علی میرزایی، کارشناس ارشد جغرافیای سیاسی
ترکیه برای رسیدن به جایگاهی که امروز در جهان و در منطقه دارد، راهی پیش روی خود نداشت زیرا با مشکلات و بحران های زیادی روبرو بوده و هست.
اما با وجود همه فراز و فرود هایی که ترکیه با آن ها دست و پنجه نرم کرده، هرگز تحریم ها و فشارهایی که ایران با آن ها مواجه بوده،است را تجربه نکرده است.
مهمترین مشکلات ترکیه در سال های گذشته بحران همه گیری کرونا بوده است.
با توجه به وابستگی اقتصاد ترکیه به صنعت گردشگری در دوران کرونا این کشور از منظر کم شدن درآمد گردشگری اش تحت فشار قرار گرفت و ضرر کرد.
درآمد گردشگری سهل الوصول ترین درآمد ها است و ترکیه روی این منبع درآمدی حساب ویژه ای باز کرده و همه ساله این صنعت را توسعه می دهد و درآمد کسب می کند.
با شیوع کرونا کسب و کارهایی که در زیر مجموعه صنعت گردشگری شکل گرفته بودند تا آستانه تعطیلی دائمی پیش رفتند. این وضعیت موجب بیکاری گسترده و بحران زایی در ترکیه می شد.
از این رو ترکیه بر کنترل بیماری تمرکز کرد و از جمله کشورهایی بود که به سرعت ممنوعیت های کرونا را لغو کرد.جنگ روسیه و اوکراین هم تبعات سختی برای اقتصاد ترکیه داشت، چون هم روسیه و هم اوکراین دو مقصد صادراتی محصولات ترکیه بودند.
از سوی دیگر ترکیه یکی از خریداران گندم روسیه و اوکراین بود و مثل سایر کشورهای جهان از بحران غلات که محصول جنگ اوکراین بود تاثیر منفی گرفت.
اما ضربه بزرگ این جنگ به اقتصاد ترکیه به خاطر ارتباطات گسترده این کشور با هر دو کشور درگیر یعنی روسیه و اوکراین بوده و هست.
موج جدید تورم و فشار مالی در ترکیه متاثر از همین مساله است. همچنین به دلیل وابستگی این کشور به گاز روسیه ،ترکیه با مشکل روبه رو شده است.
اما ترکیه در این بحران در کنار شریک تجاری اش یعنی روسیه در جنگ با اوکراین قرار نگرفت و موضع گیری هایش در خصوص بحران اوکراین بی طرفانه و ضد جنگ بود تا زیر ضرب غرب قرار نگیرد.
سیاست خارجی ترکیه همواره در چارچوب راهبرد های غرب است. ترکیه با عضویت در ناتو امنیت اش را به غرب گره زده و امروز مقر ناتو در منطقه محسوب می شود.
سیاست ترکیه در منطقه هم با فرار و نشیب های بسیاری همراه بود. اما این توانایی را داشت که بین ارتباط اش با قدرتهای بزرگ دنیا تعادل برقرار کند.
همانطور که نه تنها بین آمریکا و روسیه، بلکه در بحران اخیر، بین روسیه و اوکراین نیز تعادل ارتباطات خود را حفظ کرده است.
موقعیت منطقه ای ترکیه، عضویت در ناتو و همکاری این کشور با روسیه، برایش شرایطی ویژه ایجاد کرده است تا به عنوان یک کشور در حوزه خاورمیانه ضمن حفظ ارتباط مناسب با کشور های منطقه، با زبان غرب با آنها صحبت کند و از ظرفیت‌های دو طرف به نفع منافع خود کمال بهره را ببرد.