نکته قابل تأمل این است که به نظر می‌رسد پرونده هستهای ایران این روز‌ها به نقطه جوش خود رسیده است. علت این است که فشار دیپلماتیک همراه با تحریم از سوی غرب و اسرائیل جریان دارد. روسیه و چین هم هرچند در ظاهر ممکن است از ایران دفاع کنند، اما به نفعشان است ایران زیر تیغ تحریم باقی بماند تا روسیه نفت و گاز بیشتری در غیاب ایران در بازار نفت بفروشد و چین هم نفت ارزان از ایران بخرد و کالاهای بی کیفیت به جای پول نفت به ایران بدهد.
فردا اجلاس شورای حکام در وین آغاز می‌شود. این شورا 38 عضو دارد که نفوذ آمریکا و اروپا بر آن بیشتر از نفوذ روسیه و چین است.اتفاق بدی که قرار است بیوفتند این است که آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان پیش نویس قطع‌نامه‌ای را تهیه کردند که به بحث گذاشته شود و اگر رأی بیاورد ایران را محکوم و احتمالا پرونده هستهای را به شورای امنیت خواهند فرستاد.
خطر دیگر فعال کردن مکانیزم ماشه است که اختیار آن در دست سه کشور اروپایی یعنی فرانسه انگلیس و آلمان است که هر سه کشور بر خلاف دور اول ریاست جمهوری ترامپ که با او مخالف بودند و با ایران هم سو، اما اکنون موضع این سه کشور بخاطر فروش پهباد ایران به روسیه رادیکال تر از آمریکا شدهاند.
در چنین شرایطی اگر توافق بین آمریکا و ایران صورت نگیرد دو اتفاق ناخوشایند رخ خواهد داد. یکی ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت و دیگری فعال شدن مکانیزم ماشه است زیرا این اتفاق باعث می‌شود تحریم های لغو شد سازمان ملل دوباره برگردند و ایران ذیل بند 7 شورای امنیت قرار گیرد.
از سوی دیگر ایران روی حفظ غنی سازی اصرار دارد و آمریکا هم روی برچیدن آن. عراقچی وزیر خارجه گفته است اگر حق غنی سازی برای ایران به رسمیت شناخته نشود ادامه مذاکرات ممکن نیست. به هر پرونده هستهای ایران روی میز شورای حکام است، باید دید در روزهای آینده در وین چه اتفاقی خواهد افتاد. در ادامه تازه ترین واکنش‌ها به پرونده هستهای ایران را می‌خوانیم:
فعالیت‌های هستهای شفاف است
پزشکیان در ارتباط با فعالیت‌های هستهای گفت: فعالیت‌های هستهای ایران شفاف است و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز این مسئله را تأیید کرده است. ما همچنان برای بازرسی‌ها آماده‌ایم و محروم‌سازی از دانش، فناوری و دستاوردهای علمی را غیرقابل قبول می‌دانیم چرا که محروم کردن ملت‌ها از دسترسی به فناوری‌های حیاتی در حوزه‌های بهداشت، کشاورزی و نوآوری‌های علمی، به‌منزله محروم کردن انسان‌ها از نعمت‌های الهی است و قابل‌پذیرش نیست.
فعالیت های هستهای ایران کامل به آژانس اعلام شده است
واکنش سازمان انرژی اتمی به گزارش آژانس: درباره گزارش مدیرکل عدم وجود هرگونه مدرکی دال بر انحراف به سمت اهداف نظامی، مجددا ماهیت صلح‌آمیز برنامه هستهای ایران را تأیید می‌کند؛ هیچ مدرک معتبری وجود ندارد که ثابت کند موضوع‌های باقی‌مانده، خطر اشاعه‌ای به همراه داشته است؛ همان‌طوری که در این گزارش بیان شده است، ایران در مورد موضوع‌های مربوط به اجرای معمول پادمان به همکاری با آژانس ادامه می‌دهد و آژانس تلاش گسترده‌ای برای راستی‌آزمایی در ایران متناسب با چرخه سوخت هستهای و فعالیت‌های ایران انجام می‌دهد. مدیرکل گزارشی را به شورای حکام ارائه کرد که شامل «ارزیابی نهایی» تمام موضوع‌های باقی‌مانده گذشته و حال است. این یک انتظار کاملا تثبیت شده است که ارزیابی‌های آژانس صرفا براساس منابع تأیید شده، معتبر و غیربحث‌برانگیز باشد؛ اتکا به اطلاعات تأییدنشده برگرفته از منابع آزاد یا اطلاعات ارائه‌شده توسط طرف‌های ثالث شناخته‌شده برای دبیرخانه، با اصول عینیت، بی‌طرفی و حرفه‌ای‌گری که زیربنای مأموریت آژانس هستند، مغایرت دارد.
