دکتر رمزی بارود، سردبیر نشریه پلاستاین کرونیکل
26 ژوئن 2022
تارنمای اینفورماشین کلییرینگ هاوس
برگردان و کوتاه سازی علی‌اصغر شهدی
Asghar.shahdi@gmail.com
یکی از دلایلی که رسانه‌های غربی اخبار شرق را مسدود کرده‌اند و اخبار جنگ اوکراین را با کنترل و سانسور بی‌سابقه روایت می‌کنند این واقعیت است که دولت‌های غربی نمی‌خواهند افکار عمومی بدانند که جهان در حال تغییر است. تورم فزاینده، رکود قریب‌الوقوع اقتصاد جهان، بحران آوارگان، تشدید بحران کمبود مواد غذایی و ... ازجمله چالش‌هایی هستند که نیاز به بحث‌های باز و شفاف در مورد وضعیت اوکراین، رقابت ناتو و روسیه و مسئولیت غرب در جنگ کنونی دارد. این نشریه برای بحث در مورد این موضوعات و زمینه‌های گمشده جنگ روسیه و اوکراین با پروفسور نوام چامسکی، روشنفکر زنده آمریکایی به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه گزیده ای از آن را می خوانید.
• چامسکی گفت: «باید واضح باشد که تهاجم (روسیه) به اوکراین هیچ توجیه (اخلاقی) ندارد». او این جنگ را با حمله آمریکا به عراق مقایسه کرد و آن را نمونه‌ای از «جنایت عالی بین‌المللی» دانست. با این وجود چامسکی بر این باور است که «پس‌زمینه» اصلی این جنگ، عاملی که در پوشش رسانه‌های اصلی غایب است، «گسترش ناتو» هست.
چامسکی گفت: «این فقط نظر من نیست، بلکه نظر هر مقام بلندپایه در دستگاه دیپلماسی آمریکا است که با روسیه و اروپای شرقی آشنایی دارد. این دیدگاه به جورج کنان مشهورترین مدافع سیاست مهار شوروی در طول جنگ سرد، جک ملاک سفیر ریگان و ویلیام برنز مدیر فعلی سیا برمی‌گردد. درواقع، فقط هرکسی که چیزی می‌داند به واشنگتن هشدار داده است که نادیده گرفتن خطوط قرمز واضح و صریح روسیه، تحریک‌آمیز و بی‌پروا است. این نظر مربوط به افراد قبل از (ولادیمیر) پوتین است و هیچ ربطی به او ندارد. (میخائیل) گورباچف، همه همین را گفتند. اوکراین و گرجستان نمی‌توانند به ناتو بپیوندند، اینجا منطقه حیاتی (هارتلند) و ژئواستراتژیک روسیه است.
به گفته چامسکی، «جرج اچ دبلیو بوش... به‌طور صریح به گورباچف قول داد که ناتو فراتر از آلمان شرقی گسترش نخواهد یافت. اما وقتی کلینتون آمد، شروع به نقض آن کرد و دلیل آورد که به دلایل سیاست داخلی باید این کار را انجام می‌داد. او باید رأی لهستانی را می‌گرفت. جرج بوش دوم درها را به‌طور کامل باز کرد. درواقع، با وجود مخالفت همه در دستگاه دیپلماسی عالی، به غیر از دسته کوچک همراه خود در کاخ سفید چون دیک چینی، رامسفلد و ...، از اوکراین دعوت کرد تا به ناتو بپیوندد. اما فرانسه و آلمان آن را وتو کردند.»
از سال 1393 (2014) پس از سازمان‌دهی شورش میدان، ایالات‌متحده به‌طور آشکار و نه مخفیانه، حرکت برای ادغام اوکراین در فرماندهی نظامی ناتو، ارسال تسلیحات سنگین و پیوستن به تمرینات نظامی، آموزش نظامی را آغاز کرد و این امر پنهانی نبود. چامسکی گفت: «آنها به این موضوع افتخار می‌کردند.»
• جالب اینکه ولادیمیر زلنسکی «بر روی یک پلتفرم و قول حزبی آوردن صلح انتخاب شد تا چیزی را که درمینسک - 2 پیش‌بینی‌شده و بر نوعی خودمختاری برای منطقه شرقی کشور تأکید داشت را به اجرا درآورد. وی در ابتدا سعی کرد تا آن را اجرا کند. شبه‌نظامیان راست‌گرا به او هشدار دادند که اگر پافشاری کند، او را خواهند کشت. او حمایتی از آمریکا نداشت. اگر آمریکا از این برنامه حمایت می‌کرد، او می‌توانست قولی را که داده بود عملی نماید، ولی گذشته از این‌ها، ایالات‌متحده متعهد به ادغام اوکراین در ناتو شده بود.
دولت جو بایدن به سیاست گسترش ناتو ادامه داد. چامسکی گفت: «درست قبل از تهاجم، بایدن… با تهیه بیانیه مشترک خواستار گسترش این تلاش‌ها برای ادغام اوکراین در ناتو شد. در نوامبر، این بیانیه با امضای وزیر امور خارجه به منشور تبدیل شد.
• بلافاصله پس از شروع جنگ، «وزارت امور خارجه ایالات‌متحده اذعان کرد که نگرانی‌های امنیتی روسیه را در بحثی با روسیه در نظر نگرفته است. سؤالی در خصوص ناتو باکسی در میان گذاشته نخواهد شد. خب، همه این‌ها تحریک است. نه یک توجیه، بلکه یک تحریک است که در گفتمان آمریکایی، نام بردن از تهاجم به عنوان "تهاجم بی‌دلیل به اوکراین" تقریباً واجب است.»•چامسکی ادامه داد: «البته که روسیه تحریک شد. در غیر این صورت آمریکائی‌ها هیچ‌گاه از آن به عنوان یک تهاجم بی‌دلیل یاد نمی‌کردند. در حال حاضر، سانسور در ایالات‌متحده به سطحی فراتر از هر چیزی ازجمله در زندگی خود من رسیده است. چنان سطحی از سانسور که شما مجاز به خواندن موضع روسیه نیستید. به معنای واقعی کلمه. آمریکایی‌ها اجازه ندارند بدانند روس‌ها چه می‌گویند. به جز چیزهای انتخاب‌شده! من هرگز چنین سطحی از سانسور را ندیده بودم.»
چامسکی در رابطه با دیدگاه خود در مورد سناریوهای احتمالی آینده گفت: «جنگ یا از طریق دیپلماسی یا غیر آن پایان خواهد یافت. این فقط منطق است که راه را نشان خواهد داد. اگر دیپلماسی معنایی دارد، یعنی هر دو طرف می‌توانند آن را تحمل کنند. در این شیوه آنها به هر چیزی که می‌خواهند نمی‌رسند چون باید چیزی در برابر آن بدهند. این دیپلماسی است. اگر دیپلماسی را رد می‌کنید، می‌گویید: «اجازه دهید جنگ با تمام وحشت‌هایش، با تمام ویرانی‌های اوکراین ادامه یابد و اجازه دهید تا زمانی که به آنچه می‌خواهیم برسیم، ادامه پیدا کند».
• چامسکی می‌گوید «ما» (به واشنگتن اشاره دارد) که صرفاً می‌خواهد «به روسیه آن‌قدر آسیب برساند که دیگر هرگز نتواند چنین حرکت‌هایی را انجام دهد. اینکه رسیدن به آن غیرممکن است، خب این یعنی چی؟ یعنی بیایید جنگ را تا زمانی که اوکراین ویران شود ادامه دهیم. این سیاست آمریکاست.»