هنگامی که ترامپ در ژانویه سال جاری به طور غیرقانونی دستور ترور سلیمانی را صادر کرد، مقامات آمریکا اینگونه استدلال کردند که هدف واشنگتن از این حمله، بازدارندگی در برابر حملات موشکی شبه‌نظامیان عراقی مورد حمایت ایران بوده است. با نزدیک شدن به سالگرد ترور سلیمانی، ما احتمالا یک‌بار دیگر به سمت درگیری غیرضروری پیش می‌رویم. اگر سیاست فشار حداکثری ترامپ نبود، نیروهای ایالات‌متحده در عراق کمتر از امروز در معرض خطر قرار می‌گرفتند و درگیری با سربازان آمریکایی کمتر اتفاق می‌افتاد. اگر تصمیم رئیس‌جمهور نبود که دستور حمله غیرقانونی و تحریک‌آمیز را که منجر به ترور سلیمانی و یک رهبر شبه‌نظامی عراقی شد، تنش بین ایالات‌متحده و ایران به اندازه اکنون نبود. رویکرد ترامپ در دو سال و نیم گذشته در قبال ایران انتخاب شبه‌جنگ و سپس سرزنش طرف مقابل برای پاسخ به تحریکات وی بوده است. به دور از حملات بازدارنده شبه‌نظامیان عراق، این ترامپ بوده که آن‌ها را تحریک و دعوت به مبارزه کرده است. اسرائیل نیز به سهم خود با گذر دادن یکی از زیردریایی‌هایش از کانال سوئز درجه حرارت را افزایش داده تا آمادگی خود را برای پاسخگویی به هرگونه تلافی در ترور محسن فخری‌زاده دانشمند هسته‌ای ایران از جانب خود را نشان داده باشد. حضور مشهود زیردریایی اسرائیل در کانال سوئز و سپس دریای سرخ یک حرکت نادر بود که با رضایت مقامات مصری انجام شد و این هشدار را می‌دهد که اسرائیل خود را برای یک جنگ احتمالی آماده می‌کند. استقرار زیردریایی اسرائیلی به عنوان پیام بازدارندگی توصیف می‌شود، اما درواقع نتیجه یک حمله ناسازگار و غیرقانونی توسط اسرائیل در داخل ایران است. اگر اسرائیلی‌ها حمله تروریستی به خاک ایران را انجام نداده بودند، دیگر دلیلی برای نگرانی از تلافی احتمالی آن‌ها در میان نبود. این موضوع با مشکلاتی در زمینه چگونگی پوشش خبری اخبار مربوط به ایران و سوءاستفاده مداوم از مفهوم بازدارندگی توسط ایالات‌متحده و اسرائیل روبرو می‌شود. وقتی تندروها در ایالات‌متحده و اسرائیل در مورد توسل به بازدارندگی صحبت می‌کنند، منظور آن‌ها این است که می‌خواهند دست به اقدامات تجاوزی بزنند، اما آن‌ها آن را به عنوان اقدامات دفاعی نشان می‌دهند... اکنون ایالات‌متحده و اسرائیل دریافته‌اند که برای جلوگیری از پاسخ‌های احتمالی به تهاجمات قبلی خود، مجبور به نشان دادن زور اضافی و تهدیدهای جدید گردیده‌اند. این اقدامات تهاجمی به جای ایمن‌سازی بیشتر آن‌ها، آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها را در معرض خطرات بیشتری نسبت به آنچه قبلاً با آن مواجه شده بودند، قرار داده است... لازم به تأکید است که اگر دولت ترامپ گام بی‌پروا و مخرب خود را برای خروج از برجام و آغاز جنگ اقتصادی علیه ایران برنداشته بود، هیچ‌یک از این اتفاقات رخ نمی‌داد. هر اتفاقی که در چند هفته آینده رخ دهد را می‌توان رد آن را در اتفاقات گذشته جستجو کرد و به‌طور قطع ترامپ مسئول عواقب آن خواهد بود.
26 دسامبر 2020
تارنمای اینفورماشین کلییرینگ هاووس
برگردان علی‌اصغر شهدی
[email protected]