ستاره صبح- مصطفی فروغی: پنج دور مذاکره بین ایران و آمریکا که سه دور آن در مسقط و دو دور آن در رم برگزار شد بدون نتیجه پایان یافت. مهم اینکه تاریخ و مکان دور ششم هنوز اعلام نشده است. اگر قرار است مذاکره بعدی صورت گیرد بهتر است مذاکره بدون میانجی و مستقیم صورت گیرد و مکان آن هم تهران یا واشنگتن باشد. آنچه مایه نگرانی است این است که ایالات متحده کماکان از سیاست چماق و هویچ علیه ایران استفاده میکند که خطرناک است. ترامپ از یک سو تهدید به بمباران و منفجر کردن مراکز هستهای میکند و از سوی دیگر میگوید دوست ندارد کسی کشته شود و توافق بدون جنگ انجام شود! از آن سو آژانس و سه کشور اروپایی با آمریکا اشتراک نظر دارند و خیز برداشتهاند تا مکانیزم ماشه را فعال کنند و قطعنامهای در شورای حکام علیه تهران تصویب کنند. مهمتر از همه اسرائیل است که پشت صحنه کار میکند تا توافق صورت نگیرد و جنگ شود. ترامپ تا این جای کار با جنگ مخالفت کرده و ترجیح داده اختلافات پشت میز مذاکره حل شود نه در میدان جنگ. آنچه آمریکا از آن استفاده میکند فشار و زور است نه گفتوگوی برابر، بنابراین 18 آگوست (27 مرداد) روزی است که سه کشور اروپایی مکانیزم ماشه را فعال خواهند کرد و فشار دیپلماسی تهدید و تحریم افزایش مییابد و مردم را نگران میکند.
خبرگزاری رویترز مدعی شد که به متن پیشنهادی آمریکا به ایران دست یافته است. بر اساس این پیشنهاد ایران باید غنی سازی در داخل را متوقف کند و اورانیوم مورد نیاز خود را از طریق کنسرسیومی که متشکل از ایران و کشورهای عربی خواهد بود تأمین کند. پرسش این است که تکلیف نیروگاههای بوشهر، فردو و نطنز که هزینه فراوانی برای آنها شده است چه خواهد شد؟
انتشار گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی مبنی بر افزایش ذخایر اورانیوم با غنای بالای ایران، عباس عراقچی از دریافت پیشنهاد رسمی آمریکا برای اجزای توافق احتمالی با ایران خبر داد. نیویورکتایمز در گزارشی به نقل از منابع آگاه محتوای این پیشنهاد را فاش کرد.
نیویورکتایمز نوشت این پیشنهاد فهرستی از نکات مهم مورد نظر آمریکا در توافق احتمالی است ولی نسخه کامل یک توافق نیست.
توقف غنی سازی
آمریکا در این سند خواستار توقف کامل غنیسازی اورانیوم در ایران و تشکیل یک کنسرسیوم منطقهای با حضور ایران، عربستان سعودی، کشورهای عرب و آمریکا برای تولید انرژی هستهای صلحآمیز شده است.
اکسیوس در گزارشی به نقل از منابع آمریکایی ضمن تأیید ارائه پیشنهاد تشکیل کنسرسیوم نوشت که این کنسرسیوم منطقهای با نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی و آمریکا، تنها بخشی از پیشنهادهای واشنگتن در سند ارائه شده است.
به گفته راوید به نقل از منابع آگاه، ایده دیگر مطرح شده این است که اگر ایران غنیسازی اورانیوم را کاملاً تعلیق کند، آمریکا حق غنیسازی جمهوری اسلامی ایران را به رسمیت میشناسد.
به گفته اکسیوس، این پیشنهاد ثمره دور آخر مذاکرات ایران و آمریکا در رم بود. هیئت ایرانی پس از آنکه ویتکاف در جریان دور چهارم مذاکرات در مسقط این پیشنهادها را به صورت شفاهی مطرح و در دور پنجم آنها را تشریح کرد، خواستار دریافت موضع مکتوب آمریکا شدند.
نخستین بار از آغاز مذاکرات است که آمریکا پیشنهاد مکتوبی به طرف ایرانی ارائه میکند.
واکنش عراقچی
عراقچی اعلام کرد که این پیشنهاد را از طریق بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان دریافت کرده و گفت که ایران به این پیشنهاد «همراستا با اصول، منافع ملی و حق مردم ایران به طور مقتضی» پاسخ میدهد.
روایت سخنگوی کاخ سفید
کاخ سفید ارسال این پیشنهاد به ایران را تأیید کرد. کارولین لیویت، سخنگوی کاخ سفید گفت: «دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا صراحتاً گفته است که ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد. استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا پیشنهاد قابل قبولی برای ایران ارسال کرده است و به سود آنها است که آن را بپذیرند.» «دولت به دلیل احترام به روند مذاکرات جاری از اظهار نظر درباره جزئیات این پیشنهاد خودداری میکند.»
پیشنهاد تهران
پیشنهاد تهران شامل تشکیل کنسرسیوم سهجانبه هستهای است که طی آن ایران غنیسازی اورانیوم را با غلظت پایین انجام میدهد و سپس اورانیوم غنیشده را برای مصارف غیر نظامی به کشورهای عربی دیگر میفرستد. با این حال مشخص نیست که کنسرسیوم مطرح شده در پیشنهاد آمریکا تا چه حد به پیشنهاد ایران نزدیک است و غنیسازی اورانیوم چگونه و در کجا خواهد بود؟
گزارش آژانس
بنابر گزارش آژانس بینالمللی انرژی اتمی ایران ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی خود را از ۲۷۴.۸ کیلوگرم در اوایل فوریه، به ۴۰۸.۶ کیلوگرم افزایش داده است و بنابر معیارهای آژانس، ایران در حال حاضر اورانیوم غنیشده مورد نیاز برای تولید تقریباً ۱۰ سلاح هستهای را در اختیار دارد. به گزارش والاستریت ژورنال ایران میتواند در کمتر از دو هفته اورانیوم با غنای ۶۰ درصد خود را به میزان مورد نیاز برای تولید سلاح هستهای با غنای ۹۰ درصد تبدیل کند. در شرایط در هم تنیده و خطرناک هزینه سازش و مصالحه کمتر از هزینه تحریم و جنگ است.