جمهوری اسلامی که برآمده از یک انقلاب مردمی است، به این خاطر ایجاد شد که درگذر زمان و در عمل، ویژگی‌هایی مانند عدالت، انسانیت، پاسداشت انسان مسلمان و غیرمسلمان، بسط و گسترش اخلاق و انصاف، تقویت «هنجارها» و زدودن «ناهنجاری» و پلشتی‌ها سرلوحه کارهایش باشد.
پرسش این است که مدعیان انقلاب تا چه میزان به این آموزه‌ها عمل کرده‌اند و مردم چقدر نتایج دستاوردهای مدعیان انقلاب را باور و حس می‌کنند؟ نویسنده به بهانه بازداشت و درگذشت «مهسا امینی» دختر 22 ساله اهل سقز- همان شهری که در جریان انقلاب در آن حکومت‌نظامی شد- به چند موضوع مهم اشاره می‌کند

 1- در حدیثی از امام صادق (ع) نقل شده که «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ‌ بِغَیْرِ أَلْسِنَتِکُمْ- مردم را به غیر زبان (بلکه با کردار) خود به خیر و نیکو‌کارى دعوت کنید». بخش مهمی از دعوت مردم به اسلام و اخلاق، از غیر طریق زبان است و بحث‌های زبانی وقتی اثرگذار خواهد بود که مستمعین به گوینده اعتماد داشته باشند.
2- همچنین از امام علی (ع) نقل شده که «پیش از آنکه مردم را با زبان خود دعوت نمایید، آن‌ها را با سیرت و رفتار خود دعوت کنید». پرسش این است که چرا مسئولان و دست‌اندرکاران حکومت طوری حرف زده و عمل کرده‌اند که مردم از انقلاب و دین فاصله گرفته‌اند؟ پرسش دیگر اینکه چرا به روایت آمارها ناهنجاری‌ها گسترش یافته و اکنون والدین بیشتر از گذشته نگران سرنوشت فرزندان خود و دیگران هستند؟
3- مدعیان انقلاب پاسخ دهند که نظرشان درباره آیه 256 سوره بقره که می‌گوید «لا إِكْراهَ فِي الدِّين، یعنی در پذیرش دین اجبار نیست» چیست؟ چطور عده‌ای به خود اجازه می‌دهند در فروع دین مثل حجاب یا پوشش از روش اجبار به‌وسیله پلیس در قالب گشت ارشاد استفاده کنند؟ اکنون معلوم شده که گشت ارشاد بی‌حاصل بوده، زیرا بر اساس مشاهدات میدانی نگارنده و دیگران، این گشت توده مردم را نسبت به حاکمیت و دین بدبین کرده است. اقداماتی که این گشت انجام داده و می‌دهد مثل بازداشت دختری 22 ساله که ابتدا به کما رفته و سپس فوت کرد، در عمل آب به آسیاب دشمنان جمهوری اسلامی می‌ریزد و سوژه‌ای درست می‌کند که آثارش هرگز پاک شدنی نیست!
بنابراین وقتی گشت ارشاد بی‌حاصل است و باعث ضرر و زیان می‌شود، عقل سیاسی و عقل دینی حکم می‌کند که بهتر است گشت ارشاد تعطیل شود. مدعیان انقلاب احتمالاً در پاسخ این پرسش خواهند گفت: «قانون است و ما قانون را اجرا می‌کنیم؛ مطابق ماده 638 قانون مجازات اسلامی باید با بدحجاب و بی‌حجاب برخورد شود.»
وقتی معلوم می‌شود اجرای یک قانون در عمل نتیجه منفی داشته است، همان‌طور که نمایندگان مجلس با یک «قیام» و «قعود» آن را تصویب کرده‌اند، می‌توانند با یک «قیام» و «قعود» دیگر آن را لغو کنند.
4-نویسنده وضع پوشش در رژیم گذشته را به یاد دارد، در آن زمان به‌رغم ناهنجاری‌هایی که وجود داشت، بااین‌حال مساجد پر از مؤمنان بود، مهم‌تر اینکه درحالی‌که گشت ارشاد وجود نداشت، تعداد زنان و دختران باحجاب در مدارس، دانشگاه‌ها و معابر رو به افزایش بود. در آن زمان انتخاب پوشش بر اساس «اختیار» بود و نه «اجبار». نکته قابل‌تأمل اینکه اکثر مردان و زنانی که پس از پیروزی انقلاب، نظام جمهوری اسلامی را شکل دادند، تربیت شده نظام سکولار بودند که افراد می‌توانستند با اختیار خود به مسجد یا به جاهای دیگر بروند.
نویسنده بر این باور است که اگر اعلام شود که پوشش آزاد است، تعداد افراد باحجاب در گذر زمان بیشتر از بدحجاب‌ها که اکنون در دنده لجبازی افتاده‌اند خواهد شد.
5-به مسئولان توصیه می‌شود سخنرانی آیت‌الله بهشتی درباره آزادی، حجاب و ... را از تلویزیون پخش کنند تا معلوم شود نظر یکی از تئوریسین‌های انقلاب و رئیس شورای عالی قضایی درباره این موضوع چه بوده است؟
6-نویسنده وضع پوشش در کشورهای مالزی، اندونزی، پاکستان، هندوستان، لیبی، اردن، لبنان، ترکیه، امارات، عربستان (جده)، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان و سوریه را از نزدیک دیده است. در همه این کشورها افراد باحجاب، بی‌حجاب و بدحجاب در کنار هم زندگی می‌کنند، یعنی زیست مسالمت‌آمیز دارند و تعارض بین حکومت و مردم و افراد با یکدیگر وجود ندارد.
از منظر جامعه‌شناسی و روانشناسی درست نیست که عده‌ای هر کاری دلشان خواست انجام دهند و دیگران هم مجبور به پیروی از آن‌ها باشند. اکنون رفتار گشت ارشاد باعث شده یک دختر 22 ساله با هزاران آمال و آرزو از دنیا برود. پرسش این است که آیا وقت آن نرسیده که برای ترویج دین به دنبال اصول دین باشیم و نه فروع دین؟ لازم است مدعیان انقلاب نگاهی به کارنامه‌شان در زمینه مقابله با ویدئو، ماهواره، نوار و ... بیندازند و پاسخ دهند که اقداماتشان چه نتیجه‌ای به دنبال داشته است؟ متأسفانه بر اساس مشاهدات میدانی، سخت‌گیری گشت ارشاد تاکنون باعث افزایش بدحجابی شده است. البته یک راه میانبر هم وجود دارد و آن اینکه درباره بودونبود گشت ارشاد، همه‌پرسی برگزار شود.