این روزها صنعت برق به دلیل رشد بیسابقه مصرف برق نسبت به سال گذشته دچار قطعی برق شده است. علت افزایش قطعی برق افزایش زودرس دما، افزایش بار سالیانه مصرف برق و افزایش بار ناشی از استخراج رمز ارزها است. در این ارتباط قطعی برق باعث نگرانی و تشویش مردم شده است.
1- طبق گزارشهای رسمی در جهان، میزان استخراج رمز ارزها در ایران، ۴.۵ درصد میزان استخراج رمز ارزهای جهانی است. به گفته سخنگوی توانیر، مصرف برق ماینرهای رمز ارز در ایران حدود 2000 هزار مگاوات است. علت افزایش میل به استخراج رمز ارزها پایین بودن قیمت انرژی در ایران است. متأسفانه، شرایط به وجود آمده حکایت از استخراج رمز ارزها بدون نظارت شرکتهای برق دارد.
۲- افزایش بار بیسابقه مصرف برق در سال جاری به دلیل افزایش دما و ایجاد خشکسالی در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹، نشان از شرایط سخت صنعت برق در تابستان ۱۴۰۰ دارد. لازم است مدیریت بار و خصوصاً نظارت بر رمز ارزها، موردتوجه قرار گیرد.
۳- عدم توجه جدی به گسترش انرژیهای تجدید پذیر، صنعت برق را با چالش مواجه کرده است. شرایط امروز اقتصاد کشور به دلیل تحریمها بهگونهای است که امکان سرمایهگذاریهای بزرگ بر روی توسعه نیروگاهها و درنتیجه توسعه خطوط انتقال، سخت شده است. در این شرایط لازم است بخش خصوصی برای گسترش صنعت انرژی ورود پیدا کند. عمده سرمایهگذاری بخش خصوصی میتواند در گسترش انرژیهای تجدید پذیر و تولیدات پراکنده باشد.
۴- متأسفانه گسترش انرژیهای تجدید پذیر و تولیدات پراکنده آن، با بیتوجهی مواجه شده است. درحالیکه گسترش انرژیهای تجدید پذیر در دنیا در اولویت اول صنعت انرژی قرار دارد. به طوری که توسعه صنعت انرژی، عمدتاً بر روی گسترش انرژیهای تجدید پذیر خصوصاً انرژی باد و خورشیدی متمرکز است تا گسترش نیروگاههای بزرگ متداول با استفاده از سوختهای فسیلی. صنعت برق در دنیا به سوی گسترش انرژیهای تجدید پذیر، ازجمله نیروگاههای بادی و همچنین نیروگاههای خورشیدی پیش میرود. اکنون میتوان استفاده از سلولهای خورشیدی در مراکز مسکونی و تجاری و صنعتی را که در جهان در حال گسترش مزارع بادی است مشاهده کرد. ولی متأسفانه، تاکنون گسترش انرژیهای تجدید پذیر در ایران، اولویت اول توسعه انرژی نبوده و حداکثر یک درصد ظرفیت مصوبه نیروگاهی را شامل شده است.
۵- با توجه به معاهدات جهانی زیستمحیطی مثل توافقنامه پاریس و الزام کشورها به کاهش تولید گازهای کربنی، عملاً گسترش انرژی با استفاده از سوختهای فسیلی با محدودیتهای فراوان روبرو شده است. با توجه به گسترش انرژیهای تجدید پذیر، عملاً پیشبینیهای جهانی کاهش سهم نیروگاههای هستهای و سوختهای فسیلی خصوصاً نفت را در تولید انرژی الکتریکی و رشد شتابان انرژیهای تجدید پذیر را نشان میدهد. درنتیجه، همه برنامهریزی توسعه انرژی در جهان بر روی گسترش انرژیهای تجدید پذیر متمرکزشده است.
۶- گسترش انرژیهای تجدید پذیر و تولیدات پراکنده را میتوان با طرحهای زیر پیگیری کرد:
- الزام انبوهسازان ساختمان به استفاده حداقل 10 درصد برق خود از سلولهای خورشیدی برای تأمین انرژی الکتریکی مجتمعهای مسکونی و تجاری
- الزام شرکتهای بزرگ و متوسط صنعتی به تأسیس نیروگاههای خصوصی خصوصاً انرژیهای تجدید پذیر
- الزام شهرکهای صنعتی به تأمین انرژی خود با استفاده از تولیدات پراکنده و انرژیهای تجدید پذیر
- الزام مراکز تجاری بزرگ برای تأمین انرژی الکتریکی خود با استفاده از تولیدات پراکنده و انرژیهای تجدید پذیر
- تشویق سرمایهگذاران خصوصی و سرمایهگذاران خارجی به سرمایهگذاری در گسترش انرژیهای تجدید پذیر و تولیدات پراکنده
- تأسیس مزارع استخراج رمز ارز و اجاره استفاده از آن مشروط به تأمین انرژی الکتریکی از انرژیهای تجدید پذیر و تولیدات پراکنده