عبدالرضا داوری، پژوهشگر
نویسنده از جزئیات سفر انریکه مورا به ایران اطلاعاتی ندارد ولی حدس و گمانه زنی این است که پیام پنهان آقای رییسی در گفتگوی تلوزیونی دقیقا با این سفر مرتبط بود و این طور تصور می شد که رییس جمهور می خواهد بگوید ما فضای امسال و فضای بودجه و فضای اداره کشور را بدون توافق نیز ممکن کرده ایم. شاید در صحبت های اقای رییسی پیامی پنهان و مرتبط با سفر آقای "انریکه مورا" وجود داشت البته بخشی از این حرف ها برای آرامش جامعه بود. چون آقای مخبر شب قبل از صحبت های آقای رییسی در مورد فضای اقتصادی کشور صحبتی کرد و داده ها و دیتا هایی که در صحبت های وی بود بجز عدد اعلامی یارانه بود ولی او دیتا های بیشتری ارائه کرد.
واکنش هایی که ما در دولت با محوریت نیروهای نزدیک به جبهه پایداری می بینیم قابل توجه است. برنامه ای که توسط آقای رییسی اعلام شد برنامه مسعود میرکاظمی است که جایگاه او از سال 90 در جبهه پایداری مشخص است. وی عضو شورای مرکزی بود و ارتباط با آقای محصولی ارتباطی روشن است.
پنج مصاحبه ابراهیم رییسی را از آبان تا اسفند 1400 ببینید، فقط اعداد کمی تغییر کرده است ولی برنامه همان است. به نظر می رسد مجموعه ای که در درون دولت سیزدهم ولی با محوریت جبهه پایداری برای آقای رییسی تصمیم سازی می کند بحث را بر عدم توافق با آمریکا گذاشته است و در تمامی آنچه که مرتبط با دولت است از جمله بودجه و یارانه ها و... تماما در این جهت تجهیز شده و در مسیر فرضیه عدم توافق و عدم احیای برجام چیده شده است.
نویسنده نمی داند چه اتفاقی در 60 تا 70 روز اخیر افتاده است و جهت گیری ها به چه صورتی بوده است اما دیگر افقی برای احیای برجام و توافق دیده نمی شود و یا بسیار تیره و تار است. مهمترین فکت آشکار کنش آقای رییسی در این مسیر است. مهمترین مساله اقتصاد ایران بدون تعارف و بدون هر شعاری مساله تحریم ها است. تحریم ها بعد از سال 90 عملا ستون فقرات اقتصاد ایران را خم کرده است. ما امروز به شرایط کلنگی شدن اقتصاد رسیده ایم جمعیت در حدود 15% افزایش پیدا کرده و رشد اقتصاد ایران صفر است. امروز مهمترین کسی که باید رد میانه میدان باشد و مساله تحریم را جدی بگیرد ابتدا رییس جمهور است به ویژه رییس جمهوری که کلید واژه هایی چون بانیان وضع موجود را تولید کرده است. درحالیکه بنای وضع موجود جز بر تحریم نیست. من نمی خواهم ناکارآمدی های دولت ها و برخی بی توجهی ها را انکار کنم قطعا دولت ها نیز در شناخت مساله مرتکب خطا شده و می شوند. ولی این رفتار که علت و علل را به کل کنار بگذاریم و سپس کنش هایی داشته باشیم که گویی مساله توافق هیچ اهمیتی ندارد این ها در کنش های آقای رییسی دیده می شود و نشان می دهد آقای رییسی مدت ها است که می خواهد نشان بدهد کاری با توافق ندارد. ما با تحلیل اعداد و ارقام نشان داده ایم که هدف اصلی دولت از حذف ارز ترجیحی، جبران کسری بودجه اش در سال 1401 است. نویسنده هم جزو کسانی بود که تا اسفند سال گذشته به احیای برجام خوشبین بودم اما امروز تحلیل ها و اخبار نشان می دهد که دولت و حاکمیت دیگر برنامه ای برای توافق و احیای برجام ندارند.