نوروز امسال اگرچه با افزایش سفرها مواجه بودیم، اما زیر پوست این سفرها تغییری ایجاد شد که ریشه در وضعیت اقتصادی مردم دارد. آن‌طور که رئیس انجمن صنفی دفاتر هواپیمایی می‌گوید الگوی سفر مردم برای گردشگری تغییر کرده است چون دیگر توان پرداخت هزینه‌ها را ندارند. بر این اساس برخی از کسانی که تا همین یکی دو سال گذشته سفرهای خارجی می‌رفتند حالا به سفرهای داخلی روی آوردند.
حرمت‌الله رفیعی به تجارت‌نیوز گفت: «در وضعیت اقتصادی فعلی الگوی مسافرت ایرانیان تغییر کرده است. افرادی که به افریقا و کشورهای دورتر با هزینه بیشتر می‌رفتند به سمت کشورهای اروپایی تغییر الگو دادند. مقاصد اروپایی به کشورهای نزدیک‌تر مثل ترکیه تغییر کرد. برخی هم دیگر توان سفر خارجی ندارند و گردشگری داخلی را انتخاب کرده‌اند.» برخی هم برای سفرهای داخلی، گردشگری ارزان را انتخاب کردند. منظور از گردشگری ارزان، سفرهایی است که کمترین هزینه را برای مسافر داشته باشد. رفیعی در این مورد می‌گوید: «مسافرانی داشتیم که به‌صورت ۱۰ تا ۲۰ نفره در یک خانه اقامت داشتند تا هزینه کمتری پرداخت کنند. به‌طورکلی یکی از دلایلی که گردشگری داخلی رونق گرفت، وضعیت اقتصادی فعلی است.»
افت کیفیت گردشگری داخلی
پیش‌ازاین هم مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی از افت کیفیت گردشگری داخلی نوشت. بر اساس این گزارش با بررسی داده‌های آماری موجود و در دسترس بین سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۸ مشخص شد که هرچند کمیت گردشگری داخلی بیشتر شد، اما از کیفیت آن کم شد. ضمن اینکه توزیع سفر در بین خانوارها به‌صورت عادلانه رخ نداد. سه برابر شدن سرانه سفر خانوارها به‌واسطه افزایش سفرها برای «خانوارهای سفرکرده» رخ داد. بر اساس این گزارش این شکاف رفاهی موجب شد تا خانوارهای بیشتری به فکر کاهش هزینه‌های سفر باشند؛ بنابراین اقامت در خانه اقوام و دوستان، استفاده بیشتر از وسایل حمل‌ونقل شخصی، کاهش هزینه‌های مربوط به خرید سوغاتی و عدم استفاده از تورهای گردشگری نتیجه این وضعیت است که مانع از رخداد پیامدهای مطلوب در حوزه گردشگری داخلی شد.
رونق گردشگری در کشورهای همسایه
رفیعی با اشاره به افزایش سفرهای نوروزی گفت: «گردشگری در ایران حال‌وروز خوبی ندارد، اما کمی آن‌طرف‌تر و در کشورهای همسایه مثل ترکیه و امارات میلیاردها دلار برایشان درآمد دارد. دراین‌ارتباط مقامات ترکیه به‌تازگی اعلام کردند یک‌میلیون و ۱۵۶ هزار و ۴۰۰ گردشگر خارجی در یک ماه وارد استانبول شده‌اند؛ اما نکته مهم دیگر این است که ایرانیان رتبه اول را در میان گردشگران ترکیه داشتند! این آمار مربوط به ماه مارس ۲۰۲۲ (۱۰ اسفند ۱۴۰۰ تا ۱۱ فروردین ۱۴۰۱) است که رکوردی جدید برای بخش گردشگری ترکیه به شمار می‌آید.»
ترکیه مقصد اول گردشگران ایرانی
رئیس انجمن صنفی دفاتر هواپیمایی افزود: «بیشترین حجم سفر ایرانیان طی امسال و سال گذشته به ترکیه بود. بعد از ترکیه، عراق و بعدازآن کشورهای حوزه خلیج‌فارس بیشترین مقصد ایرانیان برای سفر بود. اگر مرزهای زمینی برای سفر به عراق باز بود، این کشور رتبه اول خروج گردشگران ایرانی را داشت.» وی در پاسخ به اینکه چرا مقصد اول ایرانیان ترکیه است؟ گفت: «جایی که بستر گردشگری خوبی مهیا باشد، مسافران هم استفاده می‌کنند. ترکیه در جذب گردشگر موفق بود. حتی در دوران کرونا به‌جز چند ماه اول، ترکیه کشوری بود که مسیرها را به روی گردشگران باز کرد. نزدیک‌ترین کشور به ایران که بیشترین و راحت‌ترین جاذبه‌های گردشگری را دارد، ترکیه است.