امانالله قرایی مقدم، جامعه شناس : فقر میتواند نظام سیاسی را تهدید کند
مهدی پازوکی، اقتصاددان: اگر اقتصاد ایران به اقتصاد آمریکا متصل شود مثل چین فقر کاهش می یابد
امانالله قرایی مقدم، جامعهشناس درباره تعریف فقر عنوان کرد: بهعنوان یک جامعهشناس وقتی میخواهم در رابطه با هر موضوع اجتماعی ازجمله فقر کار کنم یا با رسانهها و یا مخاطبم صحبت کنم، اولین نیاز من دسترسی به آمار است.
این جامعهشناس افزود: برای اندازهگیری فقر و نابرابریهای اقتصادی نیازمند دسترسی به آمارها و دادههای دقیق هستیم. برای شناخت درست هر پدیده اجتماعی، تحلیل دقیق و ارائه راهحل؛ باید به ابزار دانشی آن حوزه مجهز باشیم.
قرایی مقدم ادامه داد: متأسفانه از این بابت در کشور ما مشکلاتی وجود دارد و هم در شیوه جمعآوری آمار و اطلاعات ازنظر روشی مشکل داریم. هم در محاسبات تکنیکی با مشکل مواجه هستیم و هم ازنظر مجوزها و دسترسیها محدودیتهایی داریم.
این استاد جامعهشناسی در تکمیل معنی فقر گفت: با توجه به این واقعیت، در مرحله نخست ازنظر تبیین مسئله با مشکل روبرو هستیم. بهطور مثال امروز دهکها نشاندهنده میزان فقر هستند. حال اینکه فقر تعاریفی خارج از حوزه درآمدی خانوار دارد و دهکها تنها میزان درآمد خانوار را مشخص میکنند.
وی افزود: ما در تعریف مفهوم فقر و شیوه اندازهگیری انواع فقر نقص داریم. طبیعی است که وقتی مواجهه نظری با یک پدیده غلط باشد در ادامه برای ارائه راهحل به سیاستگذار آدرس غلط خواهیم داد.
قرایی مقدم تشریح کرد: وقتی میبینیم در مرحله اجرایی، ناهماهنگی و اشتباهات زیاد است باید این نقص را در نظر گرفت. رویکرد حمایتی نسبت به اقشار فرودست جامعه باید بامطالعه دقیق و ارائه راهکارهای درست همراه باشد.
وی در ادامه عنوان کرد: متأسفانه از سوی دیگر در ایران سایه سیاست بر امور اجتماعی و اقتصادی، سنگینی میکند و راهحلهای علمی و توجه به تذکرات جامعهشناسان، روان شناسان و اقتصاددانان در حاشیه قرار میگیرد.
امانالله قرایی مقدم در پایان تأکید کرد: وقتی فقر میتواند تهدیدکننده نظام سیاسی باشد، پس نباید با تعارف و ملاحظه با موضوع برخورد کرد. اجتناب از ارائه تعاریف دقیق فقر و آمار سازی، نمیتواند نتایج و تبعات پدیده را خنثی کند.
مهدی پازوکی، اقتصاددان در رابطه با نسبت حاکمیت و فقر گفت: ابعاد فقر در کشور گسترش پیداکرده و فاصله طبقاتی میان گروههای جامعه در حال افزایش است.
وی در این رابطه افزود: حقوقبگیران و کارگران جزو آسیبپذیرترین اقشار جامعه هستند. طبقه متوسط در حال اضمحلال است. تعداد افراد زیرخط فقر از نیمی از جمعیت کشور فراتر رفته است.
پازوکی گفت: فضای کسبوکار مساعد نیست. سبد معیشت خانوار که اصلیترین نیاز انسان است و در حداقل رفاه تعریف میشود وارد فضای فقر شده است. حتی احیای طرحهایی مثل کوپن، کالابرگ، کمکمعیشت و... هم نتوانست در مهار شتاب فقر تأثیرگذار باشد.
این اقتصاددان با اشاره به نقش سیاست خارجی بر اقتصاد گفت: بهعنوان یک اقتصاددان چاره درمان فقر را در جهتدهی به سیاست خارجی به نفع اقتصاد داخلی میدانم. چاره کار ایجاد ارتباط با دنیا و آزادسازی تجارت است.
پازوکی افزود: چین با جمعیتی بیش از یک میلیارد و چهارصد میلیون نفر تنها با اصلاحات، اجرای سیاست درهای باز، ایجاد ارتباط با اقتصاد جهانی و پذیرش سرمایه خارجی توانست در داخل کشور شغل ایجاد کند و شهروندان چینی را از فقر و کیفیت بد زندگی نجات دهد.
وی ادامه داد: اگر رابطه اقتصاد ایران با اقتصاد آمریکا برقرار شود و سیاست تنشزدایی اجرا گردد نیمی از راهی که چین طی کرد را میرویم و اقتصاد را نجات و فقر را کاهش می دهیم. چنین رابطهای به نفع ایران و به ضرر رقبا است.
مهدی پازوکی در پایان یادآوری کرد: تا زمانی که دلار ارز مسلط بر اقتصاد جهان است، برای دستیابی به رشد اقتصادی به انتقال تکنولوژی و سرمایهگذاری خارجی نیاز داریم. نسخه دیگری وجود ندارد.