تمام مواد و فعالیت‌های هستهای ایران به‌طور کامل به آژانس اعلام و توسط آن راستی‌آزمایی شده است؛ ایران تمام تلاش‌های خود برای کشف منش چنین ذراتی در آن مکان‌ها را به‌کار گرفته است؛ مقام‌های امنیتی مربوطه ایران، اخیرا طبق تحقیقات و بررسی‌های گسترده، سرنخ‌هایی کشف شده که تأیید می‌کند خرابکاری و یا اقدام خصمانه در آلودگی آن مکان‌ها دخیل بوده است. درج برخی موضوع‌های غیرمرتبط در گزارش، در تضاد با حرفه‌ای‌گری، عینیت و بی‌طرفی آژانس است؛ به‌عنوان مثال، غنی‌سازی اورانیوم ۶۰درصدی طبق NPT ممنوع نیست و غنی‌سازی و ذخایر ۶۰ درصدی ایران کاملا تحت نظارت و راستی‌آزمایی آژانس است.»
موضع تازه دونالد ترامپ
دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا با تکرار تهدیدها و خط و نشان کشیدنهایش مذاکرات هستهای که از آوریل 2025 (23 فروردین 1404) با میانجیگری عمان آغاز شده را در مرحله‌ای بحرانی قرار داده است. ترامپ در تازه ترین اظهارات خود هشدار داده که اگر ایران به غنی سازی ادامه دهد، گزینه‌های دیگری روی میز خواهد بود، از جمله اقدام نظامی.
واکنش مدیر کل آژانس انرژی اتمی
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با حمایت از روند مذاکرات ایران و آمریکا ابراز امیدواری کرد که طرفین به توافق برسند. وی گفت: «مواردی دیده‌ام که باید کشورها را قانع کرد که مایل به مذاکره شوند. اما چنین نیست و گفت‌وگوها جدی است.» می‌توان گفت که مذاکرات فعال شده، پیشتر وجود نداشت. مدیرکل آژانس اذعان کرد که ایران سلاح هستهای در اختیار ندارد. با این حال مدعی شد که ایران مواد لازم برای تولید سلاح هستهای در اختیار دارد؛ ادعایی که جمهوری اسلامی آن را رد کرده است. قابلیت های هستهای ایران را نمی‌توان با حمله نظامی نابود کرد. تأسیسات هستهای حساس ایران در عمق زمین قرار دارند و دسترسی به آنها دشوار است.
درخواست تضمین کنگره از ترامپ
گروهی از نمایندگان کنگره آمریکا به رهبری کلودیا تنی و لورا گیلن، در نامهای به وزیر امور خارجه مارکو روبیو و فرستاده ویژه استیو ویتکاف، خواستار تضمین توقف کامل برنامه غنی سازی اورانیوم ایران شدهاند. آنها تأکید کرده‌اند که در صورت عدم تحقق این شرط، باید تحریم‌ها به طور کامل بازگردانده شود.
روایت یک مقام آمریکایی
تامی پیگوت، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره هدف بلندمدت واشنگتن در برابر تهران مدعی شد: «رئیس‌جمهور ترامپ گفته برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای ۲ راهکار وجود دارد؛ راهکار خوب، رویکرد دیپلماتیک است که آن را اتخاذ کرده است.