سجاد انتظاری: اگر دقیق تر بررسی کنیم، درخواست حسن روحانی برای مناظره با سعید جلیلی که این روزها داغ شده، به حدود یک سال پیش باز میگردد. در تیرماه سال ۱۴۰۳ حسن روحانی، رئیس دولتهای یازدهم و دوازدهم در ویدئویی به بیان برخی مسائل در ارتباط با وضعیت سیاست خارجی ایران در دوران مدیریت سعید جلیلی در شورای عالی امنیت ملی اشاره کرد و با انتشار یک ویدیو صریحاً از سعید جلیلی خواست با او مناظره کند و مدعی شد جلیلی و رویکرد او در سیاست خارجی «۷۰۰ میلیارد دلار» به کشور خسارت وارد کرده و در سه سال اخیر نیز «۳۰۰ میلیارد دلار» دیگر به اقتصاد لطمه زده است.
اما با فعال شدن مکانیزم ماشه مجدداً بحث مناظره میان سعید جلیلی و حسن روحانی به یکی از موضوعات داغ در فضای سیاسی ایران تبدیل شده است. روحانی با طرح اتهام خسارتهای سنگین به کشور در دوران مدیریت جلیلی در شورای عالی امنیت ملی، او را به رویارویی مستقیم فراخوانده و جلیلی نیز پاسخی مبهم و کنایهآمیز داده است. این جدال تازه، تنها یک اختلاف شخصی یا جناحی نیست؛ بلکه بازتابی از روایتهای متضاد درباره پرونده هستهای، برجام و تصمیمات کلانی است که طی سالهای گذشته بر سرنوشت اقتصادی و سیاسی ایران سایه انداخته است.
سعید جلیلی در نشست خبری اخیرش در مقابل سؤالی درباره درخواست مناظره حسن روحانی با او بالأخره بعد از یک سال واکنش نشان داد و به گفتن «من آمادهام» اکتفا کرد. صحبتهای جلیلی در این خصوص به اندازهای گنگ بود که برخی رسانهها اظهاراتش را «طفره رفتن» از درخواست مناظره مطرح کردند و رسانههای نزدیک به او نوشتند جلیلی آماده مناظره با روحانی است. جلیلی البته سعی کرد مسئله مناظره را با گفتاری مبنی بر «آقای روحانی باید با بچه دبستانی مناظره کند» و یا «میگفتند ۱۰ سال صبر کنید تا گلابیهای برجام برسد چه شد؟» از مسیر اصلی خود خارج سازد.
سید جلال ساداتیان، سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در انگلیس، در خصوص فواید و مضرات این مناظره به خبرنگار جماران گفت: امیدوارم یک حقیقت تاریخی در این ماجرا روشن شود. چون گروههایی که دائما میدمند در اینکه برجام خسارت و ضرر بوده، امروز هم که اسنپ بک فعال شده ابراز خرسندی میکنند. در حالی که به وجود آمدن این قطعنامهها از زمانی است که آقای جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی در دولت آقای احمدینژاد بود. کسی میتواند اینها را مطرح کند که واقعیتهای تاریخی را بداند.
وی تأکید کرد: همین امروز هم که شما دارید در برابر اسنپ بک مقابله میکنید و حرفهایی برای گفتن دارید، باز با استناد به جنبههای حقوقی و قانونی نهفته در برجام نهفته است؛ خوب است که اینها هم مطرح شود. نمیشود که آنها تریبون یک طرفهای را در اختیار داشته باشند و دائما حرف خودشان را بزنند بدون اینکه حاضر باشند مطلبی را اثبات کنند. کما اینکه یک مقطع کوتاه در تبلیغات انتخاباتی برخی نقطه نظراتی که مطرح کردند را آقای دکتر ظریف پاسخ داد، ولی نهایتا همه قضیه مطرح نشده است. خوب است که مناظرهای شکل بگیرد و اگر واقعا اشکالاتی در این امر وجود داشته، آن اشکالات مشخص شود و اگر هم این آقایان واقعیتهای تاریخی را کتمان کردند و نادیده گرفتند، بتوانند به خوبی بیان کنند.
سادتیان در پاسخ به سؤالی در خصوص مکان برگزاری این مناظره نیز گفت: به نظرم میآید هر جایی که میخواهد برگزار شود، پوشش حداکثری داشته باشد. صدا و سیما هنوز هم دست از خیلی رفتارها برنداشته است. در حالی که جلسه شورای امنیت سازمان ملل را خیلی از شبکهها داشتند پوشش مستقیم میدادند، صدا و سیما چیز دیگری را پخش میکرد. اینها نشان میدهد که با روشنگری، آشنا کردن و بیان واقعیتها یک مقداری فاصله دارند. چه اشکالی دارد که این مسئله را در جایی که پوشش خیلی بهتری داشته باشد بیان کنند؟!
سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در انگلیس افزود: امیدوارم بگذارند این مناظره با پوشش حداکثری برگزار شود و صدا و سیما هم بیطرفانه یک مجری بگذارند که طرفین بتوانند حرفهایشان را بزنند. هر چند ساعت که طول بکشد، ولو اینکه در دو یا سه بخش پخش کنند، بگذارند که اینها حرفهایشان را بزنند.
اما حسین کنعانی مقدم، فعال سیاسی اصولگرا، در این خصوص به خبرنگار جماران گفت: این بحث برای امنیت ملی و منافع ملی ما فایدهای ندارد. ممکن است به جای مناظره تبدیل به یک منازعه و عقدهگشایی شود و دشمن هم کاملا از این استفاده و اطلاعاتش را تکمیل خواهد کرد. لذا از این مناظره چیزی گیر مردم ایران نمیآید و حتی افکار عمومی را هم روشن نمیکند. شکافها و گسلهای اجتماعی را بیشتر و گسلهای سیاسی را فعالتر میکند و حداقل در این شرایط جنگی که ما الآن در مقابل تهدیدات آمریکا و اسرائیل هستیم، کار چندان مناسبی نیست.
وی تأکید کرد: به نظرم هر دو این آقایان زمانی که مسئولیت داشتند به وظایف خودشان خوب عمل نکردند و آشی که در برجام تهیه شد، همه این دوستان با هم تهیهاش کردند. باید دادگاهی تشکیل شود و کسانی که درگیر امر بودند، با اسناد و مدارک در مقابل قاضی حاضر شوند و دادگاه هم حکم صادر کند و مردم هم بر اساس این حکم قضاوت خواهند کرد. من معتقدم این دادگاه نباید علنی باشد ولی قاعدتا حکمش در معرض افکار عمومی قرار خواهد گرفت.