رهبر عراق در تلاش است تا برقراری مجدد روابط بین ایران و عربستان سعودی را تسهیل کند.
مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق روز یکشنبه در رأس هیئتی بلندپایه وارد تهران شد تا پس از دیدار با محمدبن سلمان ولیعهد سعودی با مقامات ایرانی گفت‌وگو کند. این دیدار پس‌ازآن صورت می‌گیرد که رهبر عراق شنبه‌شب شخصاً توسط محمد بن سلمان در سفری کوتاه به جده مورد استقبال قرار گرفت.
دفتر الکاظمی گفت که او و ولیعهد علاوه بر روابط دوجانبه، درباره «تلاش‌ها برای پیشبرد گفت‌وگوهای آرام و سازنده» و موضوعاتی که «به حمایت و تقویت امنیت و ثبات منطقه کمک می‌کند» گفتگو کردند.
سفر نخست‌وزیر عراق در راستای تلاش‌های قبلی وی برای تسهیل گفتگو بین دو دشمن منطقه‌ای یعنی تهران و ریاض انجام می‌شود که از طرف‌های جنگ هفت‌ساله در یمن حمایت می‌کردند.
رئیسی و الکاظمی در یک کنفرانس مطبوعاتی پس از گفتگوهای خود و به‌طور مشخص به عربستان سعودی اشاره نکردند، اما در مورد تحولات منطقه اظهار داشتند که برای بهبود روابط تلاش خواهند کرد.
رئیسی در کنار الکاظمی با اشاره به اسرائیل گفت: «عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی و حضور بیگانگان به نفع منطقه نیست و مشکلی را حل نمی‌کند.»
هر دو مقام گفتند که بر این واقعیت توافق دارند که ادامه جنگ در یمن راه‌حل مسائل پیش رو نیست و تنها گفت‌وگو می‌تواند درگیری را که باعث یک بحران انسانی شده است، حل کند.
در این راستا، آن‌ها حمایت خود از آتش‌بس مورد مذاکره سازمان ملل در یمن را تجدید کردند. هر دو مقام همچنین روابط دوجانبه دو کشور را خوب توصیف و آن را موردستایش قرار دادند و گفتند که برخی از مذاکرات بین هیئت‌هایشان به بهبود آن اختصاص داشت. آن‌ها گفتند که گفت‌وگوها بر رفع موانع تراکنش‌های مالی، تسهیل زیارت‌های مذهبی و کار بر روی خط آهنی که شلمچه در ایران و بصره در عراق را به هم متصل می‌کند، متمرکز بود.
الکاظمی روز گذشته با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران دیدار و درباره عربستان سعودی گفت‌وگو کرد.
امیرعبداللهیان با تشکر از تلاش‌های میانجی‌گری نخست‌وزیر عراق، گفت: «ایران آرزویی جز خیر برای منطقه ندارد و از بازگشایی سفارت‌های عربستان و ایران در پایتخت‌های دو کشور حمایت می‌کند.»
آن‌ها تاکنون پنج دور گفتگو داشته‌اند، اما هنوز درباره چگونگی برقراری مجدد روابط دیپلماتیک رسمی که در سال 1395 (2016) قطع شده بود، به توافق نرسیده‌اند. در آن زمان، معترضان در اعتراض به اعدام یک رهبر مذهبی شیعه توسط کشور سنی مذهب عربستان به نمایندگی‌های دیپلماتیک این کشور در ایران یورش بردند.
پس از دور پنجم مذاکرات که در فروردین 1400 (آوریل 2021) برگزار شد، یک رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی ایران که محتوای مذاکرات را موردتوجه قرار داده است، گفت این احتمال وجود دارد که دو کشور بتوانند به‌زودی نشست وزرای خارجه خود را به‌طور مستقیم ترتیب دهند.
به نظر می‌رسد تاکنون تنها نتیجه عملی مذاکرات، بازگشایی دفتر نمایندگی ایران در سازمان همکاری اسلامی مستقر در جده بوده است.
26 ژوئن 2022
تارنمای الجزیره
برگردان علی‌اصغر شهدی
[email protected]