آناهید خزیر: کتاب «آناهیتا» پنجاه گفتار ابراهیم پورداود با گردآوری و تدوین مرتضی گرجی و به اهتمام عبدالکریم جربزه‌دار از سوی انتشارات اساطیر منتشر شده است. پنجاه گفتار ابراهیم پورداود درباره فرهنگ و تمدن ایران باستان است و در واقع سومین جلد از مجموعه مقالات استاد پس از «فرهنگ ایران باستان» و «هرمزدنامه» است که در سال ۱۳۴۲ خورشیدی در ۴۵۶ صفحه از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شد.
گفتارهای این نامه چون گفتارهای دو نامه نامبرده در موضوع‌های گوناگون است، برخی تاریخی و برخی لغوی و برخی دیگر ادبی و اجتماعی است، هر چه هست از مرز ایران‌زمین بیرون نیست یا یک گونه پیوستگی با میهن دارد.
نهضت تازه‌ای که انتشار کتاب‌های پورداود در زمینه تمدن ایران باستان، شامل فرهنگ، لغات، ادبیات، تاریخ، آیین، آداب و رسوم به وجود آورد مشابه همان رنسانس است که در اثر دست یافتن و انتشار افکار و ادبیات رم و یونان قدیم، تحول بزرگی در علم و ادب اروپا پدیدار ساخت. تفسیر و انتشار اوستا و ادبیات مزدیسنا، مبدا یک تحول دامنه‌دار در فرهنگ ایران شد. ایرانیان در اثر انتشار نوشته‌های پورداود به تاریخ و فرهنگ نیاکان خود آشنا شدند و به واسطه قرار دادن فرهنگ ایران باستان و اوستا و فارسی باستان در برنامه‌های دانشگاه، فصل نوینی در تاریخ علم و ادب ایران آغاز شد. پورداود شاگردان خود را قدم به قدم به سوی بنای عظیم تمدن فرهنگ ایران باستان پیش برد. پس از نخستین شاگردان وی، که اینک چند تن از آنان در کرسی دانشگاه‌های ایران، سرگرم تدریس فرهنگ ایران باستان و رشته‌های دیگر علمی هستند، گروهی از جوانان میهن با شور و هیجان به تحقیق در دین و تمدن و فرهنک نیاکان خود همت گماشتند.
کوشایی پورداود برای برگردان اوستا به زبان فارسی و آشنایی دیگر بار ایرانیان با این کتاب مینویی، در نوشته‌های بسیاری آمده است. او در این راه دشوار دست به کوششی زد که به‌راستی شگفت‌انگیز است. بدان اندازه که هم‌ترازی برای او نمی‌توان شناخت. هنوز هم پژوهشی‌های اوستاشناسی و باستانی ایران بهره‌مند از خوان گسترده پورداود است. از این رو در سال ۲۰۱۶ میلادی مرکز ایران‌شناسی دانشگاه یوسی‌ال‌اِی کالیفرنیا با کمک خانواده پورداود «مرکز ایران‌شناسی پورداود» را بنیاد گذاشت و در آوریل همان سال جشنی به بهانه بنیاد نهادن آن مرکز پژوهشی و دانشگاهی برپا کرد. سرپرستی مرکز ایران‌شناسی پورداود را دکتر رحیم شایگان بر دوش دارد.
پورداود در سال‌هایی که با سخت‌کوشی بسیار سرگرم انجام پژوهش‌های بنیادین و گسترده خود بود و دریچه‌ای نو بر روی ایرانیان گشود تا پیشینه دیرینه خود را بهتر بشناسند، از زخم زبان‌ها در امان نبود. زمانی که او در سال ۱۳۴۴ خورشیدی دو داستان از شاهنامه را به خواست شرکت نفت ایران چاپ کرد، جلال‌آل‌احمد به سختی بر او تاخت و آن مرد فرزانه و بی‌مانند را به «تعصب نژادی و فرهنگی» متهم کرد! در حالی که آل‌احمد شاگرد پورداود در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بود و از دانش استادش نکته‌ها آموخته بود. هر چند آل‌احمد بعدها به لغزش خود و سخنان ناروایی که درباره پورداود گفته بود، پی بُرد و آن نوشتار تند و گزنده‌اش را در بازچاپ کتاب‌هایش برداشت.
راهنمای سانسکریت در بخشی از نیز اهمیت بسیاری دارد. در سده نوزدهم میلادی برخی از دانشمندان برای دریافتن مفهوم درست اوستا به سانسکریت روی آوردند و از چهار دیوار گزارش سنتی نامه دینی ایرانیان که بنیاد استواری ندارد درآمدند. این چنین بسیاری از واژه‌ها و جمله‌های اوستا را که گذشت زمان و آسیب روزگار دور از فهم کرده بود دگرباره روشن کردند. برخی از دانشمندان اوستا و سانسکریت دان چون بارتولومه که در سال ۱۹۲۵ میلادی درگذشت، از برای نشان دادن خویشاوندی زبان دو گروه آریایی (ایرانیان و هندوان) با همدیگر، یک جمله سانسکریت را برگزیده در زیر هر کلمه معادل اوستایی آن را نوشته و همان قاعده صرف و نحوی آن جمله سانسکریت را با کلمات اوستایی اجرا کرده است.
کتاب «آناهیتا» پنجاه گفتار پورداود با گردآوری و تدوین مرتضی گرجی و به اهتمام عبدالکریم جربزه‌دار در ۵۶۰ صفحه و قیمت ۹۰۰ هزار تومان از سوی انتشارات اساطیر منتشر شده است.