتاه بیایند.
در این میان شمخانی در توییتی نوشت: پس از بیانات صریح و راهبردی مقام معظم رهبری خطاب به آمریکا و تاکید بر سیاستهای مستقل ایران در برنامه صلحآمیز هستهای، صدای تهدیدها از سوی واشنگتن کاملاً خاموش شد. صلابت و اقتدار منطقی، زبان فشار را بیاثر کرد.
در حالی که شمخانی این چنین میگوید، وزیر امنیت داخلی آمریکا به اسراییل رفت تا اسراییلیها را در جریان مذاکرات ایران و آمریکا قرار دهد. هر چند رابطه نتانیاهو و ترامپ بر سر مذاکره با ایران و توافق با حماس و حوثیها شکرآب است ولی استراتژی کاخ سفید همچنان دفاع از اسراییل در برابر ایران بوده و هست.
آنچه در روزهای دیگر در رسانهها دیده شد، موضوع گیری نوسانی است که میتواند مذاکره و توافق را به خطر اندازد. ترامپ کماکان از سیاست چماق و هویچ درباره ایران استفاده میکند. از یک سو میگوید خواستار توافق است و مذاکرات با ایران پیشرفت داشته و خبرهای خوب در راه است، از طرف دیگرمی گوید ایران یا توافق میکند یا منتظر بمب بزرگ باشد و در آخرین اظهار نظر گفته نمیخواهم کسی با بمباران کشته شود.
این صحبتهای دو پهلو تهدید به حساب میآید و اگر مذاکرات به نتیجه نرسد ممکن است اتفاقاتی در منطقه رخ دهد. در ادامه تازهترین موضع گیری ها درباره مذاکرات ایران و آمریکا مرور میشود:
ترامپ:
دلم میخواهد هیچ بمبی نیفتد
رئیسجمهور آمریکا درباره نتیجه مذاکرات با ایران گفت: نمیتوانم درباره آنچه فردا روی خواهد داد چیزی پیشبینی کنم. اما میتوانم بگویم که گفتگوها با ایران خیلی خوب پیش میرود. من خیلی دوست دارم که چنین شود چون واقعا دلم میخواهد که هیچ بمبی نیفتد و افراد زیادی کشته نشوند.
پزشکیان : اینطور نیست اگر آنها نخواهند با ما مذاکره کنند و ما را تحریم کنند ما از گرسنگی خواهیم مُرد
پزشکیان در واکنش به افت و خیز مذاکرات و بن بستی که در توافق ایجاد شده است گفت: اینطور نیست که اگر آنها نخواهند با ما مذاکره کنند و یا ما را تحریم کنند ما از گرسنگی خواهیم مُرد، راه پیدا خواهیم کرد چرا که صدها راه برای برون رفت از مشکلات وجود دارد.
پیشنهادها میتواند راهگشا باشد
عباس عراقچی، وزیرخارجه ایران پس از پایان دور پنجم مذاکرات با آمریکا به میزبانی عمان گفته بود: یکی از حرفهایترین دورهای مذاکراتی را پشت سر گذاشتیم. او گفت در این دور پیشنهادها و راهکارهای جدید ارائه شده که میتواند راهگشا باشد.
توافق موقت در دستور کار ما نبوده
اسماعيل بقايي سخنگوي وزارت امور خارجه گفت: توافق موقت در دستور کار ما نبوده و در نشست اخير هم در اين خصوص صحبتي نشد.
ایران به سلاح هستهای دست نخواهد یافت!
کریستی نوئم وزیر امنیت داخلی آمریکا گفت: ایران هرگز به سلاح هستهای دست نخواهد یافت! و ما اطلاعاتی برای به اشتراک گذاشتن با اسرائیل داریم. من به نتانیاهو گفتم که برای او مهم است که با رئیس جمهور ترامپ همکاری کند تا با هم تصمیمات عاقلانه ای در مورد مذاکرات با ایران بگیرند.