ستاره صبح، فائزه صدر: برکناری مایک والتز از سمت مشاور امنیت ملی و انتصاب او به عنوان نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل در شرایطی که آمریکا در حال مذاکره با جمهوری اسلامی است، زلزله‌ای سیاسی ارزیابی می‌شود. اگر چه دولت آمریکا تلاش کرد این برکناری به صورت یک تغییر سازمانی جلوه کند، اما مشخص بود که عوامل دیگری در این تصمیم نقش داشتند. واضح است که این تغییرات ناشی از اختلاف نظر عمیق رئیس‌جمهور آمریکا در مسائل کلیدی سیاست خارجی با مشاور امنیت ملی اش بود. مایک والتز سیاست های جنگ طلبانه را دنبال می‌کرد او از مدافعان فشار حداکثری علیه ایران و از مخالفان مذاکره بود. از این رو می‌توان برکناری وی را حذف یک چهره تندرو دانست. اما سؤال این است که تغییر و تحول در دولت آمریکا چه تأثیری بر خواهد داشت؟ ستاره صبح در گفت‌وگو با عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپولتیک به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می‌خوانید:
عبدالرضا فرجی راد ضمن تشریح دو دستگی در عرصه سیاسی ایالات متحده گفت: در سیاست آمریکا دو گروه وجود دارد. هدف هر دو یکی است ولی مسیر گروهی دیپلماسی است که دونالد ترامپ و معاونش جی دی ونس در رأس آنها قرار دارد. این گروه برای رسیدن به توافق با ایران از ابزار دیپلماسی استفاده می‌کند، ولی معتقد است فشار حداکثری و اهرم نظامی نیز باید وجود داشته باشد.
وی افزود: دسته دوم گروهی است که معتقد به برخورد نظامی با ایران است و عقیده دارد نمی‌توان از طریق دیپلماسی با جمهوری اسلامی به نتیجه رسید. یکی از شخصیت های برجسته این نگاه مایک والتز، مشاور امنیت ملی دولت آمریکا بود که دو روز پیش از سمت خود برکنار شد. تعدادی از نمایندگان کنگره هم در این گروه تعریف می‌شوند.
فرجی راد در این رابطه ادامه داد: نگاه والتز و روبه‌رو که به نئوکان‌ها و لابی یهود نزدیک هستند و عقیده دارند ایران امنیت اسرائیل را به خطر انداخته است. برای آنها تأمین منافع اسرائیل اولویت دارد.
این استاد ژئوپولتیک سیاست های رئیس‌جمهور آمریکا را آزمون دیپلماسی در دولت دوم دونالد ترامپ می‌داند. فرجی راد در این رابطه اعلام کرد: دونالد ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری اش اعتقاد به جنگ ندارد و به دنبال صلح است. ترامپ از این مسیر اهدافی برای خود تعریف کرده که جایزه صلح نوبل یکی از آنها است. ترامپ عقیده دارد نباید ثروت آمریکا را صرف جنگ کرد و این پول‌ها باید در داخل صرف سرمایه‌گذاری، تولید و صنعت شود. ترامپ در حال آزمودن دیپلماسی است.
وی اظهار داشت: کاخ سفید و در دولت آمریکا کسی به اندازه مایک والتز به ترامپ نزدیک نبود. کسی نمی‌تواند به اندازه مشاور امنیت ملی به رئیس‌جمهور نزدیک باشد. دفتر کار او در کنار اتاق رئیس‌جمهور است و مرتبا گزارشهایی تهیه می‌شود و در اختیار رئیس‌جمهور قرار می‌گیرد.
دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه با تشریح تحولات سیاسی دولت آمریکا در روزهای گذشته گفت: آنطور که شنیده شد دونالد ترامپ احساس کرده گزارشات تند است و به دلیل اصرار بر تحمیل نظرات کلافه می‌شود. از سویی آقای والتز با افراد دیگری در دولت مشکل پیدا کرده بود و جر و بحثهایی وجود داشت. به همین دلیل مایک والتز کنار گذاشته شد.
وی در این رابطه افزود: ترامپ قصد دارد استیو ویتکاف را به جای والتز به عنوان مشاور امنیت ملی انتخاب کند اما ویتکاف تاکنون زیر بار نرفته است چون او تاجر ثروتمندی است که نشستن در دفتر کار مشاور امنیت ملی و تهیه گزارش از مسائل حساس از حوصله اش خارج است.
فرجی راد ادامه داد: مذاکره با روس‌ها و ایران، مأموریت ویتکاف است تا در کنار کار های تجاری اش به آن بپردازد، ولی باید دید آیا او برای پذیرفتن مسئولیتی سنگین تر در پستی حساس تر آمادگی دارد یا نه؟!
سفیر پیشین ایران در نروژ در رابطه با مذاکرات ایران و آمریکا خاطرنشان کرد: مذاکرات ایران و آمریکا ادامه خواهد داشت. ولی شاید تعهد بر قول و قرارهایی که آمریکا در جلسات اول و دوم مذاکرات به طرف ایرانی داده بود محل تردید باشد. مصاحبه مارک روبیو وزیر خارجه آمریکا از فشار خبر می‌دهد که در رسانه‌ها منعکس می‌شود.
فرجی راد در مورد تبعات بین‌المللی واکنش های داخلی متذکر شد: افرادی در داخل از نتایج نشست های اول و دوم ابراز خوشحالی کردند و فکر کردند همه چیز تمام می‌شود و چند جلسه دیگر به توافق می‌رسند. برخی در رسانه های داخل به نقل از مذاکره کننده‌ها گفتند که: تا الان هر چه خواستیم آمریکایی‌ها پذیرفته‌اند و شانس توافق 99 درصد است.
وی گفت: واکنش‌ها در ایران به نتیجه مذاکره بهانه و ابزار لازم را به لابی های قدرتمند در واشینگتن داد که ناخشنودی خود ازجریان مذاکره با ایران را به ترامپ منتقل کنند. مذاکره کنندگان ایران در دوره های بعدی مذاکرات با درخواست های بیشتری از سوی آمریکا مواجه خواهند شد.
این کارشناس سیاست خارجی در ادامه سخنانش افزود: اظهار نظرها در ایران موجب تحریک جناح تندرو در آمریکا شد، و نئوکان ها، طرفداران اسرائیل، شخص نتانیاهو و افرادی چون آقای والتز یا وزیر دفاع آمریکا برآشفته شوند پرسش از ترامپ شروع شود که چه می‌کنید؟ و چرا به این سرعت به ایران امتیاز می‌دهید؟
وی گفت: تندروها در داخل دولت و کنگره آمریکا حملاتی جدی به آقای ویتکاف داشتند و او را فردی با تجربه معرفی نمی‌کردند. از این رو شاید در جلسات بعدی امتیازات کمتری داده شود یا سخت گیری بیشتر باشد. اظهارات اخیر مارک روبیو از چنین فضایی برآمده است.
عبدالرضا فرجی راد در پایان گفت‌وگو تاکید کرد: تحولات کاخ سفید، حساسیت مذاکرات را بالا می‌برد و همانطور که پیشتر اشاره کردم شاید شاهد تغییراتی در طرف مقابل باشیم. برای تحلیل و ارزیابی بهتر، باید در انتظار موضع گیری های جدید آمریکایی‌ها باشیم.