سوسن نوربخش، یک پژوهشگر حوزه آب میگوید: حدود نیمی از آب مصرفی در تهران یعنی بیش از ۴۰ درصد آن به بخش خانگی و شرب اختصاص دارد و کشاورزی آنقدر مصرف کننده آب نیست. اگر بپذیریم که تهران به "روز صفر آب" نزدیک شده است؛ یکی از راهکارها تعطیل کردن استخرها و متوقف کردن آبیاری چمنهای سطح شهر است.
ریشه بحران آب
نوربخش در خصوص چرایی رسیدن منابع آبی ایران به مرز بحران به خبر آنلاین میگوید: بحران آبی فعلی ایران را نمیتوان به یکی دو دهه اخیر مربوط دانست و این معضل میراثدار یک تاریخ نسبتا است. برنامههای توسعه بار زیادی را بر منابع آبی کشور چه در بخش کشاورزی، چه در بخش صنایع و چه در بخش خانگی تحمیل کرده است.
این پژوهشگر حوزه آب میگوید: برنامههای توسعهای و سیاستهایی که حداقل در ۷ دهه اخیر شکل گرفته است، باعث شده تا ما به این مرحله و وضعیت آبی برسیم. مسئله آب در ایران واجد مولفههای مختلف اجتماعی، سیاسی، امنیتی، حقوقی و قانونی است و صرفا با دست گذاشتن روی یک وجه از این وجوه نمیتوان مسئله آب در ایران را حل کرد. ممکن است تفکیک آب شرب از غیر شرب بتواند بخش کوچکی از مشکل را حل کند.
نوربخش اضافه میکند: اینکه صرفا راه حل انتقال یا شیرینسازی آب را برای عبور از بحران آب ارائه دهیم، قطعا به حل مسئله کمک نمیکند. ما نیازمند تجهیز به مکانیزهای خاصی در این خصوص هستیم که اول به یک شناخت درست از مسئله آب در ایران برسیم و بعد متناسب با هر حوزه آبریزی بتوانیم یک سری راهکار را در پیش بگیریم.
روز صفر آبی
او میگوید: واژههایی چون "روز صفر آب" را شاید بتوان در بعضی از مناطق مثل تهران از آن استفاده کرد. اکنون در مورد تهران به "روز صفر آب" نزدیک شدهایم. گفته میشود که ۹۰ درصد آب مصرفی در بخش کشاورزی صرف میشود اما اشتباهی که در این میان وجود دارد این است که اساسا تفکیک و تفاوتی بین میزان مصرف و میزان برداشت قائل نمیشویم؛ از این ۹۰ میلیارد مترمکعب ۶۰ تا ۷۰ میلیارد مترمکب برداشت میشود و مابقی آن به آبخوانها و چرخه هیدرولوژیکی ما برمیگردد و آبخوانها را تغذیه میکند.
واقعی شدن قیمت آب
این پژوهشگر حوزه آب در خصوص واقعی شدن قیمت آب در کشور، یادآور میشود: اصلاح قیمت آب به عبور از وضعیت آبی فعلی کمک می کند. قیمت آب ارزان است و قیمت فعلی انگیزهای برای صرفهجویی در حوزه کشاورزی، صنعت و آب شرب ایجاد نمیکند. بیشترین حجم آب در بخش کشاورزی کشور صرف میشود و صرفه جویی در مصارف خانگی تاثیری در مدیریت مصرف ندارد، یک تصور غلط است؛ بخاطر هزینهبر بودن تصفیه و رساندن آب به مشتریان بخش خانگی ما باید اصلاحاتی را با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و بینالمللی کشور در حوزه آب و قیمت آن ایجاد کنیم.
کنترل و نظارت
او خاطرنشان میکند: یکی از راهکارها تعطیل کردن استخرها است و ما باید در این زمینه از تجربیات جهانی درس بگیریم؛ آبیاری چمنهای سطح شهر تهران باید متوقف شود و راهکارهای دیگری برای آن اتخاذ شود اما مسئله اصلی این است که به نظر میرسد دولت ما توان کنترل و نظارت موثر بر این بخشها و ظرفیت لازم برای ممانعت از انجام چنین اقداماتی را ندارد.