عمل درست آن نیست که مورد تأیید اکثریت باشد، عمل درست آن است که با عقلانیت بشری تأیید شود. شاخصهای عقلانیت به فطرت بشری مرتبط است و ارتباطی به فرهنگ و دین ندارد. پیامبر اکرم (ص) فرمود: «عقل» درون انسان است. 16 آذر روزی است که سه لاله فرهیخته (شریعت رضوی، قندچی و بزرگنیا) در دانشکده فنی تهران دست به عملی زدند که برای همیشه در تاریخ ایران ثبت شد و عقلانیت آن را ستایش کرد. شاید در آن روز اکثریت مردم به دلیل سانسور خبری از آن مطلع نشدند و بهتبع حمایت نکردند، ولی عقلانیت، این عمل صالح زمان را که اعتراض به کودتای ضد مردمی و ورود حامی خارجی آن (نیکسون) به ایران را تأیید کرد.
قیام دانشجویان علیه کودتای ناجوانمردانه پهلوی دوم که علیه دولت مردمی دکتر محمد مصدق به وقوع پیوست، مصداق آیه «ان تقوموا لله مثنی و فرادا» بود که در زمان خود مثل طلوع خورشید نورافشانی کرد و باعث بیداری نخبگان و توده هاست. در سالهای اوج انقلاب که به محضر آیت ا... طالقانی مشرف میشدم، دعای ایشان کثرا... امثالکم بود (خدا مثل شما را زیاد کند) چون به تعبیر ایشان اعتراض گسترده در دانشگاهها عمل صالح زمان بود.
مرحوم علی شریعتی همواره توصیه میکرد عمل صالح یعنی عمل موردنیاز زمان. به تعبیر قرآن عمل صالح همانند شجره طیبه است که رشد چشمگیر دارد، لذا این نهال به درخت تنومندی تبدیل شد که انقلاب ایران را در پی داشت و بساط حاکمیت فرد بر جامعه یعنی سلطنت را از این سرزمین جمع کرد، این فرق اساسی عمل صالح با عمل حسنه است.
اکنون جامعه امروز ما به‌شدت تشنه عدالتخواهی است که به تعبیری همان عمل صالح زمان است و درستی آن را تاریخ در آینده تأیید خواهد کرد، زیرا به تعبیر رهبری، امروز در جامعه ما عدالت حاکم نیست، لذا جامعه به‌سرعت به سمت دوقطبی شدن حرکت میکند، هم در اقتصاد و هم در سیاست.
در این شرایط تحریم و فقر فزاینده، اعزام یک هیئت دیپلمات 40 نفره به وین با صدها میلیارد تومان هزینه از جیب مردم باهدف اعلام دو سند که وزارت خارجه میتوانست آن را با پست هم ارسال کند، دور از عدالت است و همچنین برخورد به آن‌ها که آب میطلبند دور از عدالت است. کاش مسئولان در اصفهان کمی میاندیشیدند و هیئتی را از دانشگاه‌های اصفهان برای مذاکره با کشاورزان تعیین میکردند که به آن‌ها مدیریت آب بیاموزند و در اصفهان کمآب، برنج و هندوانه نکارند و مهم‌تر اینکه صنایع آب در این استان مثل ذوب‌آهن، فولاد مبارکه و... تعطیل شوند.
مهمترین خلأ امروز کشور ما عقلانیت است. ایران نیاز به قوه چهارمی به نام عقلانیت دارد که سه قوه دیگر را برای حل مشکلات داخل و خارج هماهنگ کند. هر عمل عقلانی امروز عمل صالح محسوب میشود که مانند درخت طیبه، ثمره آن در آینده حاصل میشود، درست مانند اعتراض دانشجویان در 16 آذرماه 1332 که درستی آن را تاریخ گواهی کرد.