میگوئل دیاز کنل، نخستین دبیر اول حزب کمونیست کوبا پس از ۶ دهه استیلای فیدل و رائول کاسترو در رأس این حزب است. از پست دبیر اولی حزب کمونیست کوبا به‌عنوان پرنفوذترین پست سیاسی این کشور یاد می‌شود. استقرار میگوئل دیاز کنل که از سال ۲۰۱۸ پست ریاست‌جمهوری کوبا را از رائول کاسترو در سمت دبیر اولی حزب کمونیست کوبا گرفت، انقلاب این کشور را که در سال ۱۹۵۹ به رهبری فیدل کاسترو به قدرت رسید را وارد فصل جدید خواهد کرد. از آقای دیاز-کنل به‌عنوان کسی که به برادران کاسترو وفادار و به مدل اقتصادی موردتوجه آن‌ها معتقد است یاد می‌شود. روز جمعه گذشته که هنوز سمت دبیر اولی حزب کمونیست کوبا رسماً به آقای دیاز-کنل منتقل نشده بود رائول کاسترو گفت رهبری حزب را به نسل جوان‌تر که "سرشار از انگیزه و روحیه ضد امپریالیستی" است، واگذار خواهد شد. میگوئل دیاز-کنل که حدود ۶۰ سال سن دارد اکنون جایگزین رائول کاسترو شده که ۳۰ سال از او مسن‌تر است. انتصاب جدید در حزب کمونیست کوبا روز دوشنبه، ۱۹ آوریل، در پی آن اعلام شد که جمعه گذشته رائول کاسترو رسماً از سمت دبیر اولی این حزب کناره‌گیری کرد. رائول کاسترو، ۸۹ ساله، از سال ۲۰۱۱ که فیدل کاسترو از این سمت کنار کشیده بود سمت دبیر اولی حزب کمونیست را در دست داشت. او برای ۵ دهه قبل آن‌هم به‌عنوان دبیر دوم حزب در کنار بردار بزرگش، فیدل، رهبری این حزب را در دست داشت. گزارشگران در آمریکای لاتین می‌گویند سپردن پست حساس دبیر اولی حزب به میگوِل دیاز-کنل یک تصمیم قابل پیش‌بینی بود. زیرا به عقیده آنان آقای دیاز-کنل نشان داده که به مدل اقتصادی (فیدل) کاسترو و سوسیالیسم مورد تأکید او وفادار است و در مقام رئیس‌جمهوری کوبا هم او تنها به گسترش محدود بخش خصوصی رضایت داده که آن‌هم همسو با تمایلات سلف خود (رائول کاسترو) بوده است. با این انتصاب برای نخستین بار حساس‌ترین سمت‌های حکومتی کوبا به کسی غیر از برادران کاسترو سپرده می‌شود.
کناره‌گیری رائول
رائول، برادر فیدل کاسترو، روز جمعه از سمت خود به‌عنوان دبیر نخست حزب کمونیست کوبا کناره‌گیری کرد تا پس از بیش از شش دهه این حزب بدون سایه کاستروها در رأس خود، وارد فصل جدیدی شود. رائول یکی از نخستین رهبران انقلاب کوبا بود که رهبری آن را فیدل کاسترو در سال ۱۹۵۹ در کنار کسانی چون چه‌گوارا بر عهده داشتند و با براندازی دولت وقت کوبا، نظام کمونیستی این کشور را پایه‌ریزی کردند. استعفای او اگرچه قابل پیش‌بینی بود اما رسمیت یافتن آن نقطه عطفی در تاریخ انقلاب کوبا محسوب می‌شود چراکه این کشور در ۶ دهه گذشته همواره در سایه نام این دو برادر بوده است. رائول متولد ۳ ژوئن ۱۹۳۱ بزرگ‌شده هاوانا است و در همین شهر هم به مدرسه رفت. او در پس از اتمام دبیرستان در دانشگاه پایتخت اقتصاد خواند. رائول یکی از طراحان اصلی حمله ناموفق سال ۱۹۵۳ به پایگاه نظامی مونکادا در سانتیاگو د کوبا بود که طی آن او و فیدل کاسترو قصد داشتند حکومت ژنرال باتیستا را سرنگون کنند. در پی این حمله چریکی او بازداشت و به تحمل ۱۳ سال زندان محکوم شد اما با مشمول عفو شدن در سال ۱۹۵۵ از زندان آزاد و به‌جای آن به مکزیک تبعید شد. آنجا بود که رائول با ارنستو چه‌گوارا آشنا شد و او را به برادر خود، فیدل، معرفی کرد. به این لحاظ، رائول را می‌توان یکی از معماران اصلی انقلاب کوبا دانست. رائول یک سال بعد، یعنی در دسامبر سال ۱۹۵۶ به کوبا برگشت. او سوار کشتی به نام گرانما شد که حامل گروهی از یاران تبعیدی فیدل کاسترو به نام جبهه ۲۶ ژوئیه بود. آن‌ها با عملیات پارتیزانی که از کوه‌های سیه‌را ماسترا شکل می‌گرفت بالاخره موفق شدند حکومت ژنرال باتیستا را سرنگون و او را ناچار به فرار کنند. پس‌ازآن فیدل کاسترو به‌عنوان نخست‌وزیر جدید کوبا سوگند یاد کرد و رائول را به فرماندهی نیروهای نظامی انقلاب منصوب کرد. سمتی که رائول کاسترو تا سال ۲۰۰۸ برعهده داشت.
نقطه عطف در کوبا
فیدل کاسترو از 1959 تا ۱۹۷۶ به‌عنوان نخست‌وزیر و سپس از ۱۹۷۶ تا ۲۰۰۸ به‌عنوان رئیس‌جمهور کوبا و رئیس حزب حاکم کمونیست مشغول فعالیت بود. او که یک مارکسیست دوآتشه و مخالف سرسخت امپریالیسم آمریکا بود، نخستین حکومت «مارکسیست-لنینیست» جهان را تشکیل داد. در مقابل، آمریکا این کشور را تحریم کرد و پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، وضع کوبا بدتر شد؛ به‌گونه‌ای که همچنان یک کشور فقیر، فلاکت‌زده و توسعه‌نیافته در آمریکای لاتین به‌حساب می‌آید. کاسترو که در میان رهبران کمونیست جهان، طولانی‌ترین دوره حکومت را داشت، سرانجام در سال 2008 از قدرت کنار رفت و جای خود را به برادرش «رائول کاسترو» سپرد. تحلیلگران می‌گویند کنار رفتن رائول کاسترو از قدرت، نقطه عطف برای آینده کوبا به شمار می‌رود و احتمالاً پنجره اقتصاد آزاد به روی کوبایی‌ها گشوده خواهد شد و مردم کوبا که 61 سال زیر استبداد خانواده کاسترو بودند و فقر و فلاکت را تجربه کردند، احتمالاً آینده بهتری پیش رو خواهند داشت